Αυτό είναι κάτι αναγκαίο στην αρχή ενός προγράμματος ανακύκλωσης!!!...
Αν ο δήμος από την αρχή είχε υπολογίσει ότι το ποσοστό του γυαλιού είναι 10% στα απορρίμματα και είχε τοποθετήσει 10%, επί του ποσοστού των συνολικών κάδων μιας πόλης, κάδους ανακύκλωσης. Είχε φτιάξει ένα ξεχωριστό δίκτυο συλλογής και ένα κέντρο ανακύκλωσης που θα μπορούσε να διαχειριστή 10% των απορριμμάτων μιας πόλης. Μια μέρα αυτή η υποθετική πόλη γεμίζει μπλε κάδους, σε αναλογία 1/10 με τους κανονικούς και ξεκινάει η ανακύκλωση. Οι πολίτες είτε από αδιαφορία, είτε επειδή οι υπόλοιποι κάδοι είναι γεμάτοι, είτε επειδή είναι ο πιο κοντινός κάδος θα γέμιζαν αυτούς τους κάδους με κανονικά απορρίμματα. Ο δήμος θα έχει αυξήσει τα λειτουργικά του έξοδα στην συλλογή των σκουπιδιών συν το κόστος λειτουργίας ενός κέντρου ανακύκλωσης, έχοντας ελάχιστα έσοδα από αυτό. Το κόστος λειτουργίας του κέντρου ανακύκλωσης θα ήταν αρκετά μεγάλο γιατί ο διαχωρισμός του 5% του γυαλιού που θα υπήρχε μέσα στους κάδους ανακύκλωσης, στα αρχικά στάδιο ενός προγράμματος ανακύκλωσης, θα έδινε λίγα έσοδα και θα απαιτούσε μεγάλες δαπάνες. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να αναγκαστεί ο δήμος να αυξήσει τα δημοτικά τέλη πχ κατά 20% και παρόλο που όλοι συμφωνούμε στα προγράμματα ανακύκλωσης, θα διαμαρτυρόμασταν για αυτή την αύξηση. Η αρχική δαπάνη (κέντρο ανακύκλωσης, κάδοι, απορριμματοφόρα) δεν είναι το πρόβλημα, αλλά τα μεγάλα λειτουργικά έξοδα σε συνδυασμό με τα μικρά έσοδα του προγράμματος. Αντίθετα αν είχαμε πολλούς κάδους γεμάτους μόνο με γυαλί τα έξοδα θα έπεφταν, τα έσοδα θα ανέβαιναν κατακόρυφα και το πρόγραμμα ίσως να μπορούσε να κάνει απόσβεση της αρχικής δαπάνης. Βλέπουμε αν όλοι αποφασίζαμε να κάνουμε ανακύκλωση, τελικά ο δήμος θα μπορούσε να έχει και έσοδα που θα μπορούσαν να καλύπτουν τα έξοδα συντήρησης των σχολείων, αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Η διάρκεια που απαιτείτε για να προκύψει ένα βιώσιμο πρόγραμμα ανακύκλωσης, (δηλαδή τα έσοδα μείον τα έξοδα συν το κοινωνικό όφελος να είναι ένας θετικός αριθμός) είναι μεγάλη. Πρέπει, με τον καιρό όλοι να αποκτήσουμε στα σπίτια μας τόσους κάδους απορριμμάτων, όσα και τα προγράμματα ανακύκλωσης των δήμων και να μας γίνει συνήθεια να πετάμε ξεχωριστά τα απορρίμματα. Φαντάζεστε μια ωραία μέρα να έλεγε ο δήμος ότι θα κάνει 4 προγράμματα ανακύκλωσης συν τα μεικτά απορρίμματα, πόσοι από μας θα βάζαμε στα σπίτια μας 5 κάδους και θα διαχωρίζαμε όλα μας τα απορρίμματα; Μιλάω για πρακτικές που εφαρμόζονται στο εξωτερικό αλλά θέλουν χρόνο για να τις συνηθίσουμε. Ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανακύκλωσης δεν είναι επειδή έτυχε μια μέρα και ήπιαμε με την παρέα μας 10 μπίρες να τις κρατήσουμε και να τις πάμε στον κατάλληλο κάδο, αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό από εμάς να μάθουμε να διαχωρίζουμε τα απορρίμματά. Όπως πριν από 50 χρόνια υπήρξαν πράγματα που ήταν κοινωνικά αποδεκτά ενώ σήμερα είναι κατακριτέα, αντίστοιχα θα γίνει με τους πολλαπλούς κάδους στα σπίτια μας. Στην Γερμανία υπολογίζεται ότι τους πήρε περίπου 30 χρόνια για να στήσουν ένα τέτοιο σύστημα, σχεδόν μία γενιά. Αν παράλληλα ο δήμος συνδέσει τα έσοδα της ανακύκλωσης ως ποσοστό των εξόδων για παράδειγμα της συντήρησης των σχολείων και ανακοινώνει κάθε χρόνο το ποσοστό της συντήρησης που ήρθε από την ανακύκλωση, θα μας δινόταν ένα κίνητρο να ανακυκλώνουμε. Θα ξέραμε ότι όλος αυτός ο πονοκέφαλος της διαλογής σε δύο ή περισσότερους κάδους θα απέδιδε στον δήμο (δηλαδή σε εμάς) και θα θέλουμε σαν κοινωνία να αυξήσουμε την ανακύκλωση και σε άλλα απορρίμματα, για να αυξήσουμε το ποσοστό της κάλυψης των εξόδων συντήρησης των σχολείων. Αλλά όλα τα πράγματα πρέπει να ξεκινούν από κάπου.
Στην αρχή κάθε δήμος ορίζει ένα μέσο επίπεδο ανακυκλώσιμων υλικών που πρέπει να υπάρχει στους κάδους ανακύκλωσης και έναν ελάχιστο αριθμό κάδων, για να τον συμφέρει οικονομικά, ώστε να κάνει ξεχωριστή συλλογή και επεξεργασία αυτών. Πχ. ορίζεται ένα ελάχιστο ποσοστό ανακυκλώσιμων υλικών στους κάδους 80% και ένας ελάχιστος αριθμός κάδων 100. Αρχικά το ποσοστό των ανακυκλώσιμων υλικών μέσα στους κάδους ανακύκλωσης είναι πολύ μικρό και με τον καιρό ανεβαίνει, όπως αυξάνεται και ο αριθμός τον κάδων ανακύκλωσης και εμείς γινόμαστε πιο συνειδητοποιημένοι σε αυτό το θέμα. Ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα ο δήμος κάνει δειγματοληπτική ανάλυση σε κάδους ανακύκλωσης για να δει το ποσοστό των ανακυκλώσιμων υλικών σε αυτούς. Όταν επιτευχθεί το ελάχιστο ποσοστό που έχει θέσει στην αρχή ο δήμος, κάνει μια μονάδα ανακύκλωσης ή αναθέτει σε έναν ιδιώτη την επεξεργασία τους. Η πρακτική αυτή γίνετε σε όλο τον κόσμο, να πετάει ο δήμος στην αρχή όλα τα απορρίμματα μαζί παρόλο που οι πολίτες τα διαχωρίζουν. Δεν θα πρέπει όμως να μας αποθαρρύνει από το να διαχωρίζουμε τα απορρίμματα, γιατί ο δήμος δεν θα φτάσει ποτέ το κρίσιμο ποσοστό για να ξεκινήσει κανονικά την ανακύκλωση.
Την επόμενη φορά που θα ακούσετε για δήμους που δεν συλλέγουν τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα ξεχωριστά θα γνωρίζεται ότι με ένα μικρό αρχικό κόστος, (την αγορά μόνο μερικών κάδων και το κόστος των αναλύσεων) προσπαθούν να ξεκινήσουν ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης, προς όφελος όλων.
Τοκαμάνης Χάρης
Μηχανικός Περιβάλλοντος
Πολιτικός Μηχανικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου