Άλλες εποχές, άλλα ήθη, άλλη… «φάση»Την ώρα που λογίζονται σήμερα κοινωνική μάστιγα και επισύρουν αυστηρές ποινές και στίγμα στον χρήστη, υπήρξαν εποχές που η κοινωνία δεν αντιμετώπιζε εξίσου δαιμονικά τις εξαρτησιογόνες ουσίες.
Καιροί που ήταν απολύτως νόμιμη η χρήση δηλαδή, για να μην πούμε επιστημονικά επιβεβλημένη!
Καλλιτέχνες, ψυχίατροι και απλός κοσμάκης επιδίδονταν στο ναρκωτικό σπορ με απίστευτη προσήλωση, κάνοντας τις εθιστικές ουσίες να μετατραπούν σε κοινό κοινωνικό τόπο.
Και φυσικά δεν ήταν απλώς διαθέσιμα στην αγορά, αλλά τα ναρκωτικά τα συνιστούσαν στις συνταγογραφήσεις τους οι επιστήμονες της υγείας, αν και συχνά είχαν όχι και τόσο επιθυμητά αποτελέσματα.
Για πάμε λοιπόν ένα ταξίδι στον κόσμο των αισθήσεων και των παραισθήσεων…
Όπιο
Το χιλιοτραγουδισμένο όπιο το έχουν παινέψει συγγραφείς και ζωγράφοι, μέχρι και πόλεμοι έχουν γίνει για πάρτη του! Κι ενώ η καταγωγή του χάνεται στα βάθη του χρόνου, η χρήση του με την αποξηραμένη μορφή που το ξέρουμε σήμερα διαδόθηκε στη Δύση κατά τον 19ο αιώνα.
Πέρα από την αγάπη που το περιέβαλλαν τα καλλιτεχνικά κινήματα, το όπιο το συνταγογραφούσαν γιατροί, ενώ έφτασε να κυκλοφορεί εντελώς ελεύθερο στην αγορά. Ήταν οι κινέζοι εργάτες που έφεραν στις βαλίτσες τους τη συνήθεια του καπνίσματος οπίου στη Δύση εκεί στα μέσα του 19ου αιώνα, την ίδια ώρα που αρκετά φαρμακευτικά προϊόντα περιείχαν στη σύνθεσή τους την εξαιρετικά εθιστική ουσία.
Το όπιο ήταν ιδανικό λέει ως θεραπεία για τη δυσμηνόρροια, ενώ ακόμα και σε βρέφη το χορηγούσαν ως γιατρικό για τον πόνο της οδοντοφυΐας. Στη στροφή μάλιστα του 20ού αιώνα, οι περισσότεροι εθισμένοι χρήστες του οπίου ήταν ηλικιωμένες γυναίκες…
Ινδική κάνναβη
Η χρήση του ψυχοτρόπου ναρκωτικού ήταν απόλυτα νόμιμη μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα στις περισσότερες χώρες της Δύσης. Ήταν άλλωστε οι εποχές που το φυτό καλλιεργούταν και για εμπορικούς σκοπούς, καθώς έφτιαχναν ωραιότατο ύφασμα και σχοινί από δαύτο.
Στις ΗΠΑ μάλιστα η πρώτη πολιτεία που απαγόρευσε την καλλιέργεια και χρήση της κάνναβης ήταν -αρκετά ειρωνικά αν λάβουμε υπόψη μας τη σημερινή της φήμη- η Καλιφόρνια το 1913!
Μεθαμφεταμίνη
Ήταν ιάπωνας χημικός ο άνθρωπος που παρασκεύασε το επικίνδυνο και εξαιρετικά εθιστικό ναρκωτικό το 1893. Από την πρώτη σχεδόν στιγμή οι ιατρικοί και φαρμακευτικοί σύλλογοι της Δύσης το αγκάλιασαν ολόψυχα, καθώς φαινόταν να είναι ιδανικό για τη θεραπεία μιας πληθώρας παθήσεων, από ναρκοληψία και αλκοολισμό μέχρι και ήπια κατάθλιψη ή εποχικές αλλεργίες!
Από τη δεκαετία του 1950, η χρήση της πάντα νόμιμης φαρμακευτικά μεθαμφεταμίνης γενικεύτηκε, αν και πλέον ήταν γνωστή ως μεθεδρίνη. Εξίσου γενικευμένος ήταν βέβαια και ο εθισμός στην ουσία και πλέον οι Αρχές δεν μπορούσαν να αγνοούν το επικίνδυνο του πράγματος, αρχίζοντας σταδιακά να την απαγορεύουν…
Πεγιότ
Η ιδιαιτέρως παραισθησιογόνα ουσία μεσκαλίνη που προκύπτει από τον κάκτο πεγιότ ήταν γνωστή στις τελετουργίες των γηγενών Αμερικανών εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Το παραδοσιακό ναρκωτικό των Ινδιάνων απαγορεύτηκε σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ στις δεκαετίες του 1920 και του 1930, αν και ο ομοσπονδιακός νόμος δεν εμπόδιζε τη χρήση του, παραμένοντας εν πολλοίς νόμιμο μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1960.
Ακόμα και σήμερα, τα μέλη της αναγνωρισμένης πολιτειακά Εκκλησίας των Γηγενών Αμερικανών μπορούν να την απολαμβάνουν νόμιμα και χωρίς συνέπειες, φτάνει να περιορίζουν τη χρήση της στις παραδοσιακές τελετές τους…
Κοκαΐνη
Οι περίφημοι κοκαϊνομανείς του 20ού αιώνα παραείναι πολλοί και διάσημοι για να αναφερθούν εδώ, αν και θα μνημονεύσουμε ιδιαίτερα τον Σίγκμουντ Φρόιντ, «βαρύ πυροβολικό» στην κουβέντα μας.
Παρά το γεγονός ότι η κοκαΐνη, που προέρχεται από τα φύλλα του φυτού κόκα, ήταν γνωστή στη Λατινική Αμερική εδώ και τουλάχιστον 3.000 χρόνια, η σύγχρονη εκδοχή της δεν θα εμφανιζόταν παρά στη δεκαετία του 1860.
Διαθέσιμη σε πολλές μορφές, ακόμα και διαλυμένη στο κρασί, την κοκαΐνη τη συνταγογραφούσαν ψυχίατροι και ψυχολόγοι ως φάρμακο για την κατάθλιψη, αλλά και ως θεραπεία για τον εθισμό στο εξαιρετικά ισχυρό οπιούχο μορφίνη. Η χρήση της έφτασε μάλιστα να επεκταθεί και ως γιατρικό για την ίωση και τον βήχα, ενώ όπως ξέρουμε ακόμα και η πρώτη μυστική φόρμουλα της Coca-Cola την περιείχε.
Παρά το γεγονός ότι αρκετές ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να την απαγορεύουν σταδιακά, σπανίως διωκόταν η χρήση της πριν από τη δεκαετία του 1970(!), όταν πέρασε πια στη μαύρη λίστα των ναρκωτικών…
Διαιθυλαμίδιο του Λυσεργικού Οξέος (LSD)
Οι ψυχεδελικές ιδιότητες του διαβόητου LSD ανακαλύφθηκαν εντελώς συμπτωματικά από τον ελβετό χημικό Άλμπερτ Χόφμαν το 1943, όταν το «προβληματικό μου παιδί», όπως θα το αποκαλούσε αργότερα, παρεισέφρησε κατά λάθος στον οργανισμό του μέσω του δέρματός του.
Σχεδόν αμέσως ένας ναρκωτικός μύθος γεννήθηκε που αγκαλιάστηκε ολόψυχα από την περιθωριακή κουλτούρα της δεκαετίας του 1960, αν και είχαν προηγηθεί τα αντιδεοντολογικά πειράματα του αμερικανικού στρατού και της CIA κατά τη δεκαετία του 1950 για τις προοπτικές χρήσης του LSD τόσο ως «ναρκωτικού της αλήθειας» όσο και ως μέσου για πλύση εγκεφάλου.
Και βέβαια δεν θα μπορούσαν να μείνουν αδιάφοροι ψυχίατροι και ψυχολόγοι, οι οποίοι ψάχνουν πάντα νέες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Παρά το γεγονός ότι ο πλανήτης προμηθευόταν LSD από την Ελβετία ακόμα, σύντομα θα μπορούσες να αποκτήσεις τα δικαιώματα χρήσης της μαγικής συνταγής και να την παρασκευάσεις στον τόπο σου.
Και ήταν μάλιστα και πάλι η Καλιφόρνια που πήρε την παγκόσμια πρωτιά στην απαγόρευση του LSD το 1966, εξαιτίας μάλιστα της λάθος χρήσης που έκαναν πολλοί χρήστες και επέφερε τραγικά αποτελέσματα. Αργότερα οι ιατρικοί σύλλογοι της Δύσης κατέληξαν ότι το LSD δεν διέθετε απτές φαρμακευτικές ή άλλες θεραπευτικές ιδιότητες…
Παραισθησιογόνα μανιτάρια
Τα μαγικά μανιτάρια περιέχουν την πανίσχυρη δραστικά ψιλοκυβίνη, μια παραισθησιογόνα ουσία που τη γνώριζαν Ασιάτες και Αμερικανοί εδώ και πάμπολλες χιλιετίες. Παρά ταύτα, εδώ στη Δύση ερίζαμε ακαδημαϊκά για το αν πράγματι υπήρχαν ή ήταν μύθος μέχρι και στις αρχές του 20ού αιώνα!
Κι όμως υπήρχαν και η Δύση άρχισε να τα καταβροχθίζει μετά μανίας πια στη δεκαετία του 1950, όταν τα μαγικά μανιτάρια απαθανατίστηκαν σε άρθρα εφημερίδων και περιοδικών (σταθμός εδώ άρθρο του περιοδικού Life).
Από το 1960 μάλιστα μεγάλα ονόματα στον χώρο της ψυχολογίας (όπως ο Timothy Leary) προωθούσαν τη χρήση των παραισθησιογόνων μανιταριών ως θεραπευτικά μέσα. Πλέον, την ώρα που τα μαγικά μανιτάρια είναι απαγορευμένα στις χώρες της Δύσης, οι σπόροι τους είναι συνήθως νόμιμοι, καθώς αυτοί δεν περιέχουν ψιλοκυβίνη…
Έκστασι
Το φοβερό και τρομερό Εcstasy (ή MDMA) ήταν νόμιμο στη Δύση μέχρι πρόσφατα, τουλάχιστον ως το 1984! Η μαγική φόρμουλα ανακαλύφθηκε και κατοχυρώθηκε εμπορικά το 1912 από χημικό που δούλευε στα εργαστήρια του φαρμακευτικού κολοσσού Merck, αν και ξεχάστηκε εν πολλοίς μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν ο καθηγητής ψυχολογίας στο φημισμένο πανεπιστήμιο Berkeley, Alexander Shulgin, την ξέθαψε από τη λήθη ισχυριζόμενος ότι ήταν ιδανική για ψυχοθεραπεία!
Ο διαπρεπής ψυχολόγος ισχυρίστηκε δηλαδή ότι το Έκστασι βοηθούσε τους ασθενείς του τόσο στην ενδοσκόπηση όσο και στο να είναι πιο δεκτικοί στις ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις κατά τις συνεδρίες.
Το Έκστασι έγινε όπως ξέρουμε δημοφιλές και εκτός του ψυχαναλυτικού ντιβανιού, έχοντας την τιμητική του στα νυχτερινά κέντρα. Οι ΗΠΑ έκοψαν εδώ πρώτες το νήμα της απαγόρευσης, επιβάλλοντας άρον-άρον αποκλεισμό το 1985…
Ηρωίνη
Η σύνθεσή της έγινε το 1874 και δημιουργήθηκε μάλιστα ως μια μη εθιστική εναλλακτική στην εξαιρετικά εθιστική μορφίνη! Ακόμα και το όνομά της «ηρωίνη» ήταν εμπορική ονομασία για τη νέα ουσία, έτσι όπως το θέλησε τουλάχιστον η φαρμακευτική που την εφηύρε, η Bayer.
Κι έτσι στις αρχές του 20ού αιώνα η ηρωίνη έφτασε να προωθείται στις χώρες της Δύσης ως φάρμακο ακόμα και για τον βήχα! Και βέβαια παρά το γεγονός ότι κυκλοφόρησε ως πρώιμη εναλλακτική για τους μορφινομανείς, όπως έχουμε σήμερα τη μεθαδόνη για τους ηρωινομανείς, η ηρωίνη αποδείχθηκε σύντομα ακόμα πιο εθιστική από το ναρκωτικό που ερχόταν να αντικαταστήσει.
Παρά το γεγονός ότι ήδη από την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα είχε αποδείξει τη ζοφερή της δράση, δεν θα απαγορευόταν στην Αμερική (την πρώτη χώρα που έκανε το μεγάλο βήμα) πριν από το 1924!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου