Κράκεν: Το μυθικό τέρας που έδωσε το όνομά του στη νέα υποπαραλλαγή της Όμικρον

 Η νέα υποπαραλλαγή της Όμικρον, με την επιστημονική κωδική ονομασία XΒΒ.1.5 και το παρατσούκλι «Κράκεν», που εξαπλώνεται με μεγάλη ταχύτητα στις ΗΠΑ, έχει σημάνει συναγερμό στην Ευρώπη. Τι σημαίνει όμως η ονομασία «Κράκεν» και γιατί αυτή δόθηκε στη νέα υποπαραλλαγή ;

Το Κράκεν είναι μυθικό κεφαλόποδο πλάσμα/τέρας της θάλασσας και ανήκει στους Σκανδιναβικούς θρύλους. Σύμφωνα με νορβηγικές ιστορίες, το Κράκεν κατοικεί στις ακτές της Νορβηγίας και της Γροιλανδίας και τρομοκρατεί όσους ναυτικούς τύχει να περάσουν από κοντά του. Οι αρχές λένε ότι ο μύθος μάλλον ήρθε με τα χρόνια από την θέαση γιγαντιαίων καλαμαριών που μπορούν να φτάσουν έως και 15 μέτρα (50 πόδια) μήκος.

Από τα τέλη του 18ου αιώνα, το Κράκεν έχει απεικονιστεί με διάφορους τρόπους, κυρίως ως μεγάλο πλάσμα που μοιάζει με χταπόδι, και συχνά υποστηρίζεται ότι το Κράκεν που αναφέρει ο επίσκοπος Pontoppidan μπορεί να βασίστηκε στις αναφορές των ναυτικών για γιγαντιαία καλαμάρια.

Στις πρώτες περιγραφές, όμως, γινόταν λόγος για πλάσματα που έμοιαζαν περισσότερο με καβούρια παρά χταπόδια, και γενικά διέθεταν χαρακτηριστικά που σχετίζονται με μεγάλες φάλαινες και όχι με γιγαντιαία καλαμάρια.

Το 1830, ο Βρετανός ποιητής Λόρδος Alfred Tennyson δημοσίευσε μία σονάτα ονόματι The Kraken και περιέγραφε ένα τεράστιο πλάσμα που κατοικεί στα βάθη του ωκεανού.

Στη νουβέλα του Χέρμαν Μέλβιλ, Μόμπι Ντικ (1851), στο κεφάλαιο 59 ονόματι Squid (καλαμάρι), φαίνεται το πλοίο του πρωταγωνιστή να συναντά το “The great live squid, which, they say, few whale-ships ever beheld, and returned to their ports to tell of it.” (σ.σ. Το μεγάλο ζωντανό καλαμάρι, το οποίο, λένε, πως λίγα φαλαινοθηρικά μπόρεσαν να αντέξουν και να επιστρέψουν στα λιμάνια τους για να το πουν).

Από τις πιο γνωστές αναφορές που έχουν γίνει στο μυθικό Κράκεν είναι οι εξής:

• Ο διάσημος Σουηδός φυσιοδίφης Κάρολος Λινναίος (18ος αιώνας ), περιέλαβε το Κράκεν στην πρώτη έκδοση του καταλόγου φυσικού συστήματος Systema Naturae από το 1735. Εκεί έδωσε στο ζώο την επιστημονική ονομασία Microcosmus, αλλά το παρέλειψε σε μεταγενέστερες εκδόσεις του καταλόγου.
• Το Κράκεν περιγράφηκε εκτενώς από τον Erik Pontoppidan, επίσκοπο του Bjørgvin, (μία από τις 11 μητροπόλεις που αποτελούν την εκκλησία της Νορβηγίας) στο «Det første Forsøg paa Norges naturlige Historie, Κοπεγχάγη, 1752 («Η πρώτη απόπειρα στη φυσική ιστορία της Νορβηγίας»).
• Ο Σουηδός συγγραφέας Jacob Wallenberg περιέγραψε το kraken στο έργο του 1781

Η περιγραφή που έδωσε ο Pontoppidan για το Κράκεν ενέπνευσε τον Ιούλιο Βερν στο μυθιστόρημά του, του 1870, “20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα”.

Οι ειδικοί θεωρούν ότι το Κράκεν αποτελεί μια «τροποποιημένη» εκδοχή του γιγαντιαίου καλαμαριού της αβύσσου. Το καλαμάρι-γίγας εθεωρείτο και αυτό μυθικό πλάσμα, ωστόσο έως σήμερα έχουν περισυλλεγεί νεκρά περίπου 600 δείγματα του είδους, οι επιστήμονες όμως κατόρθωσαν για πρώτη φορά να το φωτογραφίσουν και να το παρατηρήσουν ζωντανό μόλις το 2004, όταν και «απομυθοποιήθηκε». Το γιγαντιαίο μαλάκιο συναντάται σε όλους τους ωκεανούς της Γης.

Πώς έδωσε το όνομά του στη νέα μετάλλαξη

Σύμφωνα με το Fortune, o Δρ Ράιαν Γκρέγκορι, καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γκουέλφ στο Οντάριο του Καναδά,  έκρινε ότι έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ένας όρος, ώστε να αυτή η νέα υποπαραλλαγή της Όμικρον να μπορέσει να χαρακτηρισθεί ευκολότερα. Έτσι, ο Δρ Ράιαν Γκρέγκορι συνέταξε μια λίστα με αξιομνημόνευτα ονόματα από την ελληνική μυθολογία κι όχι μόνο, όπως «Χείρων, Άργος, Βασιλίσκος και Tυφώνας».

Είπε, λοιπόν, στο Fortune ότι εμπνεύστηκε από έναν χρήστη του Twitter που ονόμασε το στέλεχος Omicron BA.2.75 «Κένταυρο»  και είδε τα Μέσα Ενημέρωσης και ορισμένους ειδικούς να υιοθετούν το «παρατσούκλι». Τελικά, επιλέχθηκε το «Kraken», δηλαδή ένα επιθετικό θαλάσσιο τέρας από τη σκανδιναβική λαογραφία.