Ο Μαξ Σρεκ ως βρικόλακας κόμης Όρλοκ Νοσφεράτου που καταστρέφεται από το φως του ήλιου στο Nosferatu (1921)
Οι ταινίες δεν επινόησαν τέρατα όπως λυκάνθρωπους ή βρικόλακες, αλλά βοήθησαν να διαμορφωθεί ο τρόπος με τον οποίο τα βλέπουμε σήμερα. Πολλοί συνηθισμένοι μύθοι -όπως τα βαμπίρ που καίγονται στον ήλιο και τα ζόμπι που τρώνε εγκεφάλους- έγιναν δημοφιλείς πολύ πιο πρόσφατα απ' ό,τι νομίζαμε.
Τα βαμπίρ καίγονται από το φως του ήλιου...
Οι βρικόλακες που καίγονται στον ήλιο είναι ένας κλασικός μύθος. Επίσης, οι βρικόλακες μισούν το σκόρδο και δεν έχουν αντανάκλαση στον καθρέφτη. Όμως, σε αντίθεση με άλλους πυλώνες της μυθολογίας των βαμπίρ, αυτά δεν προήλθαν από τον Δράκουλα του Μπραμ Στόκερ ή κάποια παλαιότερη λαογραφία. Η -μη εξουσιοδοτημένη- προσαρμογή του γερμανικού Δράκουλα, το Νοσφεράτου (Nosferatu), ήταν το πρώτο που απεικόνισε έναν βρικόλακα να εξαφανίζεται όταν εκτίθεται στο φως της ημέρας. Στο μυθιστόρημα του Στόκερ, το φως του ήλιου αποδυναμώνει τους βρικόλακες, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να τριγυρνάει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο φλογερός θάνατος του Νοσφεράτου προστέθηκε από τους σκηνοθέτες για να κάνει την κορύφωση οπτικά πιο ενδιαφέρουσα.
... και ο Δράκουλας φοράει μενταγιόν
Ο Μπραμ Στόκερ περιγράφει τον Δράκουλα ως "ντυμένο στα μαύρα από το κεφάλι μέχρι τα πόδια, χωρίς ούτε μια κουκκίδα χρώματος πουθενά γύρω του". Ο χαρακτήρας άρχισε να ντύνεται με μια κομψή κάπα και σμόκιν το 1924, σε μια ταινία στην οποία πρωταγωνίστησε ο Μπέλα Λουγκόζι όταν μετακόμισε από το Λονδίνο στις ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1920. Όταν ο Λουγκόζι έφερε τον Δράκουλα στην οθόνη το '31, πήρε μαζί του αυτή την ευγενή εμφάνιση. Το μόνο στοιχείο της στολής του Δράκουλα για το οποίο πιστώνεται πλήρως ο Λουγκόζι είναι το μυστηριώδες μενταγιόν του. Παρά το γεγονός ότι εμφανίζεται μόνο σε δύο σκηνές, το αξεσουάρ είναι πλέον μέρος κάθε φορεσιάς βαμπίρ που πωλείται στα καταστήματα.
Ο Μπέλα Λουγκόζι στον Δράκουλα (1931)
Αν σε δαγκώσει λυκάνθρωπος, μετατρέπεσαι και εσύ...
Πολλά μέρη αυτού του μύθου για τους λυκάνθρωπους προϋπήρχαν του Χόλιγουντ. Σύμφωνα με το μύθο, μερικοί άντρες μεταμορφώνονταν σε λύκους κατά τη διάρκεια της πανσελήνου, αλλά, αρχικά, ο τρόπος με τον οποίο απέκτησαν αυτή τη δύναμη διέφερε. Οι Έλληνες πίστευαν ότι η λυκαθρωπία ήταν κατάρα από τους θεούς, ενώ οι Σκανδιναβοί νόμιζαν ότι ένα άτομο γινόταν λυκάνθρωπος φορώντας μια ζώνη από δέρμα λύκου. Πιθανότατα, η ταινία του 1935 "Werewolf of London" (Λυκάνθρωπος του Λονδίνου) προκάλεσε την ιδέα ότι αυτό γίνεται μετά από δάγκωμα -δανειζόμενη πιθανώς την ιδέα από τη λαογραφία των βρικόλακων.
Πολλά μέρη αυτού του μύθου για τους λυκάνθρωπους προϋπήρχαν του Χόλιγουντ. Σύμφωνα με το μύθο, μερικοί άντρες μεταμορφώνονταν σε λύκους κατά τη διάρκεια της πανσελήνου, αλλά, αρχικά, ο τρόπος με τον οποίο απέκτησαν αυτή τη δύναμη διέφερε. Οι Έλληνες πίστευαν ότι η λυκαθρωπία ήταν κατάρα από τους θεούς, ενώ οι Σκανδιναβοί νόμιζαν ότι ένα άτομο γινόταν λυκάνθρωπος φορώντας μια ζώνη από δέρμα λύκου. Πιθανότατα, η ταινία του 1935 "Werewolf of London" (Λυκάνθρωπος του Λονδίνου) προκάλεσε την ιδέα ότι αυτό γίνεται μετά από δάγκωμα -δανειζόμενη πιθανώς την ιδέα από τη λαογραφία των βρικόλακων.
... και είναι δίποδοι
Οι περισσότερες λαογραφίες για τους λυκάνθρωπους περιγράφουν άντρες που μετατρέπονται σε λύκους -όχι υβρίδια μισού ανθρώπου, μισού λύκου που περπατούν στα πίσω πόδια τους. Αυτό άλλαξε όταν το Χόλιγουντ άρχισε να γυρίζει ταινίες με λυκάνθρωπους. Εκτός από την εισαγωγή του μύθου του δαγκώματος, το "Werewolf of London" ήταν η πρώτη ταινία που παρουσίασε έναν ανθρωπόμορφο, δίποδο λυκάνθρωπο ως τον κακό του. Σήμερα, τα χαρακτηριστικά του τέρατος που μοιάζουν με τον άνθρωπο θεωρούνται δεδομένα.
Οι περισσότερες λαογραφίες για τους λυκάνθρωπους περιγράφουν άντρες που μετατρέπονται σε λύκους -όχι υβρίδια μισού ανθρώπου, μισού λύκου που περπατούν στα πίσω πόδια τους. Αυτό άλλαξε όταν το Χόλιγουντ άρχισε να γυρίζει ταινίες με λυκάνθρωπους. Εκτός από την εισαγωγή του μύθου του δαγκώματος, το "Werewolf of London" ήταν η πρώτη ταινία που παρουσίασε έναν ανθρωπόμορφο, δίποδο λυκάνθρωπο ως τον κακό του. Σήμερα, τα χαρακτηριστικά του τέρατος που μοιάζουν με τον άνθρωπο θεωρούνται δεδομένα.
Οι μάγισσες έχουν πράσινο δέρμα
Πριν από το 1939, οι μάγισσες απεικονίζονταν με λαμπερά κόκκινα ή πορτοκαλί πρόσωπα, αν όχι με περισσότερο ανθρώπινους τόνους δέρματος. Κάποια στιγμή έκανε πρεμιέρα ο Μάγος του Οζ και άλλαξε την αντίληψή μας γι' αυτές τις μυθικές φιγούρες. Στο βιβλίο του Φρανκ Μπάουμ, η Κακιά Μάγισσα της Δύσης δεν είχε πράσινο δέρμα, αλλά, μόλις η Ντόροθι έφτασε στην χώρα του Οζ, οι σκηνοθέτες ήθελαν να αξιοποιήσουν στο έπακρο το Technicolor. Έτσι, κάλυψαν την Μάργκαρετ Χάμιλτον με μια αφύσικη (και όπως αργότερα έμαθαν, τοξική) πράσινη βαφή προσώπου που έκανε τον χαρακτήρα της να ξεχωρίζει. Από τότε, αυτή η φωτεινή απόχρωση έχει συνδεθεί με τις μάγισσες.
Πριν από το 1939, οι μάγισσες απεικονίζονταν με λαμπερά κόκκινα ή πορτοκαλί πρόσωπα, αν όχι με περισσότερο ανθρώπινους τόνους δέρματος. Κάποια στιγμή έκανε πρεμιέρα ο Μάγος του Οζ και άλλαξε την αντίληψή μας γι' αυτές τις μυθικές φιγούρες. Στο βιβλίο του Φρανκ Μπάουμ, η Κακιά Μάγισσα της Δύσης δεν είχε πράσινο δέρμα, αλλά, μόλις η Ντόροθι έφτασε στην χώρα του Οζ, οι σκηνοθέτες ήθελαν να αξιοποιήσουν στο έπακρο το Technicolor. Έτσι, κάλυψαν την Μάργκαρετ Χάμιλτον με μια αφύσικη (και όπως αργότερα έμαθαν, τοξική) πράσινη βαφή προσώπου που έκανε τον χαρακτήρα της να ξεχωρίζει. Από τότε, αυτή η φωτεινή απόχρωση έχει συνδεθεί με τις μάγισσες.
Τα ζόμπι είναι αργά...
Το Night of the Living Dead (1968) του Τζορτζ Ρομέρο βοήθησε στη διάδοση του σύγχρονου μύθου των ζόμπι. Σε αυτό περιλαμβάνεται η ιδέα ότι οι νεκροί κινούνται ελαφρώς πιο γρήγορα από τα πραγματικά πτώματα, κάτι που, αν κάποια ταινία ταινία απεικονίσει ζόμπι να κινούνται γρήγορα, γίνεται αμέσως αξιοσημείωτη.
Το Night of the Living Dead (1968) του Τζορτζ Ρομέρο βοήθησε στη διάδοση του σύγχρονου μύθου των ζόμπι. Σε αυτό περιλαμβάνεται η ιδέα ότι οι νεκροί κινούνται ελαφρώς πιο γρήγορα από τα πραγματικά πτώματα, κάτι που, αν κάποια ταινία ταινία απεικονίσει ζόμπι να κινούνται γρήγορα, γίνεται αμέσως αξιοσημείωτη.
... και τρώνε μυαλό
Κάτι που δεν μπορεί να πιστωθεί στον Ρομέρο για τα ζόμπι είναι η όρεξή τους για μυαλό. Αυτό το κλισέ προέρχεται από την κωμωδία τρόμου του 1985 "Return of the Living Dead", η οποία δεν αποτελεί μέρος του επίσημου κανόνα Night of the Living Dead. Σύμφωνα με τον συγγραφέα και σκηνοθέτη της ταινίας Dan O'Bannon, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένα φυσικό αναλγητικό για τα ζόμπι.
Κάτι που δεν μπορεί να πιστωθεί στον Ρομέρο για τα ζόμπι είναι η όρεξή τους για μυαλό. Αυτό το κλισέ προέρχεται από την κωμωδία τρόμου του 1985 "Return of the Living Dead", η οποία δεν αποτελεί μέρος του επίσημου κανόνα Night of the Living Dead. Σύμφωνα με τον συγγραφέα και σκηνοθέτη της ταινίας Dan O'Bannon, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένα φυσικό αναλγητικό για τα ζόμπι.
Οι μούμιες που ζωντανεύουν παραμένουν με επιδέσμους
Οι επίδεσμοι με τους οποίους είναι τυλιγμένες οι μούμιες θα τους δυσκόλευαν να μετακινηθούν, γι' αυτό και ο Μπόρις Κάρλοφ ως Ιμχοτέπ παρατάει τους δικός του λίγο μετά το ξύπνημα στο The Mummy του 1932. Το "The Mummy's Hand" (1940) είναι η πρώτη ταινία μιας μούμιας που κινείται και παρακολουθεί το θήραμά της με τους επιδέσμούς της, όπως δηλαδή απεικονίζονται σήμερα.
Το τέρας του Φρανκενστάιν είναι πράσινο...
Η Μαίρη Σέλλεϊ, στο μυθιστόρημά της Φρανκενστάιν, περιγράφει το τέρας με "κίτρινο δέρμα" το οποίο "μόλις που καλύπτει τους μύες και τις αρτηρίες του". Το πράσινο χρώμα επιλέχθηκε για την κινηματογραφική μεταφορά λόγω των τεχνικών περιορισμών της εποχής.
Η Μαίρη Σέλλεϊ, στο μυθιστόρημά της Φρανκενστάιν, περιγράφει το τέρας με "κίτρινο δέρμα" το οποίο "μόλις που καλύπτει τους μύες και τις αρτηρίες του". Το πράσινο χρώμα επιλέχθηκε για την κινηματογραφική μεταφορά λόγω των τεχνικών περιορισμών της εποχής.
... έχει μπουλόνια στο λαιμό του...
Οποιαδήποτε αναφορά σε μπουλόνια στα πλαϊνά του λαιμού του τέρατος λείπει από το μυθιστόρημα της Σέλλεϊ. Ίσως, οι δημιουργοί της ταινίας Frankenstein του 1931 πρόσθεσαν τα μεταλλικά άκρα για να τονίσουν τη σύνδεση του τέρατος με τον ηλεκτρισμό.
Οποιαδήποτε αναφορά σε μπουλόνια στα πλαϊνά του λαιμού του τέρατος λείπει από το μυθιστόρημα της Σέλλεϊ. Ίσως, οι δημιουργοί της ταινίας Frankenstein του 1931 πρόσθεσαν τα μεταλλικά άκρα για να τονίσουν τη σύνδεση του τέρατος με τον ηλεκτρισμό.
... και μετά βίας μπορεί να μιλήσει
Στο Frankenstein του 1931, η ομιλία του τέρατος περιορίζεται σε γρυλίσματα και στο The Bride of Frankenstein (1935) μιλάει μόνο με σπασμένες προτάσεις, παρά το ότι στο βιβλίο της Σέλλεϊ το πλάσμα μιλάει εύγλωττα, καθώς, μετά τη δημιουργία του, μαθαίνει να διαβάζει και να γράφει και τελικά είναι πολύγλωσσο.
Στο Frankenstein του 1931, η ομιλία του τέρατος περιορίζεται σε γρυλίσματα και στο The Bride of Frankenstein (1935) μιλάει μόνο με σπασμένες προτάσεις, παρά το ότι στο βιβλίο της Σέλλεϊ το πλάσμα μιλάει εύγλωττα, καθώς, μετά τη δημιουργία του, μαθαίνει να διαβάζει και να γράφει και τελικά είναι πολύγλωσσο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου