Η ευδαιμονία είναι για τον άνθρωπο αποκλειστικά αυτοσκοπός. Είναι τέλεια, δεν της λείπει τίποτα. Και, όπως τονίζει ο σταγειρίτης φιλόσοφος, δεν είναι κατάσταση αλλά ενέργεια. Δεν αποτελεί μια παθητική στάση, αλλά δυναμική. Είναι σύνολο πράξεων και όχι μόνο γνώσεων. Είναι ενεργητικός τρόπος αντίληψης της πραγματικότητας.
Η ευδαιμονία που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, είναι η δραστηριότητα της Ψυχής η οποία οδηγείται από την Αρετή. Επειδή όμως υπάρχουν πολλές αρετές, ο άνθρωπος θα πρέπει να αναζητήσει αυτήν που είναι τελειότερη για να τον οδηγήσει στην ευδαιμονία. Μια τέτοια αρετή πρέπει να είναι αυτοσκοπός και όχι απλά ένα μέσο για να φτάσει σε μια άλλη. Στην κορυφή της ιεραρχίας των αρετών βρίσκεται η Σοφία. Η φρόνηση κάνει τον άνθρωπο ικανό να φτάσει στην Σοφία.
Ο Αριστοτέλης προσδιόρίζει τον άνθρωπο ως πολιτικό και κοινωνικό ον . Και αυτός ο ορισμός φανερώνει την έμφυτη τάση, που έχει ο άνθρωπος, να θέλει να είναι μέρος μιας πολιτικής κοινωνίας και να μην είναι μόνος του. Έτσι η ευτυχία κρίνεται και στις σχέσεις του ανθρώπου με τους άλλους ανθρώπους και τα πράγματα, με το περιβάλλον και τον εαυτό του. Για το λόγο αυτό η ανθρώπινη ευτυχία επιτυγχάνεται πιο εύκολα μέσα σε οργανωμένες κοινωνικές δομές, την οικογένεια και την κοινότητα. Και μπορεί να επιτευχθεί πλήρως στην ανώτερη από αυτές, την Πόλη ή την Πολιτεία. Ούτε ο Αριστοτέλης, ούτε και ο Πλάτωνας θεωρούν τη Πολιτεία απώτερο σκοπό, αλλά ως μέσο που βοηθάει τους ανθρώπους να αποκτήσουν αρετή και σοφία, δηλαδή να έχουν άριστη ζωή.
Αυτό που περιγράφει, τελικά, ο Αριστοτέλης ως ιδανική ή άριστη ζωή δεν είναι άλλο από τον τέλειο φιλοσοφικό βίο. Στόχος της φιλοσοφίας, είναι η αναζήτηση της αλήθειας , ως θεωρία και ως πράξη, η ηθική ζωή. Σύμφωνα με τον σταγειρίτη φιλόσοφο, ο τέλειος φιλοσοφικός βίος δεν καθορίζεται από τις ηθικές έξεις, δεν έχει ανάγκη από διαλείμματα, ούτε υπόκειται στην τύχη. Η θεωρία είναι η συνεχέστερη και πιο ευχάριστη δραστηριότητα που ταιριάζει στο ανθρώπινο ον. Αλλά, σε ελάχιστους και εκλεκτούς δίνεται η δυνατότητα και έχουν την ικανότητα να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο τελειότητας. Στους υπόλοιπους αρμόζει να θέτουν ως στόχο ζωής την ευπραξία. Εξάλλου, ακόμα και αυτοί που θα θέσουν ως στόχο ζωής την θεωρία, θα πρέπει να μην παραμελήσουν στη διάρκεια της ζωής τους το ευ πράττειν, ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν την νόησή τους καθαρή για να επιδοθούν ανενόχλητοι στις θεωρητικές επιστήμες όταν θα ολοκληρωθούν ως φιλόσοφοι.
Όλα τα αγαθά εκτός από την ευδαιμονία είναι σχετικοί αυτοσκοποί, αφού αποτελούν μόνο μέσα για την απόκτησή της. Η ευδαιμονία είναι για τον άνθρωπο το Ύψιστο αγαθό, γιατί χωρίς αυτήν η ζωή του ανθρώπου θα ήταν μάταιη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου