Αγαθονήσι: Ένας Γάιδαρος στα Δωδεκάνησα

Το Αγαθονήσι, γνωστό και ως Γάιδαρος, είναι μία μικρή, βραχονησίδα με έκταση περίπου 13 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το ψηλότερο σημείο του νησιού είναι το όρος Παπάς, το οποίο βρίσκεται στα 209 μέτρα. Η ακτογραμμή του νησιού είναι διάσπαρτη με μικρούς κολπίσκους και όρμους, πολλοί από τους οποίους είναι ιδανικοί για κολύμπι και καταδύσεις. Τα κρυστάλλινα νερά που περιβάλλουν το νησί φιλοξενούν μια ποικιλία θαλάσσιας ζωής, όπως δελφίνια, θαλάσσιες χελώνες και μια σειρά από πολύχρωμα ψάρια. Το Αγαθονήσι έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενη περιοχή NATURA 2000 και εκεί συναντάμε σπάνια είδη πτηνών, όπως ο Αιγαιόγλαρος, η φώκια Monachus monachus και η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta. Στο νησί υπάρχει το φυτό Silene holzmannii, που προστατεύεται από τη συνθήκη της Βέρνης και την Ελληνική Νομοθεσία.

Χαρακτηρίζεται από βραχώδεις και άγονους λόφους με λίγες πεδιάδες, χωρίς ιδιαίτερη βλάστηση και με λίγα δέντρα, κυρίως  ελιές, χαρουπιές, αμυγδαλιές, συκιές, θάμνους και   φραγκοσυκιές. Όσα πηγάδια υπάρχουν στο νησί έχουν γλυφό ή αλλιώς  υφάλμυρο νερό το οποίο δεν είναι πόσιμο. Αυτό συμβαίνει επειδή το «γλυκό» νερό έχει και ένα ποσοστό θαλασσινού νερού.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακά είναι τα γραφικά ψαροχώρια, όπως το Μεγάλο Χωριό και το Μικρό Χωριό. Αυτά τα χωριά χαρακτηρίζονται από τα παραδοσιακά ασβεστωμένα σπίτια με τα μπλε ξύλινα παραθυρόφυλλα, τα στενά δρομάκια και τις πολύχρωμες ψαρόβαρκες που είναι δεμένες στο λιμάνι.

 Οι κάτοικοι του, ασχολούνται με την κτηνοτροφία, το ψάρεμα, τις ιχθυοκαλλιέργειες και τη γεωργία.

Ιστορία

Το νησί ήταν κάποτε γνωστό ως Τραγαία και σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, η  ιστορία του νησιού χρονολογείται από την ύστερη 3η χιλιετία π.Χ. Κατά τους ιστορικούς χρόνους κατοίκησαν εκεί οι Κάρες, οι Δωριείς, οι Ίωνες της Μιλήτου και άλλοι. Μετά τη Βυζαντινή περίοδο και κατά τον Μεσαίωνα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ζωής στο νησί. Για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελούσε το κρησφύγετο και το ορμητήριο πειρατών. Κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου, καταλήφθηκε από τις δυνάμεις του άξονα. Στις αρχές του 20ου αιώνα, το Αγαθονήσι εντάχθηκε στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος.

Ήθη – Έθιμα

Το Βράδυ της Ανάστασης, ανάβουν φωτιές στις πλαγιές των λόφων και τραγουδούν ύμνους μέσα στη νύχτα.

Το Πάσχα μαγειρεύουν το αρνί ή το κατσίκι γεμιστό στο φούρνο.

Είδη τουρισμού

Πολιτιστικός τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, οινοτουρισμός, επαγγελματικός τουρισμός, κοινωνικός τουρισμός, θαλάσσιος τουρισμός, αθλητικός τουρισμός, περιπατητικός τουρισμός, εναλλακτικός τουρισμός, οικοτουριστιμός, ακόμη και βοτανολογικός τουρισμός.

Παραλίες

Με αμμουδιά	Με βότσαλο	Με βράχια
Αμμουδάκι Μικρό	Άγιος Γεώργιος
Αμμουδάκι Μεγάλο	Βαθύ Πηγάδι
Πόρος	Γαϊδουραύλακος
	Πάλος
	Σπηλιά
	Τσαγκάρι
	Καθολικό

Αξιοθέατα

1. Τα ερείπια μιας ρωμαϊκής βίλας και ενός βυζαντινού κάστρου.

2. Το μουσείο.

3. Το ρωμαϊκό λουτρό.

4. Εκκλησίες της βυζαντινής εποχής.

5. Θόλοι,  χρονολογούνται από τους βυζαντινούς χρόνους, περίπου τον 11ο αιώνα και πιθανότατα χρησιμοποιούνταν ως αποθηκευτικοί χώροι.

6. Καστράκι, αρχαίο λιμάνι Ελληνιστικών χρόνων, με οχυρώσεις, στρατιωτικές εγκαταστάσεις για τον ελλιμενισμό πολεμικών πλοίων, ένα ιερό, μια μεγάλη μελισσοκομική μονάδα και ένα εργαστήριο πορφύρας.

7. Το βυζαντινό κάστρο, που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα.

8. Τα ερείπια ενός αρχαίου οικισμού από τον 4ο αιώνα π.Χ. στην παραλία της Νεφέλης.

Φυσικά Αξιοθέατα

1. Βότσοι είναι σπηλιές στις δύο άκρες του νησιού, οι οποίες επικοινωνούν μέσω υπόγειων στοών.

2. Υπάρχουν 5 σπήλαια στα οποία έβρισκαν καταφύγιο οι κάτοικοι στις επιδρομές πειρατών και κατακτητών.  Το πιο γνωστό είναι η Χρυσοσπηλιά με σταλαγμίτες και σταλαχτίτες.

Σπορ

Καταδύσεις, βόλτες με σκάφος, ψάρεμα από σκάφος, θαλάσσιο σκι, πεζοπορία, τρέξιμο, κ.α.

Τοπικές συνταγές και τοπικά προϊόντα

1. Γλυκά με μέλι.

2. Ξεροτήγανα.

3. Δίπλες.

4. Μαρμελάδα κυδώνι.

5. Φλισκουκούδι (φάβα).

6. Τυρί τάκος (αλμυρό τυρί ιδανικό για κρασί και ούζο).

7. Κακαβιά.

8. Το χταπόδι στιφάδο.

9. Το πουγκί.

10. Οι καράβολοι (σαλιγκάρια).

11. Κατσικάκι καπαμά.

12. Μυζηθροπιτάκια.

13. Κατσίκι πατατάδο του γάμου.

14. Γριές πίτες (στριφτές ατομικές τυρόπιτες).