Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ).
Ο καιρός είναι κρύος και τσουχτερός. Στην ατμόσφαιρα υπάρχει υγρασία και το έδαφος έχει λασπώσει από τις βροχές. Σε μερικές περιοχές το χιόνι έχει στρωθεί και επικρατεί παγετός. Μόνο οι πιο παθιασμένοι κηπουροί κι αγρότες βρίσκονται εκεί έξω κι επισκέπτονται τα θερμοκήπια και τα αγροκτήματα τους.
Τα κρύα θα διαρκέσουν για πολύ ακόμη. Έτσι, τα περισσότερα φυτά είναι ακατάλληλα για να φυτευθούν αυτή την περίοδο. Ωστόσο, ορισμένα φυτά με αργή ανάπτυξη μπορούν να φυτευθούν μέσα στο Γενάρη ώστε να ξεκινήσουν τα σπορόφυτα το καινούργιο έτος. Ο ήλιος παραμένει χαμηλά στον ορίζοντα, έτσι, τα νεαρά φυτά θα χρειαστούν κάποιον εξειδικευμένο εξοπλισμό όπως είναι το τεχνητό φως.
Τα φυτά που συστήνουμε εδώ να φυτέψετε στα σπορεία θα πρέπει να μεταφυτευθούν τον Απρίλιο, όταν έχουν σταματήσει τα κρύα κι ο παγετός στις τελικές θέσεις. Επίσης, τα συγκεκριμένα φυτά χρειάζονται αρκετό χρόνο μετά τη μεταφύτευση ώστε να ωριμάσουν και να ανθίσουν παράγοντας καρπούς και φρούτα.
Τα περισσότερα καλλιεργούμενα φυτά αναπτύσσονται αρκετά γρήγορα, γι’ αυτό και φυτεύονται μέσα στην άνοιξη κι αποδίδουν γρήγορα το καλοκαίρι. Τα φυτά στα οποία θα αναφερθούμε εδώ είναι πολυετή η διετή, δηλαδή ο χρόνος ανάπτυξης τους απαιτεί πάνω από ένα έτος για να αποδώσουν. Η σκέψη είναι ότι μία πρώιμη φύτευση μπορεί να προκαλέσει την ανθοφορία στο πρώτο έτος της ανάπτυξής τους.
Επιπλέον, για όλα τα φυτά που θα αναφερθούμε εδώ, μπορούμε κάλλιστα να τα φυτέψουμε κι αργότερα μέσα στην άνοιξη και δεν υπάρχει κανένας κανόνας που να υποχρεώνει κάποιον να τα φυτέψει το χειμώνα.
Ας τα δούμε ένα-ένα με τη σειρά:
Αγκινάρες
Η αγκινάρα ανήκει στην οικογένεια φυτών Asteraceae, στην οποία ανήκουν πολλά καλλωπιστικά όπως το χρυσάνθεμο οι ντάλιες κι άλλα όπως ο ηλίανθος και το χαμομήλι. Η ανάπτυξη της ωφελείται όταν ξεκινήσει σε σπορείο μέσα σε θερμοκήπιο το Γενάρη ή το Φλεβάρη. Η στρατηγική αυτή προκαλεί την άνθιση του φυτού μέσα στο πρώτο έτος.
Φυσικά, η αγκινάρα μπορεί να καλλιεργηθεί και αργότερα μέσα στην άνοιξη αλλά θα ανθίσει μετά το πρώτο έτος και πέρα.
Κρατήστε τα νεαρά σπορόφυτα στο θερμοκήπιο κάτω από έντονο τεχνητό φωτισμό για να αποκτήσουν αντοχή. Μεταφυτέυστε τα στην ύπαιθρο μετά τους τελευταίους παγετούς και κρύα και φροντίστε να βρείτε την κατάλληλη χρονική στιγμή, ώστε αμέσως μετά την μεταφύτευση αυτά να εκτεθούν για 250 ώρες σε θερμοκρασίες κάτω των 10°C. Αυτή η τεχνική προσομοιώνει τη χειμερινή περίοδο κι έτσι ενεργοποιεί τον σχηματισμό λουλουδιών στο πρώτο έτος.
Σπαράγγια
Η στρατηγική της πρώιμης φύτευσης αυτού του πολυετές φυτού είναι η ενθάρρυνση μιας ισχυρής ανάπτυξης των ριζωματικών βλαστών στο πρώτο έτος της ανάπτυξης του φυτού. Αυτό θα επιτρέψει στα φυτά να αποκτήσουν αντοχή και να εγκατασταθούν για χρόνια στο σημείο φύτευσης έχοντας μεγαλύτερη παραγωγικότητα στα επόμενα έτη.
Σε αντίθεση με τις αγκινάρες η πρώιμη φύτευση δε θα δώσει σπαράγγια στο πρώτο έτος, αλλά ούτε και κατά τη διάρκεια του δευτέρου έτους. Τα δύο πρώτα χρόνια οι βλαστοί και το φύλλωμα επιτρέπουν απλά την ανάπτυξη και την αποθησαύριση θρεπτικών ουσιών στο ριζικό σύστημα του φυτού για τη διάρκεια του χειμώνα.
Από τον τρίτο χρόνο, κι αν όλα πάνε καλά, τα φυτά εφόσον είναι ακμαία παράγουν σπαράγγια έτοιμα για κόψιμο και συγκομιδή. Όποιος έχει κόψει για πρώτη φορά σπαράγγια με αυτό τον τρόπο, γνωρίζει πως αξίζει η αναμονή.
Όπως συμβαίνει και με τις αγκινάρες, τα φυτά θα πρέπει να αναπτύσσονται κάτω από έντονο φωτισμό για να ισχυροποιηθούν οι βλαστοί και να αποτραπούν τα αδύναμα στελέχη.
Λεβάντα
Η λεβάντα είναι ένα πολυετές φυτό, το οποίο δεν ανθίζει το πρώτο χρόνο της ανάπτυξής του, αν φυτευτεί την άνοιξη. Είναι ένα φυτό με πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής και το στέλεχος του ξυλοποιείται με την πάροδο του χρόνου. Παράγει πολλά άνθη ανά φυτό κάθε επόμενο χρόνο και για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στις περιοχές με ήπιο κλίμα διατηρεί το φύλλωμα του όλο το χειμώνα, σε αντίθεση με άλλα πολυετή φυτά που όλο το υπέργειο τμήμα ξεραίνεται.
Οι σπόροι έχουν μεγάλη φυτρωτική ικανότητα όταν συλλέγονται το φθινόπωρο και απλώνονται στην επιφάνεια του σπορείου, το χώμα του οποίου έχει θερμοκρασία 4-10°C. Έτσι τα σπορόφυτα διαχειμάζουν μέσα σε δροσερά θερμοκήπια η σε ψυχρούς χώρους με καλό εξαερισμό. Αργότερα, την άνοιξη, τα σπορόφυτα μεταφυτεύονται στις τελικές τους θέσεις.
Μία άλλη μέθοδος είναι να ξεκινήσετε τους σπόρους σας σε εσωτερικούς χώρους το Φεβρουάριο φυτεύοντας τους αραιά σε σπορεία με αποστειρωμένο μείγμα χώματος κατάλληλο για φύτευση. Βρέξτε το χώμα, πιέστε τους σπόρους από πάνω, κλείστε τα σπόρια σε πλαστικές σακούλες και βάλτε τα στο ψυγείο για 2 με 7 μέρες. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα αφήστε τα σε θερμοκρασία δωματίου κι αργότερα βάλτε τα σε μία θερμαινόμενη βάση στους 4-10 ° C, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, για να φυτρώσουν.
Πράσα
Τα πράσα ανήκουν στην ίδια οικογένεια φυτών με τα κρεμμύδια κι η ανάπτυξή τους είναι πολύ εύκολη, αλλά αρκετά χρονοβόρα και αργή. Χρειάζονται αρκετούς μήνες για να ωριμάσουν. Μετά την φύτευσή τους αναπτύσσονται αρκετά αργά και στην αρχή μοιάζουν με μικρά κρεμμυδάκια. Όταν έρθει η εποχή της συγκομιδής το στέλεχός τους παχαίνει σημαντικά και σχηματίζονται πολλά καινούργια φύλλα.
Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες που συγκομίζονται τέλη καλοκαιριού, φθινόπωρο και χειμώνα. Φυτέψτε τις πρώιμες ποικιλίες μέσα στο Φλεβάρη σε σπορεία, ενώ τις όψιμες ποικιλίες την άνοιξη σε εξωτερικούς χώρους. Η βέλτιστη θερμοκρασία εδάφους για την βλάστηση των σπόρων του πράσου είναι 10-25 ° C και φυτρώνουν μέσα σε 10 με 16 μέρες.
Λεμονόχορτο
Είναι ένα αρωματικό φυτό και μέλος της οικογένειας των αγρωστωδών και συχνά θεωρείται βότανο λόγω του τρόπου που χρησιμοποιείται. Ευδοκιμεί στις τροπικές περιοχές, αλλά κάλλιστα μπορεί να μεγαλώσει και σε εύκρατες.
Η καλύτερη στρατηγική είναι να μεγαλώσετε τα φυτά σας νωρίς σε εσωτερικούς χώρους κάτω από έντονο τεχνητό φωτισμό. Αργότερα, κι ενώ έρχεται η άνοιξη κιοι θερμοκρασίες της νύχτας ανεβαίνουν πάνω από τους 10°C, μπορείτε να τα μεταφυτεύσετε σε εξωτερικούς χώρους.
Το καλοκαίρι τα στελέχη των φυτών θα πυκνώσουν και τα φυτά θα σχηματίσουν μεγάλες συστάδες φύλλων τις οποίες μπορείτε να συγκομίζετε στο πικ της θερινής περιόδου.
Το λεμονόχορτο είναι πολυετές φυτό και μπορείτε να ξεθάψετε τα φυτά και να τα συντηρήσετε σε εσωτερικούς χώρους το χειμώνα. Τα φυτά θα επιβραδύνουν τον μεταβολισμό τους και θα πέσουν σε λήθαργο, αλλά αυτό θα τα καταστήσει ακόμα πιο παραγωγικά την επόμενη σεζόν. Φυσικά, μπορείτε να τα μεταχειριστείτε σαν ετήσια και να ξεκινάτε μία καινούργια καλλιέργεια κάθε σεζόν.
Κρεμμύδια
Τα κρεμμύδια δεν απαιτούν αυστηρό χρονοδιάγραμμα καλλιέργειας αλλά θέλουν χρόνο για να ωριμάσουν. Κάποιες γλυκές ποικιλίες, ιδιαίτερα, αναπτύσσουν μεγάλα κεφάλια, αλλά κάτι τέτοιο θέλει μεγάλη φροντίδα από τον καλλιεργητή.
Ακριβώς επειδή θέλουν τόσο πολύ χρόνο, καλό θα είναι να ξεκινάμε την καλλιέργεια τους μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Φλεβάρη, το αργότερο. Οι αρχικές χαμηλές θερμοκρασίες ευνοούν τη βλάστηση ενώ αργότερα μπορούμε να εκθέσουμε τα νεαρά σπορόφυτα σε τεχνητό φως ώστε να αποτρέψουμε τη σχοινοειδή ανάπτυξη των φύλλων.
Μετά από περίπου 6 εβδομάδες μεταφυτεύουμε το κάθε κρεμμύδι ξεχωριστά σε δοχεία διαμέτρου 8 εκατοστών με κομπόστ. Διατηρήστε τα εκεί, σε ένα θερμό και ηλιόλουστο μέρος μέχρι τον Απρίλιο. Αργότερα μεταφυτεύστε τα στην τελική τους θέση. Δώστε τους πολύ χώρο ώστε να αναπτυχθεί ο βολβός.
Φράουλες
Όπως συμβαίνει και με άλλους σπόρους, που αναφέρθηκαν εδώ, έτσι κι οι σπόροι της φράουλας φυτρώνουν μετά από εαρινοποιηση (έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες). Η διαδικασία της εαρινοποιησης περιλαμβάνει την κάλυψη των σπορίων φύτευσης και τη διατήρησή τους σε ψυγείο για αρκετές εβδομάδες προκειμένου να προσομοιωθούν οι χειμερινές συνθήκες. Η διαδικασία αυτή βοηθά στον σπάσιμο του ληθάργου των σπερμάτων και αυξάνει την φυτρωτική τους ικανότητα. Επίσης, αργότερα τα νεαρά φυτά έχουν μία πιο ομοιόμορφη ανάπτυξη.
Έτσι λοιπόν, αν θέλετε να μεγαλώσετε φράουλες από σπόρους θα πρέπει να ξεκινήσετε αργά το Γενάρη ή το Φλεβάρη, ώστε το νεαρό σπορόφυτο να μεγαλώσει το πρώτο έτος και να μπει στην παραγωγή από το δεύτερο χρόνο. Αργότερα, μπορείτε να αναπαράγετε τα φυτά αγενώς από τους στόλωνες που σχηματίζουν
Διάφορα ξυλώδη βότανα
Τέτοια πολυετή που ξυλοποιούν το στέλεχός τους, περιλαμβάνουν τη ρίγανη το δενδρολίβανο το φασκόμηλο και το θυμάρι. Όταν φυτεύονται με σπέρματα, η ανάπτυξή τους είναι πολύ αργή, γι’ αυτό προτιμάται από τους περισσότερους η λήψη μοσχευμάτων από ώριμα φυτά και ο αγενής πολλαπλασιασμός.
Αν θέλετε να πολλαπλασιάσετε με σπόρους, καλό είναι να τα φυτέψετε αρχές Φλεβάρη. Επίσης, καλό είναι στο σπορείο να τα εκθέτετε σε τεχνητό φωτισμό. Η πρώιμη σπορά θα ισχυροποιήσει το ριζικό σύστημα των φυτών και θα καταστήσει πιο ανθεκτικούς τους βλαστούς τους, ώστε να αντέξουν καλύτερα τον ψυχρό καιρό του φθινοπώρου και του χειμώνα.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ), για επικοινωνία στείλτε e-mail στο share24gr@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου