Η λυπητερή και τραγική ιστορία του ελέφαντα Jumbo

 

Αφίσα για τον Jumbo

Για τον Αμερικανό showman και ιδιοκτήτη τσίρκο P.T. Barnum τα έχουμε ξαναπεί πολλές φορές. Συνεχώς διψούσε για χρήματα και κέρδη. Αλλά όταν έψαξε για έναν νέο πόλο έλξης για το show του και έπεσε πάνω στον ελέφαντα Jumbo, όχι απλώς καταδίκασε τον Jumbo να ζει σε ράγες, που τελικά θα τον οδηγούσαν στο θάνατό, αλλά δημιούργησε -άθελά του- μια συγκινητική φιλία.



Ο Jumbo γεννήθηκε τα Χριστούγεννα του 1861 και πιστεύεται ότι αιχμαλωτίστηκε στις πεδιάδες της Αιθιοπίας. Με ύψος μόλις ένα μέτρο, πέρασε από διάφορους ιδιοκτήτες πριν τελικά καταλήξει στην Βασιλική Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου.

Τον Jumbo, μαζί με τη σύντροφό του Alice, άρχισε να φροντίζει ο -τελικά- δια βίου φίλος του Matthew Scott, περισσότερο γνωστός ως Scotty. Εκείνη την εποχή, ο Jumbo απείχε πολύ από αυτό που αργότερα θα γινόταν γνωστός: για το μέγεθός του. Ήταν υποσιτισμένος και άρρωστος, αλλά μετά από την απίστευτη φροντίδα του Scotty ο τότε 7χρονος ελέφαντας είχε την ανάπτυξη που δεν είχε όσο ήταν νέος.

Ο μικρός Jumbo με τον Scotty

Η προέλευση του ονόματός του είναι αβέβαιη, αν μάλλον είναι παραφθορά της λέξης "jumbe", που σημαίνει αρχηγός, ή από τη φράση mumbo-jumbo, που σημαίνει κάτι το οποίο είναι συνδεδεμένο με τη δεισιδαιμονία, ή πάλι να μην έχει κανένα απολύτως νόημα.

Όποιος αφιερώσει το χρόνο για να περιποιηθεί ένα άρρωστο ζώο γνωρίζει την ευγνωμοσύνη που μπορεί να λάβει μετά. καθώς ο Jumbo μεγάλωνε, ανέπτυξε ένα αδιάσπαστο δεσμό με τον Scotty. Ήταν γνωστό ότι είχε ξεσπάσματα θυμού, ίσως λόγω του άγχους, όταν ο Scotty πήρε μια μέρα ρεπό ή πήγαινε στο σπίτι το βράδυ.

Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Tufts, η ημερήσια πρόσληψη τροφής Jumbo σε αυτό το σημείο ήταν "90 κιλά σανό, 1 βαρέλι πατάτες, 2 μπούσελ βρώμης, 15 καρβέλια ψωμί, κρεμμύδια και πολλά δοχεία νερού". Ήταν επίσης φανατικός του... ουίσκι -και όταν ο Scotty το έκρινε σκόπιμο ότι έπρεπε να πιει, η ποσότητα ήταν μεγάλη!

Ο Jumbo και ο Scotty φεύγουν από τον Ζωολογικό Κήπο του Λονδίνου

Ο Jumbo είχε ύψος 3,5 μέτρα και ζύγιζε γύρω στους 7 τόνους όταν η Βασιλική Ζωολογική Εταιρεία αποφάσισε να τον πουλήσει στην P.T. Barnum -παρά τους πολλούς οπαδούς του και τη δημοτικότητά του στην βασίλισσα Βικτόρια και τα άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας.

Ο ελέφαντας είχε γίνει πολύ εκκεντρικός, πιθανότατα από τον πόνο που του προκαλούσε ένας σπασμένος φρονιμίτης. Ο Scotty πήγε μαζί του όταν μεταφέρθηκε στον Barnum, κοιμόταν στο βαγόνι του τρένου μαζί του και πριν κοιμηθεί, έκλεινε την βραδιά του με μια μπύρα που την μοιραζόταν με το γιγαντιαίο ελέφαντα.

Κατά τη διάρκεια του υπερατλαντικού ταξιδιού του, ο Jumbo είχε καταναλώσει μια μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, ενώ όταν τον παρουσίασαν στις 9 Απριλίου του 1882 στον Barnum στη Νέα Υόρκη, είχε μαζί του ένα μπουκάλι ουίσκι, κάτι που δεν άρεσε καθόλου στον Barnum. Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους του ο ελέφαντα, που κόστισε 10.000 δολάρια στον Barnum, πιστεύεται ότι έχει αποφέρει στο τσίρκο περίπου 1,5 εκατομμύρια δολάρια.

Ο Jumbo και ο Scotty το 1882

Αλλά η υγεία του ελέφαντα επιδεινώθηκε, λόγω της κακής κατάστασης των δοντιών του, γεγονός που σήμαινε ότι έτρωγε πολύ δύσκολα. Ο Barnum σχεδίαζε να κρύψει τον Jumbo να να τον ταριχεύσει μετά το θάνατό του, που βρήκε τραγικά τον Jumbo στις 15 Σεπτεμβρίου του 1885, σε ηλικία 24 χρονών.

Η παράσταση του τσίρκου στην καναδική πόλη St Thomas του Οντάριο είχε τελειώσει και τα ζώα οδηγούνταν για τη νύχτα στα βαγόνια τους, στις σιδηροδρομικές διακλαδώσεις της πόλης. Έχουν αφηγηθεί πολλές διαφορετικές εκδοχές του συμβάντος, αλλά το τελικό αποτέλεσμα ήταν το ίδιο. Ο Jumbo χτυπήθηκε από μια μη προβλεπόμενη αμαξοστοιχία και υπέστη σοβαρά εσωτερικά τραύματα.

Διαφημιστική κάρτα που εκδόθηκε για το θάνατο του Jumbo το 1885

Ο Barnum μήνυσε ανεπιτυχώς την Canadian Grand Trunk Railway πριν στραφεί σε άλλους τρόπους για να έχει όσο το δυνατό περισσότερο κέρδος από το θάνατο του Jumbo. Το τομάρι του ελέφαντα περιόδευσε με το τσίρκο πριν εκτεθεί στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Barnum στο Πανεπιστήμιο Tufts. Εν τω μεταξύ, είχε υποσχεθεί τον σκελετό του στο Smithsonian Institution.

Το τομάρι του Jumbo στο πανεπιστήμιο Tufts

Η ιστορία του Jumbo όμως δεν τελείωσε εδώ. Τον Απρίλιο του 1975, ξέσπασε μια πυρκαγιά μέσα στο μουσείο του Tufts, καταστρέφοντας το τομάρι του ελέφαντα. Μια δεκαετία αργότερα, το 1985, στήθηκε σε ένα λόφο στην καναδική πόλη St Thomas -εκεί όπου σκοτώθηκε- ένα μνημείο για τα εκατό χρόνια από το θάνατό του.