Από τον Ιούλιο και μετά η Τουρκία έχει επανέλθει την πολιτική των προκλήσεων, από θαλάσσης και αέρος, για πρώτη φορά μετά το 2023. Μάλιστα, ειδικά σε ό, τι αφορά τα θαλάσσια συμβάντα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ, που έχουν εγκριθεί και από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εξωτερικών, η Τουρκία έχει προχωρήσει σε υψηλό τετραετίας, μετά το 2020, οπότε είχε καταγραφεί υψηλό ιστορικό από το 1974.
Ειδικότερα, έως και τον Οκτώβριο, από τον Ιανουάριο του 2024, καταγράφηκαν 2.196 παραβιάσεις των Εθνικών Υδάτων από σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής και του τουρκικού πολεμικού ναυτικού.
Σύμφωνα με πληροφορίες του enikos.gr, που δημοσίευσε στο φύλλο της Κυριακής 19 Ιανουαρίου και η εφημερίδα Realnews, η συντριπτική πλειοψηφία των παραβιάσεων των χωρικών μας υδάτων πραγματοποιήθηκε από πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, αφού η «πορτοκαλί» γραμμή επικοινωνίας που έχει εγκαινιαστεί μεταξύ των Λιμενικών Ελλάδας – Τουρκίας λειτουργεί άψογα και χωρίς να έχει καταγραφεί κάποιο αξιοσημείωτο προκλητικό συμβάν.
Δεν συμβαίνει ωστόσο το ίδιο με το τουρκικό πολεμικό ναυτικό, το οποίο δείχνει μία ιδιαίτερη κινητικότητα από τα τέλη του Ιουλίου του 2024 κι ένθεν. Για να γίνει κατανοητή η μεταβολή της τουρκικής πολιτικής στο Αιγαίο θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν τα στατιστικά στοιχεία του Ιουνίου, που οι παραβιάσεις ήταν μόλις 49, για να εκτοξευθούν στις 365 τον Ιούλιο, στις 404 τον Αύγουστο, τις 259 τον Σεπτέμβριο και 278 τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, που δεν έχουν ακόμα επιβεβαιωθεί από την αντίστοιχη υπηρεσία του ΥΠΕΞ, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο σημειώθηκαν περίπου 400 παραβιάσεις των ΕΕΧ. Κάτι που αν επιβεβαιωθεί, θα ανεβάσει τον συνολικό αριθμό σε πάνω από 2.500 για το 2024.
Ο κύριος λόγος που πυροδότησε την τουρκική επανεμφάνιση στο Αιγαίο είναι οι ενέργειες του ιταλικού ερευνητικού πλοίου Ievoli Relume νότια της Κάσου και της Καρπάθου, για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ.
Συνολικά, τους πρώτους 10 μήνες του 2024, σημειώθηκαν 2.196 παραβιάσεις όταν ολόκληρο το 2023 ήταν 1.642, το 2022 ήταν 1.581, το 2021 ήταν 2.085 και το 2020 που χρησιμοποιείται ως έτος βάσης λόγω των επεισοδίων στον Έβρο και της εξόδου του Oruc Reis ήταν 3.217.
Σύμφωνα με πληροφορίες τα τουρκικά αλιευτικά γενικότερα έχουν μικρότερη παρουσία φέτος στο Αιγαίο με εξαίρεση τη Ζουράφα και την θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Αγαθονήσι και Σάμο, που καταγράφηκε αύξηση περί το 10%.
Η τουρκική ακτοφυλακή το 2024 είχε την μικρότερη παρουσία από το 2020. Δεν συνέβη όμως το ίδιο και με τα τουρκικά πολεμικά πλοία, που δείχνουν ιδιαίτερη κινητικότητα στην περιοχή των Δωδεκανήσων και ιδιαίτερα νότια της Κάσου – Καρπάθου καθώς και νότια και ανατολικά της Ρόδου.
Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά νοτίως της Κάσου και της Καρπάθου, είναι η περιοχή που συμπίπτει με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο έχει ουσιαστικά καταργηθεί ακόμη και ως αφήγημα με την συμφωνία μερικής ανακήρυξης ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου.
Από αέρος
Αντίστοιχα, αυξητική τάση εμφάνισαν και οι παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας από τουρκικά αεροσκάφη από τα τέλη Αυγούστου και μετά.
Συνολικά, το 2024 τα τουρκικά αεροσκάφη – κυρίως uav – drones ANKA και κατασκοπευτικά CN-235 με ATR-72 έχουν πραγματοποιήσει 301 παραβάσεις των ΚΕΚ εκ των οποίων οι 242 από τις αρχές Αυγούστου, οπότε και η Ελλάδα άρχισε τις έρευνες για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης με Κύπρο και Ισραήλ.
Παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως, ήτοι κατά παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας. Οι κανόνες εναέριας κυκλοφορίας έχουν θεσπισθεί από τις εντεταλμένες από τον ICAO ελληνικές αρχές εναέριας κυκλοφορίας εντός του FIR Αθηνών με βάση τις προβλέψεις και τις σχετικές συστάσεις του ICAO, καθώς και τη διεθνή πρακτική και αποσκοπούν στην εξασφάλιση ασφαλών συνθηκών πτήσεως σε όλον τον εναέριο χώρο του FIR Αθηνών.
Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι το 2024 ήταν η πρώτη χρονιά από το 1974 που δεν καταγράφηκε ούτε μία παραβίαση του Εθνικού Εναέριου χώρου από τουρκικά αεροσκάφη και κατά συνέπεια ούτε μία υπερπτήση πάνω από Εθνικό Έδαφος.
Το απόλυτο «μηδέν» το 2024, ωστόσο, έσπασε με την αυγή του 2025. Από την πρώτη μέχρι και την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου έχουν σημειωθεί 8 παραβιάσεις του Εθνικού Εναέριου Χώρου, όλες από κατασκοπευτικά ATR-72, με πιο πρόσφατες προχθές Τρίτη. Ενώ συνολικά 6 μαχητικά F-16 προχώρησαν σε 6 παραβάσεις των Κ.Ε.Κ. του FIR Αθηνών.
Συνολικά, τις πρώτες δύο εβδομάδες του 2025 η τουρκική πολεμική αεροπορία έχει προχωρήσει σε 56 παραβάσεις και 8 παραβιάσεις, με την Πολεμική μας Αεροπορία να έχει προχωρήσει σε 8 αναχαιτίσεις.
Σημειώνεται ότι το σύνολο της τουρκικής δραστηριότητας καταγράφεται στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, ενώ την περίοδο 7 – 16 Ιανουαρίου ήταν σε εξέλιξη και η άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα», η οποία δεν πραγματοποιήθηκε τα προηγούμενα δύο χρόνια.
Μητσοτάκης – Ερντογάν
Στον «αέρα», όμως, είναι και η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Άγκυρα. Ο πρώτος σχεδιασμός την τοποθετούσε χρονικά το πρώτο μισό του Φεβρουαρίου. Ωστόσο, η συνάντηση μετατίθεται για τον Μάρτιο, χωρίς να έχει κλειδώσει ημερομηνία. Κύριος λόγος μετάθεσης της συνάντησης είναι γιατί δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η προετοιμασία για τη σύγκληση του επόμενου – 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών, της 7ης Δεκεμβρίου 2023.
Και μπορεί η ελληνική πλευρά να θεωρεί θετική κατάκτηση το ότι οι δύο πλευρές κάθονται στο τραπέζι του διαλόγου προχωρώντας τα θέματα της θετικής ατζέντας χωρίς να οδηγούνται σε κλιμάκωση στο πεδίο, ωστόσο οι εξελίξεις στην Συρία έχουν φέρει ανατροπή στην ατζέντα.
Επιπλέον, δεν έχει κλειδώσει ούτε η συνάντηση των υφυπουργών εξωτερικών, οι οποίοι θα συζητήσουν την προώθηση της θετικής ατζέντας. Και μπορεί ο νέος υφυπουργός Εξωτερικών Τάσος Χατζηβασιλείου να είναι άριστος γνώστης των θεμάτων που εκκρεμούν ή είναι να συζητηθούν, δεν έχει υπάρξει ωστόσο κοινός τόπος μέχρι στιγμής με την τουρκική πλευρά όσο δεν έχει κλειδώσει η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν.
Υπενθυμίζεται ότι Αθήνα και Άγκυρα να επενδύουν στη θετική ατζέντα, την οποία θεωρούν αμοιβαία επωφελή, με την ελληνική πλευρά να επιθυμεί ο διάλογος να διατηρηθεί σε θετική τροχιά παρά τις αναθεωρητικές κορώνες που έχουν ακουστεί το τελευταίο διάστημα από την Άγκυρα περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, Γκρίζων Ζωνών και προκλητικών ενεργειών από την Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου