Η δολοφονία της διαφυλικής Στέλα Γουόλς: Αγωνίστηκε για αποδοχή ως αθλήτρια και ως γυναίκα – Έγινε αντικείμενο χλευασμού

Γεννημένη ως Στανισλάβα Βαλασέβιτς, η Ολυμπιονίκης Στέλα

Γουόλς αποκαλύφθηκε ότι ήταν intersex μετά από νεκροψία, αφού δολοφονήθηκε από ληστές στις 4 Δεκεμβρίου του 1980 στο Κλίβελαντ του Οχάιο. Μια ιστορία που θυμίζει πολύ το καταπληκτικό μυθιστόρημα Middlesex του Τζέφρι Ευγενίδη.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Βερολίνου το 1936 θα συνδέονται για πάντα με τα κατορθώματα του Τζέσε Όουενς, του οποίου τα τέσσερα χρυσά μετάλλια ήταν η πληρωμένη απάντηση στις ιδέες της άριας υπεροχής. Εξίσου εξαιρετικός, αλλά πολύ λιγότερο τεκμηριωμένος ήταν ο τελικός των 100 μέτρων γυναικών που πραγματοποιήθηκε πριν από σχεδόν ενενήντα χρόνια. Η Πολωνικής καταγωγής Στανισλάβα Βαλασέβιτς, πιο γνωστή με το αμερικανικό της όνομα Στέλα Γουόλς, ήταν η υπερασπίστρια του τίτλου και κάτοχος του παγκόσμιου ρεκόρ.

Οι σύγχρονες αναφορές του Τύπου την ανακήρυξαν ανίκητη. Ωστόσο, ένα χρόνο πριν τους Αγώνες, η Γουόλς ηττήθηκε σε αγώνα 50 μέτρων από μια Αμερικανίδα έφηβη, την Χέλεν Στίβενς. Όταν ρωτήθηκε για τη νίκη της επί της Γουόλς, η Στίβενς έδωσε μια προσωπική νότα στη αντιπαλότητα απαντώντας προκλητικά: «ποια Στέλα;».

Η Γουόλς δεν εκτίμησε τον τόνο της απάντησης, αλλά απέφυγε σε μεγάλο βαθμό να αγωνιστεί ξανά εναντίον της νεοφερμένης -μέχρι το Βερολίνο. Απλώς καθυστερούσε το αναπόφευκτο.

\

Ο Χίτλερ και άλλοι ναζιστές ηγέτες τη συνεχάρησαν

Μπροστά σε 100.000 θεατές στο Ολυμπιακό Στάδιο, η Στίβενς άφησε τη Γουόλς πίσω της, καταρρίπτοντας το παγκόσμιο ρεκόρ με 11,5 δευτερόλεπτα.


Η Στίβενς ανέφερε αργότερα ότι ο Χίτλερ και άλλοι ναζιστές ηγέτες τη συνεχάρησαν για την άρια εμφάνισή της. Ωστόσο, σύντομα κυκλοφόρησε μια φήμη στον πολωνικό Τύπο, πιθανώς διαδοθείσα από τη Γουόλς, ότι η Στίβενς ήταν στην πραγματικότητα άνδρας, γεγονός που οδήγησε στην πρώτη, όπως πιστεύεται, επιθεώρηση φύλου από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.

Η Στίβενς αποδείχθηκε ότι ήτνα γυναίκα και αυτό θα μπορούσε να ήταν το τέλος της υπόθεσης, αν δεν συνέβαινε ένα τραγικό περιστατικό 44 χρόνια αργότερα. Καθώς περπατούσε στην πόλη της, το Κλίβελαντ, η Γουόλς δέχτηκε επίθεση από δύο ληστές που την απείλησαν με όπλα.


Η δήλωση του ιατροδικαστή ότι «κοινωνικά, πολιτισμικά και νομικά, η Στέλα Γουόλς ήταν αποδεκτή ως γυναίκα για 69 χρόνια. Έζησε και πέθανε ως γυναίκα» δεν κατάφερε να σβήσει τη φλόγα της αποκάλυψης ότι η Γουόλς δεν είχε γυναικεία γεννητικά όργανα

Υπεροχή των χρωμοσωμάτων XY

Η Γουόλς αντιστάθηκε, πυροβολήθηκε και πέθανε στο νοσοκομείο κρατώντας σφιχτά το Ολυμπιακό Δαχτυλίδι του 1932. Καθώς επρόκειτο για φόνο, έπρεπε να γίνει αυτοψία. Ο ιατροδικαστής διαπίστωσε ότι η Γουόλς δεν είχε μήτρα, αλλά είχε ένα μη λειτουργικό, υποανάπτυκτο πέος.

Μετά θάνατον διαγνώστηκε με μια χρωμοσωμική διαταραχή γνωστή ως μωσαϊκισμός, που σήμαινε ότι είχε υπεροχή των χρωμοσωμάτων XY.

Η δήλωση του ιατροδικαστή ότι «κοινωνικά, πολιτισμικά και νομικά, η Στέλα Γουόλς ήταν αποδεκτή ως γυναίκα για 69 χρόνια. Έζησε και πέθανε ως γυναίκα» δεν κατάφερε να σβήσει τη φλόγα της αποκάλυψης ότι η Γουόλς δεν είχε γυναικεία γεννητικά όργανα.

Την μεγάλωσαν σαν κορίτσι

«Στέλα, ο άντρας» ήταν ένας από τους πιο σκληρούς τίτλους που έκαναν το γύρο των μέσων ενημέρωσης σε μια φρενίτιδα. Υπήρξαν ερωτήματα σχετικά με το αν θα έπρεπε να της αφαιρεθούν τα πέντε χρυσά και τα τέσσερα ασημένια Ολυμπιακά μετάλλια, αν και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αποφάνθηκε κατά αυτής της αναδρομικής ενέργειας.



Όταν η Γουόλς γεννήθηκε το 1911, δεν υπήρχε μεγάλη κατανόηση για το τι σήμαινε το να είσαι intersex. Είναι πιθανό ότι θα ήταν δύσκολο να προσδιοριστεί το φύλο της κατά τη γέννησή της και οι γονείς της την μεγάλωσαν ως κορίτσι.

Αφού μετακόμισε στο Οχάιο από την Πολωνία, υπέστη σοβαρό εκφοβισμό στο σχολείο λόγω της αθλητικής της σωματικής διάπλασης, και την αποκαλούσαν «Bull Montana» από το όνομα ενός σύγχρονου παλαιστή.


Όλη της τη ζωή, η Γουόλς λαχταρούσε την αποδοχή ως αθλήτρια, Αμερικανίδα και γυναίκα. Το τραγικό είναι ότι μεγάλο μέρος αυτής της αποδοχής της στερήθηκε όταν δολοφονήθηκε και μετατράπηκε σε φτηνό ανέκδοτο

Photo: Wikimedia Commons

Στο μυαλό της ήταν γυναίκα

Ωστόσο, σύντομα απέκτησε δημοτικότητα κερδίζοντας αθλητικούς διαγωνισμούς. Είναι σαφές ότι ήταν ενήμερη για τις ανωμαλίες της και έκανε ό,τι μπορούσε για να αποφύγει τα δημόσια αποδυτήρια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έκανε ζαβολιά. Στο μυαλό της, ήταν γυναίκα.

Χάρη στα ραγδαία επιτεύγματά της, ανακηρύχθηκε «Βασίλισσα του Κλίβελαντ» σε δημόσια ψηφοφορία για τα εγκαίνια ενός νέου αθλητικού σταδίου το 1931.

Πάνω από όλα, ήθελε να εκπροσωπήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες την επόμενη χρονιά, τους δεύτερους μόνο αγώνες που επέτρεπαν στις γυναίκες να συμμετέχουν σε αγώνες στίβου.

Είχε υποβάλει αίτηση για αμερικανική υπηκοότητα, αλλά η οικογένειά της έχασε τις δουλειές της κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης. Η πολωνική κυβέρνηση διέκρινε μια ευκαιρία και της πρόσφερε δουλειά και εκπαίδευση αν διατηρούσε την εθνικότητά της.

Photo: Wikimedia Commons

Άξιζε κάτι καλύτερο

Δεδομένου ότι οι αθλητές έπρεπε να πληρώσουν τα έξοδα συμμετοχής τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες, δεν είχε άλλη επιλογή από το να δεχτεί, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για προδοσία από τον αμερικανικό Τύπο.

Αυτά ξεχάστηκαν με τον καιρό. Το 1950, σε μια ψηφοφορία αθλητικών δημοσιογράφων, ψηφίστηκε ως η τρίτη μεγαλύτερη αθλήτρια του 20ού αιώνα, όταν κέρδισε τίτλους πένταθλου σε ηλικία 43 ετών. Συνέχισε να συμμετέχει σε ολυμπιακές δοκιμασίες το 1955 και το 1960. Το 1975, εισήχθη στο Εθνικό Πάνθεον Στίβου και Αθλητισμού.

Όλη της τη ζωή, η Γουόλς λαχταρούσε την αποδοχή ως αθλήτρια, Αμερικανίδα και γυναίκα. Το τραγικό είναι ότι μεγάλο μέρος αυτής της αποδοχής της στερήθηκε όταν δολοφονήθηκε και μετατράπηκε σε φτηνό ανέκδοτο, σε μια επο΄χη πολύ πιο σκληρή από τη σημερινή σχετικά με το φύλο. Η κληρονομιά της Γουόλς αξίζει κάτι πολύ καλύτερο.

*Με στοιχεία από telegraph.co.uk