Μυστήριο με κουτί γεμάτο θυσίες που βρέθηκε σε κρύπτη έπειτα από χαλαζόπτωση – Ήταν αφιερωμένο στον «Θεό του Καθρέφτη που Καπνίζει»

Χρειάστηκε μια χαλαζόπτωση, αλλά και μια σημαντική επέτειο για να αρχίσουν οι αρχαιολόγοι να σκάβουν σε μια από τις

πιο γνωστές αρχαιολογικές τοποθεσίες, και οι προσπάθειές τους δεν πήγαν χαμένες. Βρήκαν μια πέτρινη κρύπτη που είχε μέσα αρχαιολογικούς θησαυρούς.

Με αφορμή τα 80 χρόνια από την έναρξη των ανασκαφών στην Αρχαιολογική Ζώνη του Τλατελόλκο, στο Μεξικό, οι επιστήμονες ανακοίνωσαν μια πολύ σημαντική ανακάλυψη που έκαναν: Ένα κουτί με θυσίες που είχαν σκοπό να καθαγιαστεί η αρχιτεκτονική επέκταση του Μεγάλου Υπογείου, που χρονολογείται πάνω από 7 αιώνες πίσω.

 Αυτό το εύρημα είναι μέρος των προσπαθειών συντήρησης του προγράμματος Τλατελόλκο, το οποίο διεξάγει το ομοσπονδιακό Υπουργείο Πολιτισμού, μέσω του Εθνικού Ινστιτούτου Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (INAH). Οι προσπάθειες αυτές εντατικοποιήθηκαν μετά την κατάρρευση της οροφής του κτιρίου, η οποία προκλήθηκε από μια σοβαρή χαλαζόπτωση στις 27 Απριλίου 2022.

Στην κρύπτη βρέθηκαν 59 λεπίδες και 7 μαχαίρια από οψιδιανό, και κομάτια από κοπάλιο. Φωτό: Mauricio Marat / INAH)

Χάρη στα κεφάλαια που εξασφαλίζονται από ασφάλειες του Ινστιτούτου, έχει χτιστεί μια νέα στέγη και έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην εξερεύνηση του Μεγάλου Υπογείου. Το οικοδόμημα αυτό αποτελεί απαραίτητο στοιχείο στη τελετουργική ζωή της αρχαίας Τλατελόλκο, σύμφωνα με τον Salvador Guilliem Arroyo, διευθυντή του προγράμματος.

Το Πρόγραμμα Tlatelolco, που δημιουργήθηκε το 1987 από τον αρχαιολόγο Eduardo Matos Moctezuma, επέτρεψε τη σύγκριση (ομοιοτήτων και των διαφορών) μεταξύ του Tlatelolco και της αδερφής του πόλης, Tenochtitlan, μέσω των αρχαιολογικών τους καταλοίπων. Σε αυτό το πλαίσιο, το Μεγάλο Υπόγειο, του οποίου η ανασκαφή ξεκίνησε το 1991, θεωρείται ισοδύναμο με τον Οίκο των Αετών του Tenochtitlan. Χρησιμεύει ως τόπος λατρείας για τη στρατιωτική ελίτ της Τατελόλκα και πιθανόν είναι αφιερωμένο (Το Μεγάλο Υπόγειο) στον μαύρο Τεζκατλιπόκα, «τον Θεό του Καθρέφτη που Καπνίζει»

Αυτές οι πλάκες, καλυμμένες με στόκο και μαύρο χρώμα τοιχογραφίας, σχημάτιζαν μια πέτρινη κρύπτη διαστάσεων 0,7 cm Χ 0,45 cm, η οποία χτίστηκε εκεί χρονολογικά μεταξύ 1375 και 1418 για να καθαγιάσει το δεύτερο στάδιο του κτιρίου, υπό την εντολή του Κουακουαχπίτζα-χουάκ.

Η πέτρινη κρύπτη (Φωτό: Mauricio Marat / INAH)

Η κρύπτη, βρέθηκε σε βάθος 2,80 μέτρων. Στο εσωτερικό της βρέθηκαν 59 λεπίδες από οψιανό (οψιδιανό) και επτά μαχαίρια, μαζί με τρεις κύβους κοπάλιο (ρητίνη σαν το κεχριμπάρι), που μαρτυρούν μια τελετουργία, ίσως και μία αυτοθυσία κάποιου από τους ιερείς της Τατελόλκα πριν τοποθετηθούν τα αντικείμενα στον εσωτερικό τάφο.

Η κρύπτη θα μπορούσε να περιέχει περισσότερα υλικά, η παρουσία των οποίων θα επιβεβαιωθεί καθώς εξελίσσονται οι αρχαιολογικές καταγραφές και οι έρευνες, που περιλαμβάνουν λεπτομερή  σχέδια των διαφορετικών επιπέδων του πλαισίου, φωτογραμμετρικές έρευνες για τη λήψη τρισδιάστατων εικόνων του ευρήματος, και δειγματοληψία του εδάφους για την ταυτοποίηση της σχετικής οργανικής ύλης.

Επιφυλάσσονται σημαντικές ανακαλύψεις

Κάθε στοιχείο που ανακαλύπτεται έχει σημαντικό συμβολικό βάρος, το οποίο θα αναλυθεί διεξοδικά, καθώς θα μπορούσε να αποκαλύψει συνδέσεις με θεότητες όπως η Τεζκατλιπόκα, μία από τις πιο σύνθετες θεότητες του μεσοαμερικανικού πανθέου.ι 

Ανεξάντλητη πηγή ανακαλύψεων

Επιπλέον, το Μεγάλο Υπόγειο παραμένει ανεξάντλητη πηγή ανακαλύψεων. Στο δυτικό άκρο του, οι αρχαιολόγοι, όπως η Jessica González Raya έχουν καταγράψει την Προσφορά 28, που σχετίζεται με την εκτεταμένη καύση κεραμικών σκευών. Σε αυτήν την περίπτωση, ένα πλέγμα διαμέτρου 30 εκατοστών κάλυπτε κυνόδοντες και την αιχμή ενός βλήματος, ή ενός βέλους.

Λίγα μέτρα από εκεί, ο Miguel Ángel Marín Hernández και ο Germán Olivares Terrez κάνουν ανασκαφή σε ένα ομαδικό τάφο που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Από την ανακάλυψή του το 2007, το Tlatelolco Project έχει ανακτήσει περίπου 470 ανθρώπινες ταφές, κυρίως θύματα της επιδημίας χολέρας του 1833, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων εγκύων γυναικών.

Κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην περιοχή μπροστά από τον κεντρικό βωμό του Μεγάλου Υπογείου, οι αρχαιολόγοι Francisco Javier Laue Padilla και Paola Silva Álvarez ανακάλυψαν την Προσφορά 29. Ακολουθώντας την κατεύθυνση μιας επιφανειακής ρωγμής, βρήκαν: έναν μεγάλο βασάλτη, ηφαιστειακό πέτρωμα tezontle, και πυροκλαστικά πετρώματα, κάτω από τα οποία υπήρχαν δύο επίπεδα πλακών από ανδεσίτη.