Τζίμι Κάρτερ: Η πολιτική κληρονομιά του πρώην Αμερικανού Προέδρου που κατέβηκε σε χαλασμένο πυρηνικό αντιδραστήρα για να τον κλείσει

Καθώς ο Τζίμι Κάρτερ πλέον αναπαύεται, τα θέματα πολιτικής που

κυριάρχησαν κατά τη θητεία του στον Λευκό Οίκο αναβιώνουν. Ο 39ος Αμερικανός Πρόεδρος, ο οποίος πέθανε, την Κυριακή στα 100 του χρόνια, παίρνει τα εύσημα για περίπου τέσσερις δεκαετίες καλής εργασίας μετά την αποχώρησή του από το Οβάλ Γραφείο, αλλά και την ευθύνη για τις οικονομικές συνθήκες που του κόστισαν μια δεύτερη θητεία στην ηγεσία της χώρας.

Είτε πρόκειται για τον πληθωρισμό και την ενεργειακή κρίση που ταλαιπώρησαν την κυβέρνησή του είτε για τους υψηλότερους μισθούς, τους δεσμούς με την Κίνα, την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τις οποίες υπερασπίστηκε, η κληρονομιά του είναι επίκαιρη όσο ποτέ.

 Ο Κάρτερ έζησε αρκετά ώστε οι νέες γενιές να γνωρίζουν λιγότερα για την προεδρία του, αλλά περισσότερα για την αφοσίωσή του στην οικοδόμηση προσιτών κατοικιών, την παρακολούθηση των εκλογών σε όλο τον κόσμο και την καταπολέμηση του σκουληκιού της Γουινέας.

Για τους παλαιότερους Αμερικανούς και τους σπουδαστές της πολιτικής, ο πρώην αγρότης φιστικιών της Τζόρτζια και αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, ο οποίος κάποτε κατέβηκε, σε έναν κατεστραμμένο καναδικό πυρηνικό αντιδραστήρα για να βοηθήσει να αποτραπεί η πλήρης κατάρρευσή του, συνδέεται συχνά με την μακρά κρίση ομηρίας στο Ιράν και την ομιλία του 1979 στην οποία περιέγραψε την “κρίση εμπιστοσύνης” σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε μεγάλο βαθμό ξεχασμένη εκείνη η ομιλία προς το έθνος, ήταν η κραυγή συσπείρωσης του Κάρτερ. Κάλεσε μια χώρα απογοητευμένη και αποθαρρημένη από την αδιάκοπη άνοδο των τιμών, την έλλειψη καυσίμων και τη συνακόλουθη αύξηση της ανεργίας, να ενωθεί γύρω από την υπόθεση της ενεργειακής ασφάλειας και του περιορισμού της εξάρτησης από τις ξένες προμήθειες.

Ο Κάρτερ τάχθηκε υπέρ ποσοστώσεων στις εισαγωγές, υπέρ ενός φόρου απροσδόκητων κερδών για τους παραγωγούς πετρελαίου, υπέρ των επενδύσεων στις δημόσιες συγκοινωνίες και υπέρ του να χαμηλώσουν οι μέσοι Αμερικανοί τους θερμοστάτες τους.

Οι ηλιακοί συλλέκτες που εγκατέστησε ο Κάρτερ στη στέγη του Λευκού Οίκου συμβόλιζαν την αποστολή του να παράγει η χώρα το 20% της ενέργειάς της από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2000. Αργότερα τα πάνελ αφαιρέθηκαν από τον Ρόναλντ Ρίγκαν, ο οποίος τον νίκησε στις εκλογές του 1980.

Ο Ρεπουμπλικανός διάδοχός του απέσπασε επίσης μεγάλο μέρος της πολιτικής αναγνώρισης για την επώδυνη εκστρατεία του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Πολ Βόλκερ για τον περιορισμό του πληθωρισμού, ο οποίος είχε διπλασιαστεί σε ποσοστό άνω του 13% κατά τη διάρκεια της θητείας του Κάρτερ. Ωστόσο, ο πρώην κυβερνήτης της Τζόρτζια ήταν αυτός που διόρισε τον κεντρικό τραπεζίτη.

Εν τω μεταξύ, η εγκαθίδρυση πλήρων διπλωματικών σχέσεων με την Κίνα από τον Κάρτερ εκτόνωσε τις στρατιωτικές εντάσεις στην Ασία και άνοιξε το δρόμο για την εισαγωγή φθηνότερων αγαθών από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ δημιούργησαν ένα πλαίσιο ειρήνης στην ταραγμένη περιοχή, αντιπροσώπευαν μια από τις ισχυρότερες και πιο αφοσιωμένες προσπάθειες ενός προέδρου των ΗΠΑ να σημειώσει πρόοδο στη διαμάχη. Επίσης, προώθησε με επιτυχία την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 45%.

Σχεδόν όλα αυτά τα ζητήματα βρίσκονται τώρα ξανά στο προσκήνιο της αμερικανικής οικονομικής συζήτησης. Ο Κάρτερ έμαθε με τον δύσκολο τρόπο ότι οι ψηφοφόροι δίνουν προτεραιότητα στις θέσεις εργασίας και στους λογαριασμούς του σούπερ μάρκετ, έναντι των μακροπρόθεσμων ζητημάτων.

Ωστόσο, αν οι νομοθέτες δεν αποδειχθούν πιο πρόθυμοι να υιοθετήσουν την διορατική και μεθοδική προσέγγιση του εκλιπόντος προέδρου, υπάρχει κάθε λόγος να περιμένουμε μια νέα κρίση εμπιστοσύνης.