Ο θρύλος των "πνευμάτων του τσουνάμι" που στοιχειώνουν την Ιαπωνία από την καταστροφή του 2011

 

Μέρος προσευχής στο όρος Hiyoriyama, το μέρος όπου ορισμένοι ισχυρίστηκαν ότι είδαν "φαντάσματα του τσουνάμι"

Οι επιζώντες από τον τραγικό σεισμό και το τσουνάμι της Ιαπωνίας το 2011, που σκότωσαν περισσότερους από 15.000 ανθρώπους, ισχυρίζονται ότι συνεχίζουν να βλέπουν τα ανήσυχα πνεύματα των θυμάτων, γνωστά ως "φαντάσματα του τσουνάμι".

 

 

 

 

Στις 11 Μαρτίου του 2011, ένας καταστροφικός σεισμός μεγέθους 9-9,1 της κλίμακας Ρίχτερ έπληξε τον πυθμένα της ανατολικής Ασίας, στέλνοντας ένα κύμα με ύψος όσο ένα διώροφο κτήριο στην ακτή της Ιαπωνίας. Περισσότεροι από 15.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, εκατομμύρια έχασαν την πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό ή ηλεκτρικό ρεύμα και περισσότερα από 120.000 κτίρια καταστράφηκαν μέσα σε λίγα λεπτά.

Ο σεισμός στο Τόχοκου, που πήρε το όνομά του από την περιοχή της βορειοανατολικής Ιαπωνίας από την οποία προήλθε, ήταν ο πιο καταστροφικός στην καταγεγραμμένη ιστορία της χώρας.

Όμως, λίγο μετά την καταστροφή, οι επιζώντες άρχισαν να βλέπουν τα πρόσωπα των θυμάτων σε λακκούβες, να περιπλανιούνται στις παραλίες και να εμφανίζονται στις πόρτες τους. Επίσης, άλλοι είδαν ανήσυχες φιγούρες ανθρώπων που πνίγηκαν στο νερό να σταματούν ταξί, και οι οποίες χάνονταν μόλις έμπαιναν στο πίσω κάθισμα. Δεν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, καθώς οι κάτοικοι των πόλεων που επλήγησαν περισσότερο ανέφεραν τέτοιες εμφανίσεις.

Ο Βρετανός δημοσιογράφος Ρίτσαρντ Λόιντ Πάρι εξερεύνησε το φαινόμενο αυτών των "πνευμάτων του τσουνάμι" στο βιβλίο του "Ghosts of the Tsunami" και το περίεργο φαινόμενο εμφανίστηκε πρόσφατα σε ένα επεισόδιο των Unsolved Mysteries του Netflix. Η εξήγηση αυτής της απόκοσμης υπόθεσης δεν ήταν απλή δουλειά.

Πρέπει κανείς να σκεφτεί ότι η ιαπωνική κουλτούρα, η συλλογική θλίψη, και ίσως το πραγματικά παράξενο, συνεργάζονται για να δημιουργήσουν αυτά τα πνεύματα. Ωστόσο, ένα είναι ξεκάθαρο. Αυτές οι ιστορίες είναι ανατριχιαστικές και αφήνουν το κοινό άφωνο.

Το Τσουνάμι Τόχοκου αποδεκάτισε τις ακτές της Ιαπωνίας

 

Η μικρή πόλη Sukuiso μια εβδομάδα μετά το τσουνάμι

Στις 2:46 μ.μ. τοπική ώρα, η γη σείστηκε. Το επίκεντρο του σεισμού ήταν 130 χλμ ανατολικά του Σεντάι, στο νησί Χονσού της Ιαπωνίας. 72 χλμ ανατολικά της περιοχής Τόχοκου, σε βάθος 24,4 χλμ κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού, η Γη κουνιόταν επί έξι ολόκληρα λεπτά, κάτι που γέννησε κύματα ύψους 40,5 μέτρων, τα οποία χτύπησαν την πόλη Μιγιάκο στη βορειοανατολική Ιαπωνία. Το νερό διένυσε 10 χλμ εντός της ενδοχώρας στην περιοχή Σεντάι τα οποία είχαν ταχύτητα 700 χλμ/ώρα. Ήταν ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ιαπωνία -έγινε αισθητός ως το Πεκίνο, 2.500 χιλιόμετρα δυτικά- και ο τέταρτος ισχυρότερος σεισμός στον κόσμο από τότε που ξεκίνησε η σύγχρονη τήρηση αρχείων το 1900. Το επίσημο όνομα του σεισμού, όπως ανακοίνωσε η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας ήταν "Ο σεισμός στα ανοιχτά της ακτής του Ειρηνικού στο Τόχοκου το 2011" (The 2011 off the Pacific coast of Tohoku Earthquake).

Συνολικά πλημμύρισαν περίπου 2.6 τετ. χλμ με νοσοκομεία, σχολεία, επιχειρήσεις, σπίτια, σιδηρόδρομους κ.ά. Επίσης, το τσουνάμι προκάλεσε ατύχημα πυρηνικό σταθμό Φουκοσίμα Ι.

Η ιαπωνική κυβέρνηση υπολόγισε ότι ο προϋπολογισμός για την ανοικοδόμηση της περιοχής θα έφτανε τα 199 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά η Παγκόσμια Τράπεζα υπολόγισε το συνολικό οικονομικό κόστος σε 235 δισεκατομμύρια δολάρια.

"65 χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, είναι η πιο σκληρή και πιο δύσκολη κρίση για την Ιαπωνία", δήλωσε ο τότε Ιάπωνας πρωθυπουργός.

Όμως, καθώς η Ιαπωνία προχωρούσε με την ανοικοδόμησή της, η καταστροφή παρέμεινε με υπερφυσικούς τρόπους.

Τα πνεύματα του τσουνάμι γίνονται μια καθημερινή συνάντηση

 

Περίπου 200 μίλια ιαπωνικών ακτών βυθίστηκαν

Τη στιγμή που συνέβη η καταστροφή, ο Richard Lloyd Parry ζούσε στην Ιαπωνία επί 18 χρόνια και έμεινε έκπληκτος όταν έμαθε ότι οι Ιάπωνες ήταν περισσότερο προληπτικοί απ' ό, τι πίστευε. Σύμφωνα με τον ίδιο, τους μήνες μετά τον σεισμό, το να βλέπει κανείς ένα "φάντασμα του τσουνάμι" δεν ήταν σπάνιο. "Αυτό που βγήκε μετά από λίγους μήνες ήταν ιστορίες φαντασμάτων και στοιχειωμάτων και υπερφυσικών γεγονότων σε βαθμό που σχεδόν φαινόταν σαν επιδημία", είπε.

Το 2016, ένας μεταπτυχιακός φοιτητής κοινωνιολογίας ταξίδεψε σε μια από τις πόλεις που έχουν πληγεί περισσότερο από την καταστροφή, το Ishinomaki, για να μελετήσει αυτήν την επιδημία. Αρχικά, επικεντρώθηκε ειδικότερα στους οδηγούς ταξί της πόλης, οι οποίοι ισχυρίστηκαν ότι πήραν επιβάτες που αποδείχθηκαν "φαντάσματα του τσουνάμι".

Το Ishinomaki είχε 3.097 θανάτους, αναφέρθηκαν 2.770 αγνοούμενοι και καταστράφηκαν 50.000 κτήρια. Η αποδεκατισμένη πόλη είδε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της να μετεγκαθίσταται, με τους αβοήθητους οδηγούς ταξί να ελπίζουν για το καλύτερο στις βάρδιες τους. Από τα 100 αυτοκίνητα, ο φοιτητής ώθησε κάποιους να μιλήσουν για υπερφυσικές ιστορίες. Τελικά, βρήκε επτά εθελοντές. Ο πρώτος του είπε για μια συνάντηση που είχε το καλοκαίρι του 2011. Είχαν περάσει μόνο λίγοι μήνες από το τσουνάμι, δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου πελάτες και σοκαρίστηκε όταν βρήκε μια νεαρή γυναίκα να του κάνει νόημα σε μια περιοχή που χτυπήθηκε άγρια.

 

Το τρένο μεταφέρθηκε 200 μέτρα από τις ράγες στην πόλη Ishinomaki

Φορώντας ένα βαρύ χειμερινό παλτό στα μέσα του καλοκαιριού, η φιγούρα ήταν μούσκεμα. Ο οδηγός δεν είχε χρόνο να σκεφτεί ότι δεν είχε βρέξει για μέρες, εκείνη μπήκε στο πίσω κάθισμα και ζήτησε να την πάει σε μια εγκαταλελειμμένη περιοχή, την Minamihama. "Αυτή η περιοχή είναι σχεδόν άδεια", είπε ενώ ξεκινούσε τον μετρητή. "Είσαι σίγουρος;" Υπήρξε μια μακρά σιωπή και στη συνέχεια, με τρεμάμενη φωνή, η γυναίκα ρώτησε: "Έχω πεθάνει;". Ο τρομοκρατημένος οδηγός γύρισε να δει την πελάτισσα, αλλά δεν είδε απολύτως τίποτα. Δεν ήταν κανείς στο αυτοκίνητο.

 

Εικονογράφηση ενός yūrei, που μεταφράζεται σε "φάντασμα", από την λαϊκή ιστορία της Ιαπωνίας

Ένας άλλος ταξιτζής του είπε ότι πήρε έναν άντρα που έμοιαζε μπερδεμένος, στα 20 του, ο οποίος, όταν τον ρώτησε τον προορισμό, εκείνος έδειχνε συνέχεια μπροστά. Τελικά, είπε απλά, "Hiyoriyama", ένα ορεινό πάρκο κοντά στην πόλη. Αφού τον πήγε στο βουνό κοντά στο Ishinomaki, ο οδηγός άφησε τον πελάτη του σε ένα οροπέδιο στην κορυφή. Όταν όμως γύρισε για να πληρωθεί, δεν υπήρχε κανείς στο αυτοκίνητο.

Το βιβλίο του Parry τεκμηριώνει για έναν άντρα στην Kurihara που είπε ότι πλέον απεχθάνεται την βροχή, καθώς, στις λακκούβες, βλέπει συνεχώς τα μάτια των θυμάτων του τσουνάμι που γνώριζε.

Λέγεται ότι, το φάντασμα μιας ηλικιωμένης γυναίκας στοιχειώνει ένα σπίτι προσφύγων στην Onagawa, όπου καθόταν τακτικά για ένα φλιτζάνι τσάι. Το μαξιλάρι που έμενε για εκείνη, υποτίθεται ότι γεμίζει θαλασσινό νερό κάθε φορά που τελειώνει τις επισκέψεις της. Και στο Tagajō, ένας πυροσβεστικός σταθμός λάμβανε συνεχώς κλήσεις, μέχρι που οι πυροσβέστες πήγαν στα ερείπια του καλούντος για να προσευχηθούν για τους νεκρούς και οι κλήσεις σταμάτησαν.

 

Ακόμη μια απεικόνιση yūrei

Όμως, υπήρχαν και πιο βαθυστόχαστα περιστατικά με φαντάσματα από αυτά. Ο Parry μίλησε με έναν βουδιστική ιερέα, ο οποίος του είπε για έναν άντρα, τον Takashi Ono, ο οποίος κατέχονταν από δαίμονα. Ο ιερέας και ο Ono ζούσαν μακριά από την ακτογραμμή, όπου συνέβη η χειρότερη καταστροφή. Ενώ ο ιερέας βοήθησε αμέτρητους ανθρώπους να θάψουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, ο Ono έμεινε μακριά από τη ζώνη καταστροφής, μέχρι που τελικά, μήνες μετά, πήγε μόνος του. Αφού είδε τι είχε συμβεί και την καταστροφή, επέστρεψε στο σπίτι του και έφαγε με την οικογένειά του. Έπειτα, πήγε στην πίσω αυλή και άρχισε να κυλιέται στη λάσπη, μιλώντας λαρυγγικά και επιθετικά. Η οικογένειά του δολοφονήθηκε. Την επόμενη ημέρα, δεν θυμόταν τι είχε κάνει.

Αν και δεν υπάρχουν σαφείς απαντήσεις σε αυτά τα περιστατικά, ίσως μια πιο προσεκτική ματιά στην ιστορία της σχέσης της Ιαπωνίας με τα πνεύματα μπορεί να δώσει κάποια εικόνα για τα "φαντάσματα του τσουνάμι".

Θα μπορούσαν τα πνεύματα να είναι μια εκδήλωση θλίψης;
Η Ιαπωνία είχε μια μακροχρόνια πολιτιστική σχέση με τα φαντάσματα. Στη θρησκεία Σίντο, που σημαίνει κυριολεκτικά "ο τρόπος των θεών" και είναι η ιθαγενής πίστη του ιαπωνικού λαού, τα πνεύματα κατοικούν σε όλα τα πράγματα, έμβια και άψυχα. Πολλοί Ιάπωνες πίστευαν ότι, επειδή το τσουνάμι πήρε τους ανθρώπους πριν να αυτοί ήταν έτοιμοι να πεθάνουν, το ανήσυχο πνεύμα τους περιπλανιέται ακόμα στο επίπεδο της πραγματικότητας.

 

Αεροφωτογραφία του Σεντάι, όπου τα νερά φτάνουν έξι μίλια στην ενδοχώρα

Και παρά τις παγκόσμιες δημοσκοπήσεις που προτείνουν ότι η Ιαπωνία είναι ένα από τα λιγότερο θρησκευόμενα κράτη στον πλανήτη, ο Parry ανακάλυψε κάτι διαφορετικό. "Δεν είχα συνειδητοποιήσει πόσο πραγματική και ζωντανή είναι η λατρεία των προγόνων και η λατρεία των νεκρών. Κάτι ακόμα που έμαθα είναι κάτι που θα έπρεπε να γνωρίζω ούτως ή άλλως, ότι η θλίψη και το τραύμα εκφράζονται συχνά πολύ έμμεσα". Ο Parry πιστεύει ότι το Ono είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Παρόλο που ο ιερέας του έκανε εξορκισμό, όπως και σε πολλούς άλλους που πίστευαν ότι είχαν καταληφθεί από "πνεύματα του τσουνάμι", ο Parry δεν είναι πεισμένος ότι το υπερφυσικό βρίσκεται πραγματικά πίσω από αυτό το φαινόμενο. Όμως συμφώνησε με τον ιερέα ότι αυτά τα πνεύματα είναι αληθινά σε όποιον πιστεύει ότι τα έχει δει, και σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.

 

"Τηλέφωνο του ανέμου" στο Otsuchi, το οποίο επιτρέπει σε όσους πενθούν να εκφράσουν την θλίψη τους

Ο Parry θεωρεί ότι το φαινόμενο των φαντασμάτων είναι πιθανώς η εκδήλωση ενός έθνους που ψάχνει να βρει τρόπο να ξεπεράσει το συλλογικό τραύμα και τη θλίψη του. Οι παράκτιες πόλεις σε ολόκληρη την Ιαπωνία έχουν βρει άλλους, πιο δημιουργικούς τρόπους να θρηνήσουν. Για παράδειγμα, η πόλη Otsuchi εγκατέστησε έναν τηλεφωνικό θάλαμο, το "τηλέφωνο του ανέμου", πάνω σε έναν λόφο με θέα προς τον ωκεανό που επιτρέπει σε όσους πενθούν να στέλνουν μηνύματα στα αγαπημένα τους πρόσωπα στον άλλο κόσμο.