Το λαζαρέτο, τα περιτοιχισμένα κτήρια στα αριστερά, στην παραλία Banje του Ντουμπρόβνικ
Η κοινωνική απομάκρυνση και η καραντίνα δεν είναι κάτι νέο για την ασφάλεια των ανθρώπων. Κατά τον Μεσαίωνα, όταν η Ευρώπη και η Ασία υπέφεραν από πανδημίες, οι γιατροί δεν ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν τους ιούς, αλλά ήξεραν ότι μια λύση είναι να απομονώσουν όσους είχαν μολυνθεί για να προλάβουν την εξάπλωση κάποιας νόσου.
Το πρώτο επίσημο διάταγμα για την εισαγωγή καραντίνας έγινε στην Δημοκρατία της Ραγκούσα, στο σημερινό Ντουμπρόβνικ. Η Δημοκρατία της Ραγκούσα, στις ακτές της Αδριατικής, διέθετε ένα πολυσύχναστο λιμάνι μέσω του οποίου μεταφέρονταν αγαθά από όλο τον κόσμο και ταξίδευαν πολλοί άνθρωποι. Όταν τον 14ο αιώνα η πανώλη έπληξε τις χώρες της Μεσογείου και των Βαλκανίων, το Μεγάλο Συμβούλιο της Δημοκρατίας ψήφισε μια νομοθεσία σύμφωνα με την οποία, όλοι οι έμποροι, οι ναυτικοί και τα εμπορεύματα που έφθαναν από μολυσμένες περιοχές έπρεπε να περάσουν ένα μήνα σε καραντίνα. Μόνο όταν μπορούσε να αποδειχθεί ότι το άτομο ήταν υγιές, μετά από το τέλος της καραντίνας, μπορούσε να μπει στην πόλη.
Η πόλη καθόρισε τρία κατοικημένα νησιά –το Μρακαν, το Μπομπάρα και το Σούπεταρ- που βρίσκονταν μακριά από τα τείχη του Ντουμπρόβνικ, όπου ο κόσμος που ήταν σε καραντίνα έπρεπε να περάσει τις ημέρες του. Αρχικά, δεν υπήρχαν χώροι για να διαμένουν και, χωρίς μια στέγη από πάνω τους, οι φιλοξενούμενοι ήταν το ίδιο εκτεθειμένοι όσο και στους ιούς. Οι αρχές το συνειδητοποίησαν και αποφάσισαν να χτίσουν μερικές ξύλινες κατοικίες. Μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνα, οι κατοικίες έγιναν πιο σύνθετοι χώροι και φιλοξενούσαν φρουρούς, ιερείς, κουρείς και γιατρούς, ενώ περιτριγυρίστηκαν από έναν ψηλό τοίχο για να αποφευχθεί η διαφυγή.
Το 1397, το Μεγάλο Συμβούλιο ενέκρινε ένα νέο διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο οι διαδικασίες απομόνωσης έγιναν πιο εντατικές. Έτσι, ορίστηκαν τρεις υγειονομικοί υπάλληλοι για να εποπτεύουν την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με τις διατάξεις περί απομόνωσης. Όσοι παραβίαζαν τους κανόνες ή δεν συμμορφώνονταν, τιμωρούνταν με φυλάκιση. Επίσης, το διάταγμα εισήγαγε την απαγόρευση εισόδου αγαθών καθ' όλη τη διάρκεια της επιδημίας, με αποτέλεσμα να επηρεαστεί σημαντικά το εμπόριο και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Ωστόσο, οι αρχές θεωρούσαν ότι έπρεπε να εφαρμόζονται οι αυστηροί κανονισμοί για να προστατεύεται ο κόσμος από την επιδημία.
Αρχικά, η περίοδος της καραντίνας ήταν 30 ημέρες (trentine) και αργότερα επεκτάθηκε στις 40 ημέρες (quarantena), οπότε και δημιουργήθηκε ο όρος "καραντίνα", που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα. Μερικοί μελετητές υποστηρίζουν ότι η περίοδος της καραντίνας αυξήθηκε επειδή οι 30 ημέρες δεν ήταν αρκετές για τον περιορισμό της νόσου, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι ο αριθμός 40 είχε θρησκευτική σημασία. Όπως και να 'χει, η σαρανταήμερη καραντίνα αποδείχθηκε αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση της πανώλης.
Παρά τα μέτρα, το 1526, το Ντουμπρόβνικ χτυπήθηκε από ένα σκληρότερο ξέσπασμα της πανώλης, παραλύοντας την πόλη για 6 μήνες. Έξι χρόνια αργότερα, άρχισε να κατασκευάζονται εγκαταστάσεις για την καραντίνα (lazaretto) στο νησί Λοκρούμ, ένα νησί κοντά στο Ντουμπρόβνικ. Το 1590, μια παρόμοια κατασκευή χτίστηκε σε απόσταση περίπου 2 χλμ από το Ντουμπρόβνικ, στην περιοχή Πλότσε, και περιείχε 10 πολυώροφα κτήρια, χωρισμένα με αυλές, με δικό τους σύστημα αποχέτευσης και φρουρούς. Οι αρχές ήταν ιδιαίτερα περήφανες που, μετά από την κατασκευή των εγκαταστάσεων, οι περιπτώσεις πανώλης μειώθηκαν δραστικά.
Σήμερα, τα κτήρια στην περιοχή Πόλτσε εξακολουθούν να υπάρχουν και χρησιμοποιούνται ως χώροι αναψυχής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου