Η Εξέγερση των Χωρικών

Η Εξέγερση των Χωρικών (Peasants’ Revolt), όπως ονομάστηκε από τους ιστορικούς, είναι η πρώτη μεγάλη

λαϊκή εξέγερση στην Αγγλία, με κύριο αίτιο το δυσβάστακτο χαράτσι, που επέβαλε στους υπηκόους του ο νεαρός βασιλιάς Ριχάρδος Β' το 1381.

Η λαϊκή δυσαρέσκεια προϋπήρχε ήδη από το 1351, όταν επιβλήθηκε με νόμο η καθήλωση των μισθών των αγρεργατών, παρότι υπήρχε έλλειψη εργατικών χεριών, εξαιτίας της πρόσφατης μεγάλης επιδημίας πανώλης. Κορυφώθηκε, όμως, με την επιβολή ενός κεφαλικού φόρου για τη χρηματοδότηση του πολέμου με τη Γαλλία («Εκατονταετής Πόλεμος»), που ξεσήκωσε όχι μόνο τους αγρότες, αλλά και τους αστούς.

Στο επίκεντρο της εξέγερσης βρέθηκαν οι κομητείες της νοτιοανατολικής Αγγλία. Στις 30 Μαΐου του 1381 οι επαναστάτες, εμπνεόμενοι από τα φλογερά κηρύγματα του ιερέα Τζον Μπολ και υπό την αρχηγία του κεραμιδά Γουότ Τάιλερ, βάδισαν κατά του Λονδίνου. Στις 13 Ιουνίου μπήκαν στην αγγλική πρωτεύουσα και αφού κατέσφαξαν μερικούς Φλαμανδούς εμπόρους, κατέστρεψαν το ανάκτορο του δούκα του Λάνκαστερ και θείου του βασιλιά, του λαομίσητου Τζον ντε Γκοντ.

Ο Ριχάρδος, που ήταν μόλις 14 ετών, βρέθηκε σε προφανή αδυναμία και αναγκάστηκε να έρθει σε διαπραγματεύσεις μαζί τους. Στις 14 Ιουνίου συναντήθηκε με τους επαναστάτες έξω από το Λονδίνο και τους υποσχέθηκε παραχώρηση γης σε χαμηλές τιμές, κατάργηση της δουλοπαροικίας και ελεύθερη διεξαγωγή του εμπορίου. Την ίδια ημέρα, οι επαναστάτες του Κεντ, επωφελούμενοι της απουσίας του βασιλιά από το Λονδίνο, κατέλαβαν τον Πύργο του Λονδίνου και προέβησαν σε αποκεφαλισμό του Λόρδου Καγκελάριου (Υπουργού Δικαιοσύνης), αρχιεπισκόπου του Καντέρμπουρι Σάιμον Σάντμπερι και του Θησαυροφύλακα (Υπουργού Οικονομικών) σερ Ρόμπερτ Χέιλς, τους οποίους θεώρησαν υπεύθυνους για την επιβολή της έκτακτης φορολογίας.

Την επομένη, ο Ριχάρδος συναντήθηκε εκ νέου με τους επαναστάτες, αλλά μπροστά στα μάτια του ο εξαγριωμένος δήμαρχος του Λονδίνου Γουίλιαμ Γουόλγουορθ σκότωσε τον ηγέτη της εξέγερσης Γουότ Τάιλερ, παίρνοντας την εκδίκησή του για τον αποκεφαλισμό των δύο υπουργών. Ο βασιλιάς κατόρθωσε να πείσει τους εξεγερμένους, ότι θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και τους ζήτησε να διαλυθούν.

Αυτοί υπάκουσαν, έχοντας χάσει και τον φυσικό τους ηγέτη, όμως στις κομητείες της νοτιοανατολικής Αγγλίας η εξέγερση συνεχίστηκε. Τελικά, το διήμερο 25 και 26 Ιουνίου του 1381 ο μαχητικός αρχιεπίσκοπος του Νόργουιτς Χένρι λε Ντεσπένσερ νίκησε τον αρχηγό τους Τζον Λίτστερ στη Μάχη του Νορθ Γουόλσαμ και κατέστειλε οριστικά την εξέγερση.

Η Εξέγερση των Χωρικών, που κράτησε λιγότερο από ένα μήνα, μπορεί να απέτυχε ως κοινωνική επανάσταση, αλλά καρποφόρησε ως κίνημα διαμαρτυρίας κατά της φορολογίας των φτωχότερων τάξεων. Σήμερα αποτελεί ένα από τα σύμβολα της αγγλικής Αριστεράς.