Γιατί κάνουμε μελανιά, όταν χτυπάμε;

Μετά από ένα χτύπημα σε κάποιο σημείο του σώματός μας βλέπουμε να σχηματίζεται μελανιά (ή μώλωπας, κατά το επιστημονικότερο). Αυτό συμβαίνει διότι προκαλείται βλάβη στους μαλακούς ιστούς του δέρματος, με αποτέλεσμα το σπάσιμο των τοπικών τριχοειδών αγγείων και τη διαρροή αίματος από αυτά. Επίσης στο σημείο μπορεί να συνυπάρχει πόνος και πρήξιμο.




Φυσιολογικά μια μελανιά εξαφανίζεται σε περίπου δύο εβδομάδες, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που μπορεί να χρειαστεί να περάσουν μήνες ώσπου να χαθεί.
Τα στάδια ζωής μια μελανιάς

Καθώς το σώμα μας επουλώνεται, βλέπουμε το χρώμα της μελανιάς να αλλάζει. Ακόμα, ο λόγος που μια μελανιά έχει διαφορετικό χρώμα σε διάφορα σημεία είναι γιατί η κατανομή του αίματος διαφέρει από σημείο σε σημείο και ο χρόνος επούλωσης δεν είναι ίδιος.

Στην αρχή μια μελανιά είναι κόκκινη και πρησμένη λόγω των «φρέσκων» ερυθροκυττάρων που μαζεύονται κάτω από το δέρμα. Το αίμα έχει ανοιχτό κόκκινο χρώμα γιατί περιέχει σίδηρο και οξυγόνο.

Σε λίγες ώρες γίνεται μπλε, καθώς το αίμα που διεύρεσε από τα τραυματισμένα αιμοφόρα αγγεία χάνει το οξυγόνο που μετέφερε και εμφανίζει ένα πιο σκούρο μπλε προς μοβ χρώμα. Αν το τραύμα είναι βαθύ, μπορεί κάποιος να μην δει το στάδιο που η μελανιά είναι κόκκινη αλλά να τη διακρίνει όταν γίνει μοβ.

Τις επόμενες τρεις μέρες η μελανιά σκουραίνει ακόμα περισσότερο κι αυτό γιατί, καθώς συνεχίζεται η επούλωση, τα ερυθροκύτταρα αποδομούνται, διασπάται η αιμοσφαιρίνη και απελευθερώνεται ο σίδηρος. Και τότε παίρνει ένα μοβ προς μαύρο χρώμα.

Μετά από 5 με 10 μέρες αρχίζει να πρασινίζει, που σημαίνει πως έχει αρχίσει να εξαφανίζεται. Η μετατροπή από μοβ σε πράσινο ξεκινά από την περιφέρεια προς το κέντρο. Τα μόρια της αίμης* καταβολίζονται από ένζυμα σε ένα άλλο μόριο, την χολοπρασίνη, που δίνει το πράσινο χρώμα.

Σε περίπου 10 με 14 μέρες η μελανιά κιτρινίζει. Στη συνέχεια του καταβολισμού της αίμης η χολοπρασίνη μετατρέπεται σε χολερυθρίνη, που έχει κιτρινωπό χρώμα, ενώ η αιμοσιδερίνη (πρωτεΐνη, σαν τη φεριτίνη, που αποθηκεύει σίδηρο) αρχίζει να φαίνεται – καθώς τα υπόλοιπα συστατικά έχουν διασπαστεί – και δίνει ένα καφέ χρώμα. Σιγά-σιγά, με την αποδόμηση και των τελευταίων συστατικών που έχουν απελευθερωθεί, το σημείο καθαρίζει και το δέρμα αποκτά το κανονικό του χρώμα.
Ο πάγος την προλαβαίνει

Αν καταλάβεις ότι χτύπησες κάπου και πονάς, μπορείς να βάλεις επάνω στο σημείο πάγο (τυλιγμένο σε μια λεπτή πετσέτα). Άφησέ τον όσο αντέχεις. Αυτός είναι ένας γρήγορος τρόπος να αποφύγεις τον σχηματισμό αιματώματος, δηλαδή μελανιάς.
Πότε χρειάζεται ιατρική βοήθεια

Μελανιές μπορούν επίσης να προκληθούν από ελλείψεις θρεπτικών ουσιών, διαταραχές στην πήξη του αίματος και σοβαρές ασθένειες όπως η λευχαιμία.

Καλό λοιπόν είναι να ζητά κάποιος ιατρική βοήθεια σε περίπτωση που:

Κάνει εύκολα μελανιές, ακόμα και με ένα απαλό χτύπημα.

Εμφανίζει στο σώμα του μελανιά ή μελανιές, χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιος τραυματισμός.

Μια μελανιά παραμένει για αρκετό καιρό ή / και μολύνεται.

* Η αίμη είναι μια δακτυλιοειδής χημική ένωση, που περιέχει ένα ιόν σιδήρου δεσμευμένο στο κέντρο ενός ετεροκυκλικού πορφυρινικού δακτυλίου. Συμμετέχει συχνά ως προσθετική ομάδα σε πρωτεΐνες, όπως για παράδειγμα στην αιμοσφαιρίνη και την μυοσφαιρίνη, δίνοντας τόσο στο αίμα όσο και στους μυς το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα.

* Πληροφορίες από: bioximikos.gr

Πηγή