Οι θαυμαστές του Άντονι Μπέρτζες γνωρίζουν ότι ο διάσημος Άγγλος συγγραφέας αγαπούσε να παίζει με τη γλώσσα. Ενώ έγραφε το διάσημο μυθιστόρημά του "Κουρδιστό Πορτοκάλι" (1962) -το οποίο ο Κιούμπρικ διασκεύασε σε ταινία το 1971- ο Μπέρτζες επινόησε μια εφηβική αργκό που ονομαζόταν "Nadsat", στην οποία συμπεριέλαβε εξαγγλισμένες ρωσικές λέξεις. Περισσότερα από 20 χρόνια μετά από το θάνατό του, αρχειοφύλακες στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, ανακάλυψαν ένα ημιτελές λεξικό αργκό.
Το λεξικό, που είχε παραγγείλει η Penguin Books το 1965, περιέχει αρκετές εκατοντάδες λήμματα. Το Διεθνές Ίδρυμα Anthony Burgess -μια εκπαιδευτική φιλανθρωπική οργάνωση στη γενέτειρα του συγγραφέα, το Μάντσεστερ, που τιμάει την καριέρα και τη ζωή του- ανακάλυψε το έργο ανάμεσα στα προσωπικά αντικείμενα του συγγραφέα, στο κάτω μέρος ενός κουτιού που περιείχε παλιά σεντόνια.
Το έργο ήταν χρονοβόρο αλλά και γλωσσικά προκλητικό, οπότε ο συγγραφέας το εγκατέλειψε και δεν το ολοκλήρωσε.
"Έχω κάνει το Α και το Β και διαπίστωσα ότι, πολλά από αυτά είναι ξεπερασμένα ή πρέπει να προστεθούν και άλλα, και θα μπορούσα να δω ότι στο μέλλον θα ήμουν παντελώς συνδεδεμένος με ένα τέτοιο λεξικό", είπε ο συγγραφέας σε μια συνέντευξη το 1971 -φαίνεται ότι είχε ξεχάσει ότι είχε κάνει έργο και με το γράμμα Z). "Έτσι, το αφήνω. Αφήστε το στον Eric Partridge" ( Νεοζηλανδός-Βρετανός λεξικογράφος της αγγλικής γλώσσας, ιδιαίτερα της αργκό, με έργα όπως το A Dictionary of the Underworld και το A Dictionary of Catch Phrases).
Ότι απέμεινε από αυτήν την προσπάθειά του ήταν εκατοντάδες χαρτάκια διαστάσεων 6x4 ιντσών, στα οποία ο Μπέρτζες είχε γράψει κάθε εγγραφή. Μεταξύ των λέξεων ήταν το "abdabs" [ακραία νευρικότητα ή άγχος, τρόμος, ένα γενικό αίσθημα άγχους, φόβου, ανησυχίας ή ναυτίας (heebie-jeebies)] και το "abortion" (η λέξη σημαίνει άμβλωση, αλλά στην αργκό σημαίνει οτιδήποτε άσχημο, αρρωστημένο ή γενικά απεχθές).
Το έργο προσφέρει μια εικόνα για το ενδιαφέρον του Μπέρτζες για τη γλώσσα και τις εμπειρίες της ζωής του. Όμως, σύμφωνα με τον λεξικογράφο Jonathon Green, δεν είναι ένα σπουδαίο λεξικό.
"Όροι όπως 'μπλοκ του συγγραφέα' δεν είναι αργκό", είπε ο Green, ο οποίος συνεργάστηκε με το Ίδρυμα Burgess για να αναλύσει το έργο. "Ονόματα όπως Beatles δεν είναι αργκό".
Ο Green θεώρησε ότι το έργο ξεπερνούσε τον Μπέρτζες και επέλεξε να το εγκαταλείψει αντί να μπλεχτεί με μια αποτυχία. "Έχω την αίσθηση ότι ο Μπέρτζες πίστευε ότι ήταν πολύ πιο εύκολο από ό,τι είναι στην πραγματικότητα… Όσο έξυπνος κι αν ήταν, με κατανόηση της γλωσσολογίας και της γλώσσας, δε νομίζω ότι θα μπορούσε να επιτρέψει στον εαυτό του να κάνει ένα [λεξικό] δεύτερης κατηγορίας".
Και μιας που αναφερθήκαμε στην κινηματογραφική μεταφορά του "Κουρδιστό Πορτοκάλι", πρέπει να αναφερθεί ότι ο Μπέρτζες, όχι μόνο δεν του άρεσε η ταινία, αλλά αργότερα μετάνιωσε που το έγραψε κιόλας! "Το βιβλίο για το οποίο είμαι περισσότερο γνωστός, ή μόνο για το οποίο είμαι γνωστός, είναι ένα μυθιστόρημα που είμαι έτοιμος να απορρίψω: γράφτηκε πριν από ένα τέταρτο του αιώνα, ένα jeu d'esprit (παιχνίδι του πνεύματος) που βγήκε για τα χρήματα μέσα σε τρεις εβδομάδες, έγινε γνωστό ως το ακατέργαστο υλικό για μια ταινία που φαινόταν να εξυμνεί το σεξ και τη βία. Η ταινία διευκόλυνε τους αναγνώστες του βιβλίου να παρεξηγήσουν το περί τίνος πρόκειται, και αυτή η παρεξήγηση θα με κυνηγάει μέχρι να πεθάνω. Δεν έπρεπε να είχα γράψει το βιβλίο εξαιτίας αυτού του κινδύνου παρερμηνείας", είχε πει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου