Η ιστορία του Τάνγκο

Το ταγκό, όπως είναι γνωστό στην Ελλάδα, είναι μουσική και χορός, που αποτελεί τη συνεισφορά της Αργεντινής στον παγκόσμιο πολιτισμό, μαζί βεβαίως με τους αστέρες της μπάλας, που αφθονούν στη χώρα των πάμπας και των γκάουτσος.



Το ταγκό το γνωρίζουμε στην αστική του εκδοχή, αφυδατωμένο από τις κοινωνικές του αναφορές, έτσι όπως το διέδωσαν στον υπόλοιπο κόσμο οι Παριζιάνοι στη δεκαετία του ’20. Κυρίες με ολόσωμες τουαλέτες και κύριοι με φράκα να χορεύουν βαριεστημένα στη δεξίωση του κυρίου πρέσβη είναι μία εικόνα, που έχουμε στο μυαλό μας, κυρίως μέσα από τον κινηματογράφο. Στη μικροαστική του εκδοχή το ταγκό θα το συναντήσουμε στη χώρα μας όλο και σε κάποια γαμήλια δεξίωση, με την ετικέτα του «Ευρωπαϊκού», λίγο προτού ηχήσουν τα κλαρίνα.

Όμως, το ταγκό είχε άλλες κοινωνικές αναφορές στην αρχή της ιστορίας του. Γεννήθηκε κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα στις λαϊκές γειτονιές του Μπουένος Άιρες, κάτω στο λιμάνι της πόλης με τα μπαρ και τα πορνεία, εκεί που εδρεύει η θρυλική Μπόκα Τζούνιορς και έμαθε μπάλα ο Μαραντόνα. Στην περιοχή αυτή κατοικούσαν μαστροποί και πόρνες, αλλά και άνθρωποι της εργατικής τάξης, μετανάστες, τόσο από τα ενδότερα της Αργεντινής, όσο και από την Ευρώπη. Αρχικά ήταν καθαρά αρσενικός χορός… για άνδρες με τα όλα τους.


Το ταγκό, σύμφωνα με τον μεγάλο αργεντινό συγγραφέα Ερνέστο Σάμπατο, είναι προϊόν επιμειξίας μουσικών και χορών, που έφερναν οι μετανάστες από τις πατρίδες τους, με έντονο το ερωτικό στοιχείο. Είναι το τραγούδι του μοναχικού άνδρα, του «πορτένιο», που εκφράζει την επιθυμία και τη νοσταλγία του για μία γυναίκα και σε πολλές περιπτώσεις το ανικανοποίητο του έρωτά του: «Στη ζωή μου είχα γκόμενες και γκόμενες, μα ποτέ μου μια γυναίκα» λέει το δίστιχο ενός τάνγκο τραγουδιού.

Είναι ένας χορός ενδοστρεφής και ενδοσκοπικός, αντίθετα με άλλους χορούς που είναι εξωστρεφείς και χαρωποί. «Ο γερμανός πίνει μπίρα, μεθοκοπάει και χορεύει αφελώς, ο «πορτένιο» χορεύει ένα τάνγκο για να σκεφθεί την τύχη του, που δεν του φέρθηκε ευνοϊκά» συμπληρώνει ο Ερνέστο Σάμπατο. Μεγάλη ώθηση στο ταγκό έδωσε το μπαντονεόν, που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του. Είναι ένα είδος ακορντεόν που έφτασε από τη Γερμανία, με ήχο συναισθηματικό, βαθύ και δραματικό, που εκφράζει τέλεια τους καημούς του «πορτένιο». Ο συνθέτης και βιρτουόζος του μπαντονεόν Άστορ Πιατσόλα (1921-1992) ήταν ο αυτός, που έβαλε το ταγκό στις αίθουσες συναυλιών, ενώ μεγάλη ήταν και η συνεισφορά του κορυφαίου τραγουδιστή του είδους Κάρλος Γκαρντέλ (1890-1935).