Κέλτικοι κόμποι: Tο νόημα πίσω από αυτά τα περίπλοκα σχέδια

 

Ίσως να έχετε δει κάποιον κελτικό κόμπο, το περίπλοκο μοτίβο που έχει γίνει τατουάζ ή διακοσμεί σταυρούς και κοσμήματα.

 

 

 

Οι κελτικοί κόμποι συνδέονται στενά με τον πολιτισμό των Ιρλανδών στην χώρα τους αλλά και εκτός αυτής. Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν την ιστορία και τις έννοιες πίσω από αυτά τα σχέδια. Η ιστορία τους είναι μακρά και παγκόσμια.
 
Μια σύντομη ιστορία των κόμπων

 

Η προ-χριστιανική κελτική τέχνη περιείχε γεωμετρικά μοτίβα όπως σπείρες, βασικά σχέδια και μοτίβα. Τα πρώτα μοτίβα με πλεξούδες και κόμπους έφτασαν στα βρετανικά νησιά με τους Ρωμαίους τον 3ο ή 4ο αιώνα μ.Χ. Καθώς η Αγγλία, η Σκωτία και η Ιρλανδία έγιναν χριστιανικές χώρες, τα έργα τέχνης αυτών των περιοχών άρχισε να αλλάζει. Γύρω στο 600 μ.Χ., οι τοπικές κελτικές παραδόσεις συγχωνεύτηκαν με τις αγγλοσαξονικές και έτσι δημιουργήθηκε το ύφος της τέχνης που θα κυριαρχήσει στην πρώιμη μεσαιωνική περίοδο στην Βρετανία και την Ιρλανδία. Τα συνδυασμένα μοτίβα έγιναν αναπόσπαστο μέρος των χειρογράφων και των μεταλλικών αντικειμένων των Νησιών, ιδιαίτερα στα έργα των Ιρλανδών Κελτών μοναχών.

Μερικά από τα πρώτα σχέδια με κόμπους φαίνονται σε εικονογραφημένα φύλλα του μεσαιωνικού χριστιανισμού. Ένα παράδειγμα μπορεί να δει κανείς στο περίφημο εικονογραφημένο χειρόγραφο "Book of Kells" (φωτογραφία πάνω), που αντιγράφηκε και εικονογραφήθηκε γύρω στο 800 μ.Χ. Στα επιχρυσωμένα άκρα υπάρχουν πολλά παραδείγματα πλεκτών και κόμπων, που εμφανίζονται και σε κελτικούς σταυρούς και μνημεία σε όλη την Ιρλανδία. Πιστεύεται ότι, οι Ιρλανδοί ιεραπόστολοι μετέφεραν αυτό το το ύφος και σε άλλα κελτικά εδάφη, όπως η Γαλατία στην βόρεια Γαλλία. Το στυλ συνεχίστηκε στην Ιρλανδία μέχρι περίπου τον 12ο αιώνα, αλλά στην Αγγλία, λόγω των εισβολών των Βίκινγκ του 9ου αιώνα μ.Χ., οι μελετητές πιστεύουν ότι είχαν σταματήσει πολύ νωρίτερα.

Διάφοροι τύποι κέλτικων κόμπων

Τριπλός Κόμπος

 

 

Ο τριπλός κόμπος -γνωστός και ως triquetra, κόμπος τριφύλλι ή τρισκέλιο- αποτελείται από τρία τόξα. Το μοτίβο είναι κοινό σε ολόκληρη την νησιωτική τέχνη -αλλά και στην Βουδιστική τέχνη της Ανατολικής Ασίας. Στις χριστιανικές παραδόσεις, ο τριπλός κόμπος έγινε δημοφιλές μοτίβο σε χειρόγραφα και πέτρινους σταυρούς γύρω στον 8ο αιώνα μ.Χ. Κατά τη διάρκεια της αναβίωσης της κέλτικης παράδοσης τον 19ο αιώνα, η λαϊκή γνώμη υιοθέτησε το σύμβολο ως σύμβολο της Αγίας Τριάδας της χριστιανικής πίστης. Συμβολίζει την αιώνια πνευματική ζωή χωρίς αρχή και τέλος.
 
 

Κόμπος της Αγάπης

 

 

Ακόμη ένας κοινός, σύγχρονος κελτικός κόμπος χωρίς αρχή και τέλος. Δύο αλληλένδετες καρδιές σχηματίζουν έναν άπειρο δεσμό. Πιστεύεται ότι οι εραστές αντάλλασσαν αυτούς τους κόμβους ως σύμβολο αγάπης.
 
 

Κόμπος του ναύτη

 

 

Ακόμη ένας κόμπος χωρίς αρχή και τέλος που σχετίζεται με τον κόμπο της αγάπης. Η παράδοση λέει ότι οι ναύτες δημιούργησαν αυτούς τους απλούς κόμπους για να θυμούνται την αγαπημένη τους που έμενε πίσω όταν εκείνοι ταξίδευαν. Ο κόμπος συμβολίζει τη φιλία, την αγάπη και τον έρωτα.
 
 

Κόμπος ασπίδα

 

Ο κόμπος ασπίδας είναι ένας κόμπος τεσσάρων γωνιών που μπορεί να πάρει πολλές μορφές, από την πιο απλή έως την πιο περίτεχνη. Οι κόμποι τεσσάρων γωνιών είναι συνηθισμένοι σε όλο τον κόσμο, οι παλαιότεροι χρονολογούνται από την αρχαία Μεσοποταμία. Στην κέλτικη παράδοση, οι αρχαίοι Ιρλανδοί χρησιμοποίησαν τον κόμπο για προστασία από πνεύματα ή αντίπαλους στρατούς. Οι πολεμιστές, τα παιδιά και οι άρρωστοι έφεραν συχνά τον κόμπο σε κάποια μορφή.
 

 
Κόμπος του Σολομώντα

 

Όπως και ο κόμπος ασπίδα, ο κόμπος του Σολομώντα είναι επίσης τεσσάρων γωνιών. Οι δύο ατελείωτοι βρόχοι αλληλοσυνδέονται, μπλέκοντας μεταξύ τους. Απεικονίζεται στα αρχαία ρωμαϊκά μωσαϊκά, αλλά η συσχέτισή του με τις πρώιμες συναγωγές πιθανότατα ενέπνευσε το σημερινό του όνομα. Η σημασία του ποικίλλει μεταξύ των πολιτισμών. Οι άνθρωποι της εθνικότητας Γιορούμπα στην Δυτική Αφρική χρησιμοποιούν τον κόμπο ως σύμβολο βασιλικής κατάστασης. Ωστόσο, η εβραϊκή παράδοση τον θεωρεί σύμβολο της αιωνιότητας. Για τους κελτικούς κόμπους, πιθανώς υπονοεί άπειρη αγάπη ή πίστη.

 
Κόμπος Ντάρα

 

Ο κόμπος Ντάρα -ή, κόμπος της αιωνιότητας- είναι ένας σύγχρονος κελτικός κόμπος που αντλεί έμπνευση από τους παραδοσιακούς κόμπους του απείρου. Απαντάται σε διάφορα στυλ, αλλά αντλεί έμπνευση από τις ρίζες των βελανιδιών που στροβιλίζονται και δυναμώνουν. Ο συμβολισμός των ριζών της βελανιδιάς είναι για εκείνους που χρειάζονται σταθεροποιήσουν τη δική τους δύναμη.

 
Κόμπος Serch Bythol

 

 
Ο κόμπος serth bythol σχηματίζεται από δύο τριπλούς κόμπους. Τοποθετημένα μαζί, τα τόξα κάθε κόμπου συνδυάζονται για να σχηματίσουν έναν κύκλο στο κέντρο. Σύγχρονες παραστάσεις αυτού του κόμπου βρίσκονται συχνά σε κοσμήματα ή σε δώρα, καθώς πιστεύεται ότι υποδηλώνουν αιώνια αγάπη. Τα τρία τόξα κάθε τριπλού κόμπου αντιπροσωπεύουν το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα του ατόμου. Μαζί, σχηματίζουν έναν κεντρικό κύκλο που συμβολίζει την αιωνιότητα.

 
Κόμπος της μητρότητας

 

Παρόλο που αυτός ο κόμπος δεν είναι ιστορικά αυθεντικός, βασίστηκε σε αρχαία μοτίβα και έχει αντιπροσωπεύει την μητρότητα. Συνδυάζοντας σχήματα καρδιάς και τριπλούς κόμπους, μοιάζει με μια μητέρα που κρατάει το παιδί της.