Wagner: Πώς ξεκίνησαν όλα – Το χρονικό της κόντρας του Πριγκόζιν με τον ρωσικό στρατό

Μία κόντρα που κλιμακώθηκε επικίνδυνα και παραλίγο να οδηγήσει

σε εμφύλια σύγκρουση

Ένας πρώην κατάδικος που έγινε τροφοδότης του Κρεμλίνου, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν και η σκιώδης ιδιωτική στρατιωτική ομάδα του Wagner έχουν αναλάβει εξέχοντα ρόλο στην 16μηνη σύγκρουση της Ρωσίας με την Ουκρανία.

Οι τριβές μεταξύ του Πριγκόζιν και του ρωσικού υπουργείου Άμυνας έχουν αυξηθεί καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, φτάνοντας τελικά σε οριακό σημείο την Παρασκευή, όταν ο Πριγκόζιν κατηγόρησε τους στρατιωτικούς ηγέτες ότι χτύπησαν στρατόπεδα Wagner και ξεκίνησαν ένοπλη εξέγερση.

Πώς ξεκίνησαν όλα

Οι σχέσεις του Πριγκόζιν με τον ρωσικό στρατό ήταν «εκρηκτικές» πριν καταλήξουν στην εξέγερση εναντίον του υπουργείου Άμυνας, αναφέρει το Μοscow Τimes, δίνοντας το χρονικό της κλιμάκωσης της κόντρας, που κορυφώθηκε με τα γεγονότα του Σαββάτου.

Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2022

Ο Πριγκόζιν ασκεί την πρώτη του κριτική στο υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, αφού παραδέχτηκε δημοσίως ότι είναι ο ιδρυτής της Wagner και ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε μια «μερική» επιτράτευση.

Ο Πριγκόζιν συντάχθηκε με τον σύμμαχο του Κρεμλίνου, τον Τσετσένο ηγέτη Ραμζάν Καντίροφ υποστηρίζοντας ότι ο στρατός της Ρωσίας θα πρέπει πρωτίστως να κινητοποιήσει μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας και των κρατικών υπηρεσιών αντί για πολίτες.

«Ραμζάν, εσύ είσαι ο άνθρωπος, πυροβόλησε», είπε ο Πριγκόζιν μέσω της υπηρεσίας Τύπου του σε ανάρτησή του την 1η Οκτωβρίου, επικρίνοντας την απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη.

«Όλα αυτά τα καθάρματα [του ρωσικού στρατού θα πρέπει να σταλούν] στην πρώτη γραμμή με όπλα και γυμνά πόδια», δήλωσε ο Πριγκόζιν.

Η δυσαρέσκεια θεωρήθηκε αρκετά σημαντική ώστε να συμπεριληφθεί στην καθημερινή ενημέρωση των υπηρεσιών πληροφοριών του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ανέφερε η Washington Post τον Οκτώβριο, επικαλούμενη ανώνυμες πηγές. Ανέφερε ότι ο Πριγκόζιν αισθάνθηκε αρκετά άνετα για να εκφράσει την απογοήτευσή του για το υπουργείο Άμυνας και τον Σόιγκου απευθείας στον Πούτιν, σε ένδειξη της αυξανόμενης επιρροής του. Ο Πριγκόζιν αρνήθηκε ότι επικοινωνούσε προσωπικά με τον Πούτιν εκείνη την εποχή.

Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2023

Μετά από σύντομη διαμάχη με τον κυβερνήτη της δεύτερης πόλης της Ρωσίας, της Αγίας Πετρούπολης, όπου η Wagner άνοιξε αργότερα την έδρα της, ο Πριγκόζιν ενέτεινε την κριτική του για την πολεμική προσπάθεια του στρατού. Ο ιδρυτής της Wagner εξέφρασε ανησυχίες για την αργή πρόοδο των ρωσικών δυνάμεων εν μέσω σφοδρών μαχών στις πόλεις Μπαχμούτ και Σολεντάρ της ανατολικής Ουκρανίας. Κατηγόρησε επίσης τον ρωσικό στρατό ότι προσπαθεί να «κλέψει» νίκες από τη Wagner. Ο Πριγκόζιν είχε ηγηθεί των πολύμηνων προσπαθειών της Wagner να καταλάβει το Μπαχμούτ, ένα βασικό συμβολικό έπαθλο για τη Ρωσία, παρά τη σχετική έλλειψη στρατηγικής σημασίας του. Τον Φεβρουάριο, αφού ανακοίνωσε το τέλος της στρατολόγησης κρατουμένων από τη Wagner, ο Πριγκόζιν επέκρινε την «τερατώδη» στρατιωτική γραφειοκρατία και ηγεσία της Ρωσίας για τις χαμηλές προμήθειες πυρομαχικών που είχαν επιβραδύνει την πρόοδο στο Μπαχμούτ. «Αυτό μπορεί να εξομοιωθεί με εσχάτη προδοσία», δήλωσε ο Πριγκόζιν σε μία από τις πρώτες άμεσες κατηγορίες. Αφού κάλεσε τους Ρώσους να πιέσουν την ηγεσία για αποθέματα, ο Πριγκόζιν δήλωσε ότι το υπουργείο Άμυνας είχε υποχωρήσει και ανακοίνωσε την αποστολή πυρομαχικών.

Μάρτιος-Απρίλιος 2023

Η εκεχειρία φάνηκε να είναι βραχύβια, καθώς ο Πριγκόζιν ισχυρίστηκε και πάλι «προδοσία» για τη συνεχιζόμενη έλλειψη παραδόσεων του στρατού στους μισθοφόρους της Wagner. «Για να με εμποδίσει να ζητήσω πυρομαχικά, [η κυβέρνηση της Ρωσίας] έκλεισε όλες τις ειδικές τηλεφωνικές γραμμές […] και μπλόκαρε όλα τα περάσματα στα γραφεία λήψης αποφάσεων», δήλωσε ο Πριγκόζιν.

Οι Ρώσοι νομοθέτες πέρασαν νομοθεσία εισάγοντας πολυετείς ποινές φυλάκισης για όποιον επικρίνει μισθοφόρους, σε μια κίνηση που απορρίφθηκε από τον Πριγκόζιν, ο οποίος υποστήριξε ότι οι Ρώσοι θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να επικρίνουν κορυφαίους στρατιωτικούς διοικητές.

Μάιος-Ιούνιος 2023

Το έπος παράδοσης όπλων κλιμακώθηκε αφού ο Πριγκόζιν – περικυκλωμένος από τα πτώματα νεκρών στρατιωτών της Wagner – απείλησε να αποσυρθεί από το Μπαχμούτ. «Σόιγκου, Γκερασίμοφ, πού είναι τα πυρομαχικά;» αναρωτήθηκε, ισχυριζόμενος μέρες αργότερα ότι ο ρωσικός στρατός του είχε «υποσχεθεί» όπλα.

Ο Πριγκόζιν ισχυρίστηκε αργότερα ότι το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας αθέτησε αυτή την υπόσχεση και απείλησε να κατηγορήσει τη Wagner για προδοσία εάν αποσυρθούν από το Μπαχμούτ. Κατηγόρησε τις μονάδες του ρωσικού στρατού ότι εγκατέλειψαν τις θέσεις τους λόγω «ηλίθιων» και «εγκληματικών» εντολών ανώτερων στρατιωτικών διοικητών.

Ως μία από τις τελευταίες του θέσεις, ο Πριγκόζιν αρνήθηκε τις εντολές του υπουργείου Άμυνας για «εθελοντικά αποσπάσματα» να υπογράψουν συμβάσεις με τον στρατό μέχρι την 1η Ιουλίου.

Η στρατιωτική μονάδα Akhmat ήταν η πρώτη που υπέγραψε αυτή τη σύμβαση, σηματοδοτώντας ότι ο Τσετσένος ηγέτης Kαντίροφ μετατοπίζει τις συμμαχίες μακριά από τον Πριγκόζιν και πίσω στο «μαντρί» του Κρεμλίνου.

Τέλος, λίγες ώρες πριν ανακοινώσει την εξέγερση εναντίον της στρατιωτικής ηγεσίας το βράδυ της Παρασκευής, ο Πριγκόζιν αμφισβήτησε το casus belli της ηγεσίας για την εισβολή στην Ουκρανία και κλιμάκωσε την κριτική του στον Σόιγκου για «κακό σχεδιασμό» του πολέμου και «ντροπή» του στρατού της Ρωσίας.

«Ο Σόιγκου σκότωσε χιλιάδες από τους πιο ετοιμοπόλεμους Ρώσους στρατιώτες τις πρώτες ημέρες του πολέμου», κατήγγειλε. «Τα ψυχικά άρρωστα καθάρματα αποφάσισαν ‘Δεν πειράζει, θα ρίξουμε μερικές χιλιάδες ακόμη Ρώσους άνδρες ως ‘τροφή για τα κανόνια’. «Θα πεθάνουν κάτω από τα πυρά του πυροβολικού, αλλά θα πάρουμε αυτό που θέλουμε», συνέχισε ο Πριγκόζιν. «Γι’ αυτό έχει γίνει ένας παρατεταμένος πόλεμος».