"Ψυχής Ιατρείον " Πειραιώς και άλλες ιστορίες με πινακίδες!

Του Στέφανου Μίλεση


Ας μεταφερθούμε για λίγο στην εποχή του 1890 όπου ο Πειραιάς μπορεί να άκμαζε ναυτικά και εμπορικά και οι κεντρικές του συνοικίες να πύκνωναν με γοργούς ρυθμούς, υπήρχαν όμως περιοχές τελείως απόμακρες και σχεδόν έρημες.


Συνοικίες όπως η Κοκκινιά, είχαν ελάχιστα σπίτια και πολλούς κάμπους με περιβόλια που επισκέπτονταν οι Πειραιώτες την πρωτομαγιά για να εορτάσουν τη μέρα στο ύπαιθρο. Τις υπόλοιπες μέρες όμως, οι Πειραιώτες απέφευγαν να πλησιάσουν, καθώς τα μοναχικά εργαστήρια που υπήρχαν εκεί τα φύλαγαν τεράστια σκυλιά, πραγματικοί κέρβεροι που μουντάριζαν οποιονδήποτε περνούσε από κοντά.




Πινακίδα "Ψυχής Ιατρειόν "


Μετά την έπαυλη του Σκουλούδη (σημερινό αντικαρκινικό νοσοκομείο) μια τεράστια πινακίδα υπήρχε όρθια μέσα στην ερημιά που έγραφε «ψυχής ιατρείον».


Την είχε γράψει κάποιος Βάσος Σοροβίγκας που είχε φτιάξει πάνω στα βράχια ένα αυτοσχέδιο ταβερνείο. Και αφού ήταν τόσο ερημιά εκεί, το διαφήμιζε ως ιατρείο για τις ψυχές. Βέβαια οι μόνες ψυχές που πήγαιναν εκεί ήταν τα ζευγαράκια που ήθελαν την ησυχία τους. Στην αρχή αν και φοβόντουσαν την περιοχή, η προσφερόμενη ησυχία και η όμορφη ρετσίνα, έπεισαν πολλούς να αρχίζουν να συχνάζουν στο μαγαζάκι του.


Όμως ο Σοροβίγκας με την πινακίδα του είχε αναστατώσει όλα τα κακοποιά στοιχεία που ζούσαν μέσα στις σπηλιές της Πειραϊκής. Φυγόδικοι, εγκληματίες, άνθρωποι των Βούρλων και χασικλήδες που είχαν φτιάξει το δικό τους βασίλειο στην έρημη Πειραϊκή ενοχλήθηκαν από την παρουσία του Σοροβίγκα τόσο που άρχισαν να τον απειλούν. Πάνω όμως που ο Σοροβίγκας ήταν έτοιμος να φύγει, το αυτοσχέδιο μαγαζί του άρχισε να γίνεται στέκι όλων των ζευγαριών της περιοχής.


Έτσι κάποια ξημερώματα του 1898 τον βρήκαν νεκρό και το τοποθετημένο κάτω ακριβώς από την πινακίδα που ο ίδιος είχε γράψει.


Ήταν φανερό πως το «ψυχής ιατρείο» που είχε φτιάξει εκεί, μπορεί να γιάτρευε τις ψυχές άλλων, στάθηκε όμως αιτία να χάσει τη δική του.




Πινακίδα "Μη περαιτέρω"


Αλλά τι να πει και η συνοικία του Αγίου Διονυσίου που ήταν ακόμη πιο απόμακρη. Και εδώ κάποτε, ένας ύψωσε μια πινακίδα που έγραφε «Μη περαιτέρω» δηλαδή μέχρι εδώ, δεν υπάρχει τίποτα πιο κάτω.


Η πινακίδα αυτή είχε στηθεί στο ύψος της εκκλησίας του Αγίου Διονυσίου, από κάποιον της επιτροπής της ίδιας της εκκλησίας, καθώς αμέσως μετά αν κάποιος συνέχιζε θα έβγαινε στην "απαγορευμένη" μάνδρα των Βούρλων.


Επειδή η εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, φιλοξενούσε τότε το πρώτο νεκροταφείο του Πειραιά, σύχναζαν εκεί πολλοί πιστοί είτε για την εκκλησία, είτε για μια επίσκεψη στο κοιμητήριο. Συνεπώς αυτοί όλοι, έπρεπε να αποτραπούν από το να συνεχίσουν παρακάτω, που βρισκόταν η εστία της αμαρτίας και της ακολασίας που δεν ήταν άλλη από τα Βούρλα!



Στο δρόμο για το νεκροταφείο του Αγίου Διονυσίου





Όμως παράλληλα η εν λόγω πινακίδα ταίριαζε απόλυτα και με την κοντινή είσοδο του νεκροταφείου καθώς όποιος την διάβαζε καταλάβαινε πως «εδώ τελειώνουν όλα» για τον άνθρωπο, πράγμα αδιανόητο για τους θρησκευόμενους που στήριζαν τη πίστη τους στην φιλοσοφία της "μεταθανάτιας ζωής". Τι πάει να πεί, εδώ τελειώνουν όλα; Απαράδεκτο! Αυτές είναι δηλώσεις άθεων...


Έτσι ο δυστυχής πιστός της επιτροπής του ναού, ενώ ήθελε να προστατεύσει την "ηθική" των πιστών που επισκέπτονταν τόσο την εκκλησία όσο και το κοιμητήριο, βρέθηκε κατηγορούμενος για έλλειψη πίστης.


Και δεν είναι μόνο αυτές!


Παράξενες πινακίδες δεν συναντούσε μόνο κανείς στους δρόμους, αλλά και στα καταστήματα είτε του Πειραιά, είτε της Αθήνας.





Στην Πλατεία Μεταξουργείου υπήρχε μια πινακίδα με έναν κρεμασμένο μάγειρα και επειδή ο ιδιοκτήτης έψαχνε όνομα στο μαγαζί, το ονόμασε "Κρεμασμένος μάγερας".


Στο Θησείο υπήρχε οινομαγειρείο με την επωνυμία "Βόρειος Πόλος" διότι προσέφερε και κρύα φαγητά, γεγονός σπάνιο για την εποχή.


Επίσης το 1929 στις Τζιτζιφιές λειτουργούσε Ζυθεστιατόριο με επωνυμία "Πέντε Φ", που είχε την έννοια "Φίλε, φέρε φίλους, φάγε, φύγε". Βέβαια το ζυθεστιατόριο αυτό σε όλη την διάρκεια της δεκαετίας του '30 ήταν γνωστό για τα κακοποιά στοιχεία που σύχναζαν εκεί.



Βόρειος Πόλος, καθώς το μαγαζί προσφέρει και κρύα φαγητά!





Ζυθεστιατόριο στις Τζιτζιφιές "Πέντε Φ", που σημαίνουν:
"Φίλε, φέρε φίλους, φάγε, φύγε"