Καζακστάν: Πώς η παραπληροφόρηση του Κρεμλίνου θα μπορούσε να αποκρύψει την αιτία της συντριβής του αεροπλάνου – Ανάλυση του CNN

Τα αίτια της συντριβής της πτήσης J2-8243 της Azerbaijan Airlines την

ημέρα των Χριστουγέννων κοντά στην πόλη Ακτάου του Καζακστάν είναι ακόμη άγνωστα. Από την Παρασκευή, οι καταγραφείς πτήσης (μαύρα κουτιά) έχουν ανακτηθεί από τον τόπο του δυστυχήματος και η έρευνα συνεχίζεται.

Όμως οι πρώτες ενδείξεις μπορεί να υποδεικνύουν μια πιθανή αιτία. Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στο CNN ότι ένα ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα μπορεί να κατέρριψε το επιβατικό αεροσκάφος. Και αυτή η εκδοχή των γεγονότων – που αρχικά διακινήθηκε από πηγές στο Αζερμπαϊτζάν, και στη συνέχεια ανοιχτά από έναν νομοθέτη του Αζερμπαϊτζάν, τον Rasim Musabeyov – φαίνεται να κερδίζει έδαφος, τουλάχιστον στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. 

Η επίσημη εικόνα στη Ρωσία είναι κάπως διαφορετική. Το μεσημέρι της Παρασκευής, η κύρια είδηση για την τραγωδία στο ρωσικό κρατικό τηλεοπτικό κανάλι Rossiya-24 σημείωνε ότι εκπρόσωποι της κατασκευάστριας εταιρείας αεροσκαφών Embraer αναμενόταν να φτάσουν στο Καζακστάν, αλλά δεν έκανε καμία αναφορά στην πιθανότητα το αεροσκάφος να είχε καταρριφθεί. Και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ παρέμεινε σιωπηλός σχετικά με την τραγωδία, στην οποία έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 38 άνθρωποι.

Κληθείς, σε τηλεδιάσκεψη με δημοσιογράφους την Παρασκευή, να σχολιάσει τις εκκλήσεις του Μουσάμπεγιοφ για μια ρωσική συγγνώμη, ο Πεσκόφ είπε: «Αυτό το αεροπορικό περιστατικό βρίσκεται υπό διερεύνηση και έως ότου εξαχθούν τα συμπεράσματα ως αποτέλεσμα της έρευνας, δεν θεωρούμε ότι έχουμε το δικαίωμα να δώσουμε οποιεσδήποτε εκτιμήσεις και δεν θα το κάνουμε. Ταυτόχρονα, έχουμε τις αεροπορικές μας αρχές που μπορούν να το κάνουν αυτό και οι πληροφορίες μπορούν να προέρχονται μόνο από αυτές. Δεν θεωρούμε ότι έχουμε το δικαίωμα να σχολιάσουμε κάτι τέτοιο».

Τα μηνύματα του Πεσκόφ μπορεί να δίνουν τον τόνο στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, αλλά οι προφανείς ενδείξεις για κατάρριψη από το βιντεοσκοπημένο υλικό δείχνουν διατρήσεις στο σώμα του αεροπλάνου που μοιάζουν με ζημιές από θραύσματα ή συντρίμμια, φέρνοντας το Κρεμλίνο ενώπιον ενός διλήμματος δημοσίων σχέσεων. Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, στο αεροσκάφος επέβαιναν πολίτες της Ρωσίας, του Αζερμπαϊτζάν, του Καζακστάν και του Κιργιστάν- αρκετοί διεθνείς αερομεταφορείς έχουν πλέον αναστείλει τις πτήσεις προς ρωσικές πόλεις.

Ο αρχικός προορισμός του αεροσκάφους – η ρωσική δημοκρατία της Τσετσενίας, που διοικείται από τον πιστό, φιλορώσο πολέμαρχο Ραμζάν Καντίροφ – καθιστά την κατάσταση ακόμη πιο λεπτή για τη ρωσική κυβέρνηση.

Σε ένα thread στο Χ, ο Ρώσος πολιτικός παρατηρητής Alexander Baunov σημείωσε την ασαφή αρχική ρωσική κάλυψη του δυστυχήματος και αναρωτήθηκε αν το Κρεμλίνο θα αναλάβει τελικά την ευθύνη ή όχι.

«Η Μόσχα θα συσκοτίσει, θα αρνηθεί, θα πετάξει αντικρουόμενες αφηγήσεις και θα εξαναγκάσει το Αζερμπαϊτζάν και το Καζακστάν σε ένα κοινό ψέμα, αξιοποιώντας τη στρατιωτική, οικονομική και διπλωματική της ισχύ;» αναρωτήθηκε, υπονοώντας ότι το περιστατικό παρουσιάζει «αποχρώσεις του τρόπου με τον οποίο χειρίστηκε την πτήση MH17 των Malaysia Airlines».

 

Η κατάρριψη της πτήσης MH17 και τα fake news από τη Ρωσία

Για όσους ίσως δεν θυμούνται, η κατάρριψη του MH17 το 2014 πάνω από την Ουκρανία από ρωσικό πύραυλο εδάφους-αέρος έγινε ένα υποδειγματικό μάθημα αναφορικά με τη ρωσική παραπληροφόρηση.

Τη συντριβή, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 298 ανθρώπους, ακολούθησε μια χιονοθύελλα ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών από τη Ρωσία. Οι αναφορές που κυκλοφόρησαν στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ήταν συγκεχυμένες, αντιφατικές και μερικές φορές εντελώς παράξενες: Οι Ουκρανοί κατέρριψαν το αεροπλάνο- το αεροπλάνο του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν ο πραγματικός στόχος- ή ακόμη και ότι το αεροπλάνο ήταν γεμάτο με πτώματα.

Αλλά το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο, ανεξάρτητα από την ιστορία. Η παραπληροφόρηση γύρω από την MH17 δημιούργησε σύγχυση, αντιπερισπασμό και θόρυβο που απέσπασε την προσοχή από την πραγματική αιτία, έναν ρωσικό πύραυλο.

Ένα ολλανδικό δικαστήριο κατέληξε τελικά στο συμπέρασμα ότι η MH17 καταρρίφθηκε από έναν ρωσικό πύραυλο εδάφους-αέρος Buk που εκτοξεύτηκε από έδαφος που κατείχαν φιλορώσοι αυτονομιστές υπό τον έλεγχο της Μόσχας, και δύο Ρώσοι και ένας Ουκρανός αυτονομιστής κρίθηκαν ερήμην ένοχοι για μαζική δολοφονία για τη συμμετοχή τους.

Η ετυμηγορία αυτή χρειάστηκε χρόνια για να εκδοθεί, και η έρευνα για τη συντριβή της πτήσης των αερογραμμών του Αζερμπαϊτζάν μόλις άρχισε. Μένει να δούμε αν και αυτή η έρευνα θα καλυφθεί από την ομίχλη της παραπληροφόρησης.

Φωτογραφία: Reuters

«Πυκνή ομίχλη» και «επίθεση ουκρανικών drones» αναφέρει η Ρωσία – Για «εξωτερική φυσική και τεχνική επέμβαση» κάνει λόγο η Azerbaijan Airlines

Η ρωσική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας, Rosaviatsia ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι το αεροσκάφος της Azerbaijan Airlines, το οποίο κατέπεσε και συνετρίβη στο Καζακστάν την Τετάρτη, «αποφάσισε να παρεκκλίνει του αρχικού του προορισμού», του Γκρόζνι, λόγω πυκνής ομίχλης και λόγω συναγερμού για ουκρανική επίθεση με drones στην περιοχή της Τσετσενίας.

«Εκείνη την ώρα, ουκρανικά στρατιωτικά drones πραγματοποιούσαν τρομοκρατικές επιθέσεις κατά μη στρατιωτικών υποδομών των πόλεων Γκρόζνι και Βλαντικαυκάζ», δήλωσε στο Telegram ο επικεφαλής της Rosaviatsia Ντμίτρι Γιαντρόφ.

Σύμφωνα με την Rosaviatsia, στον πιλότο του αεροσκάφους «προτάθηκαν εναλλακτικά αεροδρόμια προσγείωσης», «αλλά εκείνος επέλεξε το Ακτάου στο Καζακστάν», δηλαδή να διασχίσει κατά πλάτος ολόκληρη την Κασπία Θάλασσα (!).

Η αεροπορική εταιρεία Azerbaijan Airlines ανακοίνωσε ότι τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το αεροσκάφος που συνετρίβη στο Καζακστάν δέχθηκε «εξωτερική φυσική και τεχνική επέμβαση».

Επιζώντες λένε ότι άκουσαν κρότους πριν από την πτώση

Δύο επιβάτες και ένα μέλος του πληρώματος που επέζησαν από την συντριβή του αεροσκάφους δήλωσαν στο Reuters ότι άκουσαν τουλάχιστον έναν δυνατό κρότο καθώς αυτό πλησίαζε στον αρχικό του προορισμό, το Γκρόζνι της Τσετσενίας, στη νότια Ρωσία.

«Μετά τον κρότο… νόμιζα ότι το αεροπλάνο θα διαλυθεί», δήλωσε ο Σουμπχονκούλ Ραχίμοφ, ένας από τους επιζήσαντες της συντριβής, στο Reuters από το νοσοκομείο. Είπε πως μετά τον δυνατό κρότο είχε αρχίσει να κάνει τις προσευχές του προετοιμαζόμενος για το τέλος. «Ήταν προφανές ότι το αεροπλάνο είχε πάθει κάποιου είδους ζημιά», είπε. «Ήταν σαν να ήταν μεθυσμένο – δεν ήταν το ίδιο αεροπλάνο πια».

Μία άλλη επιβάτης του αεροπλάνου δήλωσε στο Reuters πως άκουσε έναν δυνατό κρότο. «Φοβήθηκα πολύ», είπε η Βάφα Σαμπάνοβα, προσθέτοντας πως υπήρξε και δεύτερος κρότος.

Στη συνέχεια ένας αεροσυνοδός της είπε να μετακινηθεί στο πίσω μέρος του αεροπλάνου.  Και οι δύο επιβάτες είπαν πως φαίνεται ότι υπήρξε ένα πρόβλημα με τα επίπεδα οξυγόνου στην καμπίνα μετά τον κρότο.

Ο αεροσυνοδός Ζουφουλγκάρ Ασάντοφ δήλωσε πως δεν επετράπη στο αεροπλάνο να προσγειωθεί στο Γκρόζνι λόγω της ομίχλης και ο πιλότος έκανε κύκλους όταν ακούστηκαν οι κρότοι έξω από το αεροσκάφος. «Ο κυβερνήτης είχε μόλις αρχίσει να ανεβάζει το αεροπλάνο όταν άκουσα έναν κρότο από το αριστερό φτερό. Υπήρξαν τρεις κρότοι», είπε. Κάτι έπεσε με δύναμη στο αριστερό χέρι του. Η πίεση στην καμπίνα άρχισε να πέφτει.

Πέρα από τον τρόμο της συντριβής, οι αφηγήσεις των επιζώντων δίνουν μια ιδέα του τι μπορεί να προκάλεσε την καταστροφή.

Azerbaijan Airlines: Διακόπτει τις πτήσεις προς 7 ρωσικές πόλεις

Η Azerbaijan Airlines ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις πτήσεις προς επτά ρωσικές πόλεις, μετέδωσαν ρωσικά μέσα ενημέρωσης, μετά τη συντριβή αεροσκάφους της στο Καζακστάν. Το ρωσικό πρακτορείο Interfax μετέδωσε ότι η Azerbaijan Airlines θα συνεχίσει τις πτήσεις της προς έξι μεγάλες πόλεις της Ρωσίας, όπως η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη.