Πίτερ Ουστίνοφ: Ο Ηρακλή Πουαρό της μεγάλης οθόνης που κέρδισε 2 Οσκαρ, 3 Εμμυ και ένα... Γκράμι

 

Ο Πίτερ Ουστίνοφ (Peter Ustinov) ήταν άγγλος ηθοποιός, βραβευμένος με Όσκαρ, Έμμυ και Γκράμι, αλλά και άνθρωπος των γραμμάτων.

Ως ηθοποιός έγινε γνωστός από το ρόλο του Ηρακλή Πουαρό, αλλά και από ρόλους ιστορικών προσώπων. Ήταν, επίσης, σεναριογράφος, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης, ενώ είχε χαρακτηριστεί ως ένας από τους μεγαλύτερους μίμους και ανεκδοτολόγους στον κόσμο. Ήταν ο πρώτος που παραδέχτηκε ότι το γέλιο είναι το φάρμακο για τη μακροβιότητα.

Τα πρώτα βήματα στο θέατρο και τα δυο βραβεία Όσκαρ για τις ταινίες «Σπάρτακος» και «Τοπ Καπί»

Ο Πίτερ Αλεξάντερ Ουστίνοφ (Γιούστινοφ τον προφέρουν οι Αγγλοσάξωνες) γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1921 στο Λονδίνο, από γονείς ρωσικής καταγωγής. 

Ο πατέρας του ήταν δημοσιογράφος και η μητέρα του ζωγράφος. Στα 17 του πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο, στα 19 του έγραψε το πρώτο του έργο και στα 25 του γύρισε την πρώτη του ταινία με τίτλο «School of Secrets». To 1942 είχε κάνει το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο στο ρόλο ενός ιερωμένου στο πολεμικό δράμα του Έμερικ Πρεσμπέργκερ «Ένα από τα αεροπλάνα δεν επέστρεψε» («One of Our Aircraft Is Missing»).

Ο Πίτερ Ουστίνοφ ως Νέρωνας με τη συμπρωταγωνίστριά του Πατρίσια Λάφαν στην ταινία «Quo Vadis?» (1951)

Έως τις αρχές του τρέχοντος αιώνα είχε παίξει σε περισσότερες από 70 ταινίες, σε μία καριέρα που κράτησε σχεδόν 60 χρόνια. Το 1952 τιμήθηκε με την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ για το ρόλο του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Νέρωνα στο ιστορικό δράμα του Μάρβιν ΛηΡόι «Quo Vadis?». Ακολούθησαν δύο Όσκαρ για τους ρόλους στις ταινίες του Στάνλεϊ Κιούμπρικ «Σπάρτακος» («Spartacus», 1961) και του Ζιλ Ντασέν «Τοπ Καπί» («Topkapi», 1964).

Άλλοι αξιοσημείωτοι ρόλοι του ήταν ως διευθυντής τσίρκου στην ιστορική ταινία του Μαξ Οφίλς «Λόλα Μοντέζ» («Lola Montès», 1955), ως καλοκάγαθος εγκληματίας στην κωμωδία του Μάικλ Κέρτιζ «Δεν είμαστε άγγελοι» («We’re No Angels», 1955), ως καπετάνιος στην κινηματογραφική μεταφορά από τον ίδιο του μυθιστορήματος του Χέρμαν Μελβιλ «Μπίλι Μπαντ» (1962), ως ένας σύγχρονος μεξικάνος στρατηγός που αποφασίζει ν’ ανακαταλάβει το Άλαμο στην κωμωδία «Viva Max!» (1969), και ως Ηρακλής Πουαρό σε έξι ταινίες στις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80.

Τρία βραβεία Εμμυ και ένα Γκράμι

Επίσης είχε κερδίσει τρία τηλεοπτικά Έμμυ, το ένα από τα οποία για το έργο «Barefoot in Athens» (1966) με θέμα τη δίκη και την καταδίκη του Σωκράτη, τον οποίο υποδύθηκε. Είχε κερδίσει κι ένα Γκράμι στην κατηγορία «καλύτερη ηχογράφηση για παιδιά» (1960) ως αφηγητής στο έργο του Σεργκέι Προκόφιεφ «Ο Πέτρος και ο Λύκος» με τη Philharmonia Orchestra του Λονδίνου υπό τη διεύθυνση του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν.

Ο Πίτερ Ουστίνοφ ως Σπάρτακος (1961)

Ο Ουστίνοφ έγραψε ελαφρές και πνευματώδεις σάτιρες, με τίτλους όπως «Ο έρωτας των τεσσάρων συνταγματαρχών» («The Love of Four Colonels», 1951) «Ρομανόφ και Ιουλιέτα» («Romanoff and Juliet», 1956), «Φωτοφίνις» (Photo-finish, 1962), «Στα μισά του δέντρου» («Halfway up the Tree», 1967) και «Ο άγνωστος στρατιώτης και η γυναίκα του» («The Unknown Soldier and His Wife», 1967). Έγραψε επίσης το μυθιστόρημα «Κρουμνάγκελ» (Krumnagel, 1971) και το αυτοβιογραφικό «Αγαπητέ μου εαυτέ» («Dear Me», 1977).

Η τελευταία φορά που ο βρετανός σερ είχε επισκεφθεί τη χώρα μας ήταν το 2002, με αφορμή την παρουσίαση του θεατρικού μονολόγου του στο Ηρώδειο «Τα δημιουργήματα του Προμηθέα». Τότε, ο μεγάλος θεατράνθρωπος είχε ασκήσει κριτική στην εποχή μας και στην τηλεόραση, λέγοντας ότι ζούμε σε εποχή αυθαιρεσίας. «Η τηλεόραση έχει φροντίσει γι' αυτό. Σε παρασύρει μέσα από ατέλειωτες, χωρίς νόημα εκμυστηρεύσεις».

Πρεσβευτής καλής θέλησης της Unicef

Εκτός από το υποκριτικό και συγγραφικό του έργο είχε αναπτύξει έντονη ανθρωπιστική δράση ως πρεσβευτής καλής θέλησης της Unicef.

Ο Πίτερ Ουστίνοφ πέθανε στις 28 Μαρτίου 2004 σε κλινική κοντά στην πόλη Νιoν της δυτικής Ελβετίας, όπου νοσηλευόταν με σοβαρά προβλήματα υγείας. Είχε νυμφευτεί τρεις φορές και είχε αποκτήσει τέσσερα παιδιά.