Η τιμή τιμή δεν έχει και χαρά στον που την έχει, λέει η γνωστή ελληνική παροιμία. Έτσι κι η μπέσα δεν έχει τιμή, αφού μπέσα στα αλβανικά (besa) σημαίνει τιμή.
Από τη γείτονα λοιπόν δανειστήκαμε τη λέξη και την έχουμε εντάξει για τα καλά στο ελληνικό λεξιλόγιο.
Η μπέσα δίνεται κιόλας ως αμοιβαίος λόγος τιμής για επιβεβαίωση φιλίας, συνεργασίας ή αλληλοβοήθειας.
Ο άτιμος μπαμπέσης
Από την αλβανική μπέσα προέρχεται και η λέξη μπαμπέσης (μπαμπέσα), που σημαίνει άτομο χωρίς τιμή, εξ ου και ύπουλο.
Συχνά η λέξη χρησιμοποιείται και με μορφή επιρρήματος (π.χ. με χτύπησε μπαμπέσικα) αλλά και ως ουσιαστικό (μού έκανε μπαμπεσιά).
Από πιτσιρίκα σε λέγανε μπαμπέσα…
Τη μπαμπεσιά και την μπαμπέσα τίμησαν δεόντως και τα ρεμπέτικα τραγούδια. Στίχος γνωστού ρεμπέτικου άσματος λέει: “Από πιτσιρίκα σε λέγανε μπαμπέσα, κι έλαχε σε σένα να δώκω λίγη μπέσα” κι ένα τραγούδι του Μάρκου Βαμβακάρη: “Μπαμπέσικα με τράβηξες μ΄αυτήν την τσαχπινιά σου κι ωραία με κατάφερες να μπω στην αγκαλιά σου…”.
* Στη φωτό η γνωστή ρεμπέτισσα Ρόζα Εσκενάζυ που επίσης τραγούδησε τη “Μπαμπέσα” του Δημήτρη Παπάζογλου – κορυφαίου προπολεμικού ρεμπέτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου