Το μογγολικό σκουλήκι του θανάτου, το κρυπτίδιο που ήταν οπλισμένο με καρφιά, δηλητήριο και ηλεκτροσόκ

Αν και δεν φωτογραφήθηκε ποτέ, ο κόσμος συνεχίζει να αναφέρει θεάσεις του μήκους 1,5 μέτρου σκουληκιού στην έρημο του Γκόμπι.
Σύμφωνα με τις θεάσεις, το μογγολικό σκουλήκι του θανάτου είναι ένα μακρύ, σαν λουκάνικο σκουλήκι, με σκούρο κόκκινο χρώμα με καρφιά που προεξέχουν και από τα δύο άκρα του άμορφου σώματός του. Φτύνει δηλητήριο, τόσο δυνατό, που μπορεί να διαβρώσει μέταλλο, και στέλνει ηλεκτροσόκ, τόσο ισχυρά που μπορούν να σκοτώσουν έναν ενήλικο. Αυτά τα σκουλήκια λέγεται ότι ζουν κάτω από την άμμο της ερήμου Γκόμπι. Υπάρχουν πολλοί θρύλοι γι' αυτά τα τερατώδη σκουλήκια, αλλά κανείς δεν έχει ποτέ αποδείξει ότι τα έχει.

Το θανατηφόρο σκουλήκι της ερήμου Γκόμπι

Εικονογράφηση ενός φανταστικού, γιγαντιαίου σκουληκιού όπως το περιγράφετε στο Dune (Ντιουν) του Φρανκ Χέρμπερτ

Το μογγολικό σκουλήκι του θανάτου είναι ένα διαβόητο πλάσμα του οποίου ο θρύλος ζει σε αναφορές που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά. Οι νομαδικές φυλές της Μογγολίας το αποκαλούν allghoi khorkhoi, το οποίο κατά προσέγγιση σημαίνει "σκουλήκι έντερο", λόγω της υποτιθέμενης ομοιότητάς του με τα εντόσθια μιας αγελάδας. Το πλάσμα που μοιάζει με σκουλήκι, με κόκκινο δέρμα, λέγεται ότι φτάνει μέχρι και τα πέντε πόδια (1,5 μέτρο) σε μήκος.

Όμως, δεν είναι σε τίποτα σαν το μέσο σκουλήκι. Αυτό, πιστεύεται ότι έχει κάποια τρομακτικά χαρακτηριστικά.

Όπως έχει πει για το σκουλήκι ο Βρετανός ζωολόγος, κρυπτοζωολόγος και συγγραφέας Καρλ Σούκερ (Karl Shuker) στο The Unexplained: An Illustrated Guide to the World’s Natural And Paranormal Mysteries (Το ανεξήγητο: Ένας εικονογραφημένος οδηγός για τα φυσικά και παραφυσικά μυστήρια του κόσμου), το μογγολικό σκουλήκι του θανάτου πιστεύεται ότι έχει "προεξοχές σαν καρφιά και στα δύο άκρα" του σώματός του. Λέγεται επίσης ότι έχει τρομερούς τρόπους για να επιτίθεται στους ανθρώπους ή σε άλλα ζώα. Λέγεται ότι φτύνει διαβρωτικό δηλητήριο ή στέλνει ισχυρό σοκ.

Σύμφωνα με τον θρύλο, αυτά τα τρομακτικά πλάσματα περνούν τον περισσότερο χρόνο τους κρυμμένα κάτω από τους αμμώδεις αμμόλοφους της ερήμου Γκόμπι, αλλά εμφανίζονται συχνά στους πιο υγρούς μήνες του Ιουνίου και του Ιουλίου. Αν κάποιος πετύχει ένα τέτοιο πλάσμα, ξέρει να το αποφύγει.

Ψάχνοντας για το σκουλήκι

Το γιγαντιαίο σκουλήκι της παραλίας της Αυστραλίας είναι ένα παράδειγμα σκουληκιού που ζει στην άμμο

Παρ' όλες τις ιστορίες γι' αυτό, το σκουλήκι δεν έχει φωτογραφηθεί ποτέ μέχρι σήμερα. Όχι όμως λόγω έλλειψης προσπάθειας. Περίεργοι ερευνητές και ατρόμητοι τυχοδιώκτες έχουν χτενίσει την έρημο Γκόμπι αναζητώντας το θρυλικό πλάσμα. Ένας από αυτούς είναι ο Τσέχος κρυπτοζωολόγος Ivan Mackerle, ένας από τους σημαντικότερους ερευνητές του μυστηριώδους ζώου, ο οποίος έχει ταξιδέψει στη Μογγολία τρεις φορές αναζητώντάς το, το 1990, το 1992 και το 2004. Ο Mackerle άκουσε πρώτη φορά για το σκουλήκι σαν παιδί από το έργο του παλαιοντολόγου Ιβάν Γιεφρέμοφ. Στο κολέγιο, όταν γνώρισε έναν Μογγολό μαθητή που πίστευε στο σκουλήκι, του έγινε εμμονή. Διάβασε τη μογγολική λογοτεχνία για να βρει περισσότερες ενδείξεις για το σκουλήκι και τελικά, στα τέλη της τέταρτης δεκαετίας της ζωής του, του δόθηκε άδεια από την κυβέρνηση της χώρας ώστε πραγματοποιήσει έρευνα εκεί.

Εμπνευσμένος από το Ντιουν του 1965 του Φρανκ Χέρμπερτ, στο οποίο παρουσιάζονται γιγαντιαία σκουλήκια που έλκονται από ρυθμικές δονήσεις, η ομάδα του Mackerle δοκίμασε διαφορετικούς τρόπους για να προβάλλει δονήσεις υπόγεια κατά την αναζήτησή τους για το σκουλήκι. Ένα από τα μηχανήματα της ομάδας ήταν ένα που έκανε γδούπους και λειτουργούσε με κινητήρα. Όμως, οι προσπάθειές τους αποδείχθηκαν άκαρπες και ο Mackerle κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πλάσμα ίσως είναι μύθος.

Αν και οι αποστολές του Mackerle απέτυχαν να βρουν αποδείξεις για το ζώο, παρείχαν το μεγαλύτερο μέρος του σύγχρονου ερευνητικού υλικού που σχετίζεται με το μογγολικό σκουλήκι του θανάτου. Ακόμα και σήμερα, οργανώνονται αποστολές για να βρεθεί.

Θεωρίες πίσω από τον θρύλο

Ο ζωολόγος Roy Chapman Andrews ανέφερε τον τοπικό θρύλο σε ένα βιβλίο για την αποστολή του στη Μογγολία στην δεκαετία του 1920

Αν και ο μύθος του σκουληκιού παραμένει ισχυρός μεταξύ των ντόπιων, η ύπαρξή του δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη από φυσικά στοιχεία ή έρευνα. Ο ζωολόγος Roy Chapman Andrews ήταν ο πρώτος Δυτικός ερευνητής που σημείωσε το μύθο. Έμαθε για το πλάσμα από Μογγόλους αξιωματούχους πριν από την αποστολή του για την τεκμηρίωση της μογγολικής άγριας ζωής. Ωστόσο, αυτό αποτελεί απλά μια υποσημείωση στο βιβλίο του Andrews.

Οι επιστήμονες απορρίπτουν κρυπτίδια όπως το τσουπακάμπρα και το γιέτι ως αστικούς μύθους λόγω έλλειψης επιστημονικών στοιχείων. Υπάρχει όμως η πιθανότητα, να πλάσμα σαν το μογγολικό σκουλήκι του θανάτου να υπάρχει -στην τελική, ακόμη και η πρωτευοντολόγος και ανθρωπολόγος Τζέιν Γκούνταλ, μια από τις σημαντικότερες εμπειρογνώμονες στον κόσμο, έχει πει ότι ήταν ανοιχτή στην πιθανότητα του μεγαλοπόδαρου.

Η έρημος Γκόμπι είναι μια τεράστια περιοχή με έκταση 500.000 τετραγωνικά μίλια τραχύ έδαφος, καθιστώντας πολύ πιθανή την ύπαρξη ζώων που δεν έχουν ανακαλυφθεί. Επιπλέον, υπάρχουν είδη σκουληκιών που είναι γνωστό ότι ζουν στην άμμο -αντί του χώμα-, όπως το γιγαντιαίο σκουλήκι της παραλίας (Australonuphis teres) στην Αυστραλία. Επίσης, το κυκλοφορικό σύστημά τους λειτουργεί απορροφώντας οξυγόνο από το δέρμα τους και μεταφέροντάς το μέσω του σώματός τους, γεγονός που τα επιτρέπει να φτάνουν σε μεγάλα μεγέθη, όπως το υποτιθέμενο μήκος των πέντε ποδιών του συγκεκριμένου.

Ωστόσο, κανείς δεν μπόρεσε να φωτογραφίσει ένα μογγολικό σκουλήκι του θανάτου. Πώς δημιουργήθηκε λοιπόν ο θρύλος;

Οι ειδικοί προτείνουν ότι οι μάρτυρες θα μπορούσαν να κάνουν λάθος με άλλα ζώα -όπως ο βόας ο συσφιγκτήρ στην φωτογραφία πιο πάνω. Η πρώτη θεωρία είναι ότι αυτές οι αναφορές μπορεί να είναι αληθινές, αλλά, όπως οι περισσότερες ιστορίες που έχουν περάσει από στόμα σε στόμα και από γενιά σε γενιά, έχουν γίνει υπερβολικές. Η αγγλική μετάφραση του "σκουλήκι του θανάτου" από το αρχικό μογγολικό όνομα είναι παραπλανητική και οι ειδικοί πιστεύουν ότι αν υπάρχει ένα τέτοιο πλάσμα μπορεί να είναι κάποιος τύπος ερπετού, πάντως όχι σκουλήκι. Για παράδειγμα, τα αμφισβαίνια (worm lizard), μοιάζουν με ένα μεγάλο σκουλήκι, χωρίς άκρα, που τρυπάει υπόγεια και έχει μεγάλο μήκος.

Ανεξάρτητα από το πώς ξεκίνησε ο θρύλος του μογγολικού σκουληκιού του θανάτου, οι κρυπτοζωολόγοι δεν έχουν εγκαταλείψει την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα το ανακαλύψουν.