Άνταμ Βαϊσχάουπτ

Γερμανός φιλόσοφος, νομικός και θεολόγος· ιδρυτής του «Τάγματος των Πεφωτισμένων» («Illuminatenordens» στα γερμανικά, γνωστοί και ως

Illuminati), μιας μυστικιστικής σέχτας, με κοσμοπολίτικες και αντικληρικές δοξασίες.

Ο Γιόχαν Άνταμ Βαϊσχάουπτ (Johann Adam Weishaupt) γεννήθηκε στο Ίνγκολστατ της Βαυαρίας στις 6 Φεβρουαρίου του 1748. Λόγω του πρόωρου θανάτου του πατέρα του, που ήταν καθηγητής Νομικής στο τοπικό πανεπιστήμιο, μεγάλωσε με τον θείο του, επίσης καθηγητή νομικής, ο οποίος του εμφύσησε τις ιδέες του Διαφωτισμού. Φοίτησε σε σχολείο Ιησουιτών και στη συνέχεια ακολούθησε την οικογενειακή παράδοση. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Ίνγκολστατ, από την οποία αποφοίτησε το 1768 με τον τίτλο του διδάκτορα. Το 1772 ανακηρύχθηκε καθηγητής του Κανονικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Ίνγκολστατ και τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε την Άφρα Ζαουζενχόφερ, με την οποία απέκτησε επτά παιδιά

Ο Βαϊσχάουπτ επηρεάστηκε από την εμπειρική φιλοσοφία του Γιόχαν Φέντερ και  οι δυο τους αργότερα αντιπαρατέθηκαν στην ιδεαλιστική φιλοσοφία του Ιμάνουελ Καντ. Την Πρωτομαγιά του 1776 ίδρυσε το «Τάγμα των Πεφωτισμένων» και υιοθέτησε το όνομα «Αδελφός Σπάρτακος». Αν και η εσωτερική δομή της οργάνωσης δεν ήταν δημοκρατική και εξισωτική, προς τα έξω πρέσβευε τις αρχές της ελευθερίας και της ισότητας για όλη την κοινωνία. Ο Βαισχάουπτ πρέσβευε ότι «ο φωτισμός από τον ήλιο του ορθού λόγου, θα διαλύσει τα σύννεφα της δεισιδαιμονίας και της προκατάληψης. Η ανθρώπινη φύση θα καλυτερεύσει μέσα από την επανεκπαίδευση, μακριά από το κράτος και την οργανωμένη θρησκεία». Μασόνος ο ίδιος από το 1777, προσπάθησε να εντάξει το κίνημά του στο σύστημα των Ελευθεροτεκτονισμού. Η δομή των Ιλουμινάτων βασιζόταν στους πυρήνες, που ο ένας δεν γνώριζε την ύπαρξη του άλλου και η επικοινωνία γινόταν μέσω συνδέσμων.

Η υπόγεια δράση των Ιλουμινάτων, έθετε σε αμφισβήτηση την εξουσία του Εκλέκτορα της Βαυαρίας, Κάρολου Θεόδωρου. Η αντικληρική τους δράση, τους έφερε αντιμέτωπους και με την πανίσχυρη Καθολική Εκκλησία. Έτσι, το 1784 τέθηκαν εκτός νόμου και απαγορεύτηκε η δράση τους. Ο Βαϊσχάουπτ αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο και να εγκαταλείψει τη Βαυαρία.

Βρήκε φιλόξενη στέγη στο Δουκάτο της Σαξωνίας-Γκότα-Άλτενμπουργκ (το σημερινό γερμανικό κρατίδιο της Θουριγγίας). Έζησε το υπόλοιπο της ζωής του στην πόλη Γκότα, γράφοντας απολογητικά βιβλία για τους Ιλουμινάτους και φιλοσοφικά δοκίμια. Πέθανε στις 18 Νοεμβρίου του 1830, σε ηλικία 82 ετών.

Το κίνημα των Ιλουμινάτων εξαφανίστηκε μετά τη φυγή του Βαϊσχάουπτ από τη Βαυαρία. Στις ημέρες μας έχει αναβιώσει μέσα από τις συνωμοσιολογικές θεωρίες και τη λογοτεχνία. Όσοι τις ασπάζονται, πιστεύουν ότι οι Ιλουμινάτοι υπονομεύουν τα εθνικά κράτη για να επιβάλουν τη Νέα Παγκόσμια Τάξη.