Έκαναν έργα για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου και ανακάλυψαν τυχαία αρχαίο οικισμό 1.500 ετών – Τι μαρτυρά ο θησαυρός με τα νομίσματα που βρέθηκε

Κατά τη διάρκεια προκαταρκτικών ανασκαφών για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου κοντά στο χωριό Borimechkovo στην περιοχή Pazardzhik της Βουλγαρίας, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τυχαία τα υπολείμματα ενός οικισμού της Ύστερης Ρωμαϊκής περιόδου που φαίνεται ότι είχε καταστραφεί εν μέρει από μία μεγάλη φωτιά.

Η απροσδόκητη ανακάλυψη, που πραγματοποιήθηκε στη δυτική πλευρά της οροσειράς Στρενά Γκόρα, εκτείνεται σε μια έκταση 4.400 τετραγωνικών μέτρων και έχει περιγραφεί λεπτομερώς σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Bulgarian Journal of Archaeology.

Η σωστική ανασκαφή που διεξήχθη κοντά στο χωριό Borimechkovo,αποκάλυψε τα ευρήματα ενός οικισμού της Ύστερης Ρωμαϊκής περιόδου. Φωτογραφία : Sirma Alexandrova

Η ιστορία και η εγκατάλειψη του πληθυσμού

Η ανασκαφή, με επικεφαλής μία ομάδα αρχαιολόγων, αποκάλυψε έναν θησαυρό τεχνουργημάτων, μεταξύ των οποίων αρχαία θραύσματα κεραμικής, νομίσματα και άλλα υπολείμματα ζωής της ύστερης Ρωμαϊκής περιόδου, που χρονολογούνται πριν από 1.500 και πλέον χρόνια.

Μεταξύ των αντικειμένων που ήρθαν στο φως, είναι δύο κτίρια, κατασκευασμένα από πλίνθους λάσπης αναμεμειγμένους με πέτρες μετρίου μεγέθους. Μία από αυτές τις κατασκευές είχε μήκος περίπου 9 μέτρα και περιλάμβανε τουλάχιστον τρία δωμάτια, ενώ η άλλη αποτελούνταν από δύο τμήματα.

Η μελέτη υπογραμμίζει τους λόγους που μπορεί να οδήγησαν στο απότομο τέλος του οικισμού.

«Η ανάλυση, αποκάλυψε έναν οικισμό που καταλαμβάνει μόνο ένα στρώμα, ο οποίος ανάγεται στην Ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο, ο οποίος έληξε απότομα λόγω πυρκαγιάς που χρονολογείται μετά το 347 μ.Χ., βάσει στοιχείων που έχουν βρεθεί σε νόμισμα», σημειώνουν οι συγγραφείς.

Η καταστροφική φωτιά, μπορεί να έχει σχέση με τους Γοτθικούς Πολέμους (όπου Γότθοι και Σκύθες πολέμησαν κατά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας), στη διάρκεια των οποίων, η Θρακική επαρχία ερχόταν συχνά αντιμέτωποι με επιδρομές των βαρβάρων.

Τα στοιχεία, υποδηλώνουν πως ο οικισμός εγκαταλείφθηκε και δεν ξαναχτίστηκε ποτέ μετά τη φωτιά.

Ορισμένα από τα νομίσματα που ανακαλύφθηκαν. Φωτογραφία: Sirma Alexandrova

Τα νομίσματα αποκαλύπτουν την ιστορία και τη συνέχεια του πολιτισμού

Τα νομίσματα που ανακαλύφθηκαν στον χώρο, οριοθέτησαν το χρονολογικό πλαίσιο της ιστορίας του οικισμού, αποκαλύπτοντας πως, τα τελευταία νομίσματα, κόπηκαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κωνστάντιου του ΙΙ (347 – 355 μ.Χ.).

Αξίζει να σημειωθεί ότι, πιο κοντά στην επιφάνεια, αποκαλύφθηκε ένα απόθεμα έξι αργυρών νομισμάτων του 249 μ.Χ., μαρτυρώντας μεταγενέστερες ζημιές που ίσως προκάλεσε η αγροτική δραστηριότητα.

Επίσης, μια συλλογή από ασημένια νομίσματα του τρίτου αιώνα μ.Χ., μεταξύ των οποίων και αυτά που είχαν κοπεί υπό την αυτοκράτειρα Ιουλία Σοαιμιά και άλλες ηγετικές μορφές, αποκαλύφθηκαν, με το πιο πρόσφατο νόμισμα να χρονολογείται επίσης το 249 μ.Χ.

Η χρονολόγηση αυτή μαρτυρά την πιθανή εγκατάλειψη του οικισμού λίγο καιρό μετά, ίσως λόγω των εισβολών των βαρβάρων που ρήμαξαν την ευρύτερη περιοχή.

Τα νομίσματα από τον πέμπτο αιώνα, δείχνουν τη συνέχεια του οικισμού, τόσο πριν, όσο και μετά τη φωτιά στα μέσα του τέταρτου αιώνα, υπογραμμίζοντας την μακροχρόνια σημασία του χώρου, στην Ύστερη Ρωμαϊκή Θράκη.

Τα ευρήματα, τα οποία χαρακτηρίζονται ως, “περιορισμένα, αλλά ετερόκλητα”, περιλαμβάνουν κεφαλές βελών, αγκράφες, κοσμήματα, βελόνες ραψίματος, μαχαίρια, δαχτυλίδια, αλυσίδες και μια πληθώρα κεραμικών αντικειμένων για οικιακή χρήση, όπως κανάτια, κύπελλα και αγγεία για αποθήκευση.

Η παρουσία αποθηκευτικών κανατιών, μερικώς θαμμένων για τη διατήρηση της τροφής, μαζί με διάφορα μαντεμένια κοσμήματα, υποδηλώνει πως, ο οικισμός πιθανόν να είχε εμπορική δραστηριότητα.

Επιρροές της Ρωμαϊκής κυριαρχίας

Η επιρροή των Ρωμαίων στον σχεδιασμό των κεραμικών, αντανακλά ένα πλουσιότερο πολιτιστικό αφήγημα, με χειροποίητα κεραμικά που μαρτυρούν τη συνέχει με τους παραδοσιακούς, θρακικούς ρυθμούς και στιλ.

Τα κεραμικά που αποκαλύφθηκαν στον χώρο, επιβεβαιώνουν την επιρροή του Ρωμαϊκού πολιτισμού, με θραύσματα από οικιακά αγγεία και πιάτα της χαρακτηριστικής ρωμαϊκής παραγωγής.
Επίσης, η παρουσία μαντεμένιων θραυσμάτων, υποδηλώνει μεταλλουργική δραστηριότητα.

Οι ανακαλύψεις αυτές, ρίχνουν φως στην οργάνωση των αγροτικών οικισμών της Θράκης κατά την Ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο και τονίζουν την άμεση ανάγκη να προστατευθεί η αρχαιολογική κληρονομιά της σημερινής Βουλγαρίας.

Με την αστική ανάπτυξη και την επέκταση των σύγχρονων υποδομών ν’ απειλούν πολλές ιστορικά σημαντικές περιοχές, οι αρχαιολόγοι θέλουν ν’ αξιοποιήσουν νέες τεχνολογίες, όπως τη γεωχημική ανάλυση και την τηλεανίχνευση, για την αποκάλυψη περισσότερων μυστικών του Ρωμαϊκού παρελθόντος της περιοχής.