Πίτερ Παν

Μυθιστορηματικός χαρακτήρας, που έπλασε ο σκωτσέζος συγγραφέας Τζέιμς Μπάρι (1860 - 1937).

Μεταφέρθηκε με επιτυχία στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, ενώ απασχόλησε και την ψυχανάλυση. Λίγο πριν από το θάνατό του, ο Μπάρι παραχώρησε τα πνευματικά δικαιώματα του Πίτερ Παν στο νοσοκομείο Παίδων του Λονδίνου Great Ormond Street Hospital.

Ο Πίτερ Παν είναι ένα ανέμελο και σκανδαλιάρικο παιδί, που αρνείται να μεγαλώσει. Ζει τα αιώνια παιδικά του χρόνια σ' ένα απομονωμένο μικρό νησί, τη Χώρα του Ποτέ (Neverland). Συνδιαλέγεται με νεράιδες, Ινδιάνους και πειρατές και σπάνια συναντά συνομηλίκους του από τον πραγματικό κόσμο. Χρωστά το μικρό του όνομα στον Πίτερ Λιουέλιν Ντέιβις -το παιδί ενός φίλου του Μπάρι- και το επίθετό του στον αρχαίο έλληνα θεό Πάνα.

Ο Πίτερ Παν έχει σπάνια και υπερφυσικά χαρίσματα. Μόνο αυτός μπορεί να πετάει στη Χώρα του Ποτέ χωρίς την επίδραση νεραϊδόσκονης, είναι καταπληκτικός ξιφομάχος, άσος στη μιμική, έχει απύθμενα αποθέματα φαντασίας και υπερανεπτυγμένες όλες τις αισθήσεις. Ηγείται μιας ομάδας ορφανών παιδιών (Τα Χαμένα Παιδιά) και μεγαλύτερος αντίπαλός του είναι ο άγριος πειρατής Κάπτεν Χουκ, του οποίου έκοψε το χέρι σε μια μονομαχία. Φίλοι του είναι η Γουέντι, που αντίθετα από αυτόν μεγαλώνει κανονικά και η απαστράπτουσα νεραϊδούλα Τίνκερ Μπελ.

Ο χαρακτήρας του Πίτερ Παν εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο βιβλίο του Μπάρι Το λευκό πουλάκι (1902), ένα μυθιστόρημα για ενήλικες. Τέσσερα χρόνια αργότερα, τα κεφάλαια που αναφέρονται στο Πίτερ Παν συγκρότησαν το παιδικό βιβλίο Ο Πίτερ Παν στους Κήπους Κένσιγκτον. Στις 27 Δεκεμβρίου 1904 ο ήρωας πατά για πρώτη φορά το θεατρικό σανίδι στο έργο του Μπάρι Πίτερ Παν ή Το αγόρι που αρνιόταν να μεγαλώσει.

Το 1911 το θεατρικό έργο ξαναγράφτηκε από τον Μπάρι σε μυθιστόρημα και κυκλοφόρησε με τον τίτλο Πίτερ Παν και Γουέντι. Στις 29 Δεκεμβρίου 1924 ο Πίτερ Παν εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη, στην ομώνυμη βουβή ταινία του Χέρμπερτ Μπρένον. Τη δεκαετία του '50 ο Πίτερ Παν έγινε ευρύτερα γνωστός από την Ντίσνεϊ και το ομώνυμο κλασικό μιούζικαλ του Τζέρομ Ρόμπινς, που έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ στις 20 Οκτωβρίου 1954.

Ο Πίτερ Παν αποτελεί σύμβολο της αιώνιας νιότης, ανεμελιάς και χαράς. Σε μια «ψυχολογική ανάγνωση» της προσωπικότητάς του, ο Πίτερ Παν είναι ο άνδρας του οποίου ο εαυτός δεν έχει βρει ένα σημείο ισορροπίας και είναι παγιδευμένος ανάμεσα στον άνδρα που δεν θέλει να γίνει και στο παιδί που δεν μπορεί να εξακολουθήσει να είναι λόγω ηλικίας. Η ψυχανάλυση ονομάζει αυτή τη συμπεριφορά Σύνδρομο Πίτερ Παν.