Σύντομα ανάλεκτα του ΥΠΠΟ: Ένας Δρομέας για τα Σκόπια

Γράφει ο Γιάγκος Ανδρεάδης

Να είναι fake news; Θα με ηρεμούσε, αλλά το βρίσκω απίθανο. Από Μέσα κοινωνικής δικτύωσης που παραπέμπουν στην εφημερίδα «Μακεδονία» πληροφορηθήκαμε στις 11/3/2019 ότι η υπουργός Πολιτισμού κυρία Μυρσίνη Ζορμπά κάλεσε τον γλύπτη Κώστα Βαρώτσο και του πρότεινε, εντός του πνεύματος της Συμφωνίας των Πρεσπών, να μεταφερθεί το...πολύ γνωστό έργο του, «Δρομέας», και να στηθεί στα Σκόπια και να ανταλλαγεί με άγαλμα του Αλεξάνδρου, που κατασκευάστηκε εκεί επί διακυβερνήσεως Γκρουέφσκι και που θα τοποθετηθεί αντίστοιχα στην Αθήνα. Μετά το σάλο που έμαθα ότι προκλήθηκε, η υπουργός, μιλώντας στο site της εφημερίδας «Έθνος» διέψευσε ότι υπήρξε συνάντηση, αλλά ο διακεκριμένος καλλιτέχνης επιμένει.

Φαντάζομαι ότι αυτόπτες είτε αυτήκοοι μάρτυρες που να επιβεβαιώνουν είτε να διαψεύδουν την είδηση ίσως δεν υπάρχουν. Και οπωσδήποτε ο λόγος μιας υπουργού διεκδικεί κατ’ αρχήν περγαμηνές απέναντι στο λόγο ενός καλλιτέχνη. Οι εξουσίες γενικώς έχουν να λένε για την εν γένει αναξιοπιστία των καλλιτεχνών, οι οποίοι έχουν την φαντασία, για να μην πούμε την φαντασιοπληξία, για το επάγγελμά τους. Με την επιφύλαξη εννοείται ότι μάλλον συχνά τα, υποτίθεται, φανταστικά που οι δημιουργοί μάς αφηγούνται δεν είναι παρά μάλλον σεμνές εκδοχές της δυσάρεστης πραγματικότητας.
Παρά ταύτα θα παραμείνω στο πεδίο των υποθέσεων. Και θα υποθέσω ότι όντως η κυρία Ζορμπά, με βαθιά και μόνιμα πολιτισμικά ενδιαφέροντα, κάλεσε τον Κώστα Βαρώτσο για να ανταλλάξουν απόψεις, ας πούμε, όπως είχε κάθε δικαίωμα, για να του εκφράσει τον ενθουσιασμό της για την πρόσφατη έκβαση της εκλογής διευθυντή στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, όπου και οι δεκαέξι υποψήφιοι, προηγούμενες διευθύντριες του μουσείου, ένας καθηγητής πανεπιστημίου κ.ά., κρίθηκαν ανάξιοι. Και ότι, εν τη ροή της συζητήσεως, μέσα στο γενικό της ενδιαφέρον για τις σχέσεις μας με τα Βαλκάνια, την καταδίκη του εθνικισμού, της συσπείρωσης των προοδευτικών δυνάμεων κ.λπ., της ήρθε και η ιδέα περί ανταλλαγής γλυπτών. Χαμένοι βέβαια δεν θα βγαίναμε. Τι αξίζει ένας Βαρώτσος μπροστά στο αριστούργημα του δημιουργού της γείτονος; Κι έπειτα ένας τρόπος είναι κι αυτός για να αλλάξει η υπουργός, όπως κάπου αναφέρθηκε σε παλαιότερη συνέντευξή της στην Εφημερίδα των Συντακτών, την προφανώς ελαττωματική ταυτότητα των Ελλήνων. Απλώς ίσως ο πιο πρόσφορος τρόπος δεν είναι το αισθητικό και ηθικό κιτς.