Μυστήριο με άγνωστο προϊστορικό οικισμό – Οι αρχαιολόγοι έχουν μπερδευτεί γιατί τον ανακάλυψαν τυχαία κατά τη διάρκεια έργων

 

Μυστήριο περιβάλλει τα απομεινάρια ενός άγνωστου μέχρι σήμερα προϊστορικού οικισμού που

ανακάλυψαν τυχαία οι αρχαιολόγοι, κάνοντας ανασκαφές για να βρουν ένα εργαστήριο από την Ρωμαϊκή εποχή, το οποίο κατασκεύαζε τούβλα.

Οι αρχαιολόγοι έψαχναν ένα ρωμαϊκό καμίνι αλλά βρήκαν έναν προϊστορικό οικισμό, της εποχής του Χαλκού, που πιστεύεται ότι χρονολογείται πριν από περίπου 3.200-3.500 χρόνια. Τον βρήκαν δίπλα στην οδό Schulgässli, στο δήμο Heimberg της Ελβετίας, όπως ανακοίνωσε η Αρχαιολογική Υπηρεσία του Καντονίου της Βέρνης (ASCB). Στο σημείο επρόκειτο να γίνει ένα μεγάλο κατασκευαστικό έργο.

Ωστόσο η Αρχαιολογική υπηρεσία, πίστευε ότι εκεί ήταν ένα καμίνι όπου έφτιαχναν τούβλα οι Αρχαίοι Ρωμαίοι. Πήγε πρώτη στην περιοχή και άρχισε τις λεγόμενες σωστικές ανασκαφές για να δει αν υπήρχε κάτι πολύτιμο που έπρεπε να διασωθεί.

Ο χάρτης δείχνει τη θέση του αρχαιολογικού χώρου στο Schulgässli, στον ελβετικό δήμο Heimberg. Οι ερευνητές αποκάλυψαν διάφορα κατάλοιπα ενός οικισμού της Εποχής του Χαλκού στην περιοχή που χρονολογείται γύρω στο 1500-1200 π.Χ. (Map: Ian Randall Created with Datawrapper).

Οι αρχαιολόγοι έμειναν έκπληκτοι

Οι εργασίες της άρχισαν το φθινόπωρο του 2023 και είχαν στόχο να φτάσουν στο αρχαίο εργαστήριο τούβλων. Όμως δεν βρέθηκαν υπολείμματα ενός τέτοιου εργαστηρίου. Αντί αυτού οι αρχαιολόγοι εντόπισαν απροσδόκητα ίχνη ενός οικισμού της εποχής του Χαλκού. «Αυτό που είναι συναρπαστικό με το Heimberg είναι ότι κανένας οικισμός της Μέσης Εποχής του Χαλκού δεν ήταν προηγουμένως γνωστός σε αυτή τη θέση», δήλωσε στο Newsweek η Regine Stapfer, αρχαιολόγος της ASCB.

Οι σωστικές ανασκαφές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε διάστημα τριών μηνών, αποκάλυψαν διάφορα ίχνη του προϊστορικού οικισμού, αλλά αρκετές πτυχές του χώρου παραμένουν μυστήριο.

Μεταξύ των κατασκευών που αποκάλυψαν οι ερευνητές ήταν τάφροι και αρκετοί λάκκοι, μερικοί από τους οποίους ήταν γεμάτοι μέχρι επάνω – επάνω ως το χείλος τους, με πέτρες. Οι πέτρες αυτές φαίνεται να έχουν θρυμματιστεί από σημαντική θερμότητα, αν και οι ερευνητές δεν είναι ακριβώς σίγουροι για τον αρχικό τους σκοπό. «Δεν είναι σαφές για ποιο λόγο χρησιμοποιούνταν αυτοί οι λάκκοι με τις θρυμματισμένες πέτρες», δήλωσε η Stapfer.

Ένας από τους δύο λάκκους με πέτρες που βρέθηκαν στην ανασκαφή (Photo © Archaeological Service of the Canton of Bern, Guy Jaquenod).

Σύμφωνα με την αρχαιολόγο, είναι πιθανό οι πέτρες να θερμαίνονταν σε φωτιά και στη συνέχεια να τοποθετούνταν στους λάκκους για να παρέχουν ζεστασιά στην κοινότητα της εποχής του χαλκού. Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι χρησιμοποιήθηκαν για σκοπούς μαγειρέματος. Παρόμοιοι λάκκοι έχουν βρεθεί στο παρελθόν σε άλλους οικισμούς που χρονολογούνται στη Μέση Εποχή του Χαλκού.

Τα μυστήρια που πρέπει να λύσουν οι αρχαιολόγοι

Η αρχαιολογική υπηρεσία εντόπισε επίσης άλλους λάκκους στην περιοχή που μπορεί να αποτελούν ενδείξεις εξόρυξης πηλού. Εκείνη την εποχή, ο πηλός ήταν μια σημαντική πρώτη ύλη που χρησιμοποιούταν για διάφορους σκοπούς, όπως για να σοβατίσουν τους τοίχους από λυγαριά των σπιτιών ή για την παραγωγή κεραμικών.

Οι ανασκαφές στην περιοχή αποκάλυψαν μια σχετικά μεγάλη ποσότητα προϊστορικών κεραμικών. Η τεχνοτροπία και η διακόσμηση των κεραμικών υποδεικνύουν ότι αυτά τα κεραμικά αντικείμενα χρονολογούνται γύρω στο 1500-1200 π.Χ. -προσδίδοντας έτσι και μια ηλικία για τον οικισμό. Μόνο ένα μέρος του οικισμού της Εποχής του Χαλκού έχει ανασκαφεί μέχρι στιγμής, επομένως το αρχικό του μέγεθος δεν είναι ακόμη γνωστό, σύμφωνα με την Stapfer.

Τα κεραμικά από την εποχή του Χαλκού που βρέθηκαν στο Heimberg (Photo © Archaeological Service of the Canton of Bern, Frédérique Tissier).

Η πραγματική ταυτότητα των ανθρώπων της Εποχής του Χαλκού που κάποτε κατοικούσαν στην περιοχή παραμένει επίσης άγνωστη, αν και είναι πιθανό να προέρχονταν από την περιοχή. «Δεν γνωρίζουμε κανένα νεκροταφείο για τον οικισμό και επομένως δεν έχουμε στοιχεία για τους ανθρώπους που κατοικούσαν στον οικισμό», δήλωσε η Stapfer.

Η ανακάλυψη του οικισμού στο Heimberg είναι η τελευταία από μια σειρά νεοανακαλυφθέντων οικισμών της Εποχής του Χαλκού σε στεγνό έδαφος -δηλαδή όχι στις όχθες των λιμνών- που έχουν βρεθεί σε διάφορες τοποθεσίες στο Καντόνι της Βέρνης τα τελευταία χρόνια.

Το Heimberg βρίσκεται δίπλα στον ποταμό Aare στο ελβετικό οροπέδιο, το οποίο βρίσκεται μεταξύ των βουνών Jura και Άλπεις. Οι πρόσφατα ανακαλυφθείσες τοποθεσίες της Εποχής του Χαλκού καταδεικνύουν τη σημασία της κοιλάδας του Aare ως τόπου διαμονής κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου και ως οδού μεταφοράς μεταξύ των Άλπεων και του ελβετικού οροπεδίου.