Ανακαλύφθηκε πλάκα 900 ετών που συνδέεται με τον Χριστιανισμό – Το μυστήριο με την χαραγμένη φιγούρα ενός άνδρα

Ένα συνηθισμένο δομικό έργο σε ένα μικρό χωριό της Γερμανίας, στο Klotzow, στην περιφέρεια Vorpommern-Greifswald, έφερε στο φως έναν ογκόλιθο που θεωρείται ότι χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Η σπάνια πλάκα που ζυγίζει μισό τόνο και έχει ύψος 1 μέτρο φέρει την εικονική αναπαράσταση ενός άνδρα. Η χαραγμένη ανθρώπινη φιγούρα αποτελεί ένα μυστήριο για τους ειδικούς, που κάνουν σενάρια για την ταυτότητα του άνδρα και την ιστορική σημασία της πέτρας.
 Η αναπάντεχη ανακάλυψη, θεωρήθηκε ένα από τα πιο ασυνήθιστα ευρήματα των τελευταίων χρόνων στο Μεκλεμβούργο – Δυτικής Πομερανίας. Η απεικόνιση στην πέτρα, ηλικίας 900 ετών, είναι ένα είδος διακοσμητικής πλάκας, αρκετά συνηθισμένη κατά τις  περιόδους των Βίκινγκ και των Γερμανικών φυλών.

Η πλάκα έχει χαραγμένη την μορφή ενός άνδρα που κρατά έναν σταυρό στο πάνω μέρος του σώματός του. Από αρκετούς ειδικούς πιθανολογείται ότι απεικονίζει τον επίσκοπο Otto του Bamberg, o οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον εκχριστιανισμό της Πομερανίας, της σημερινής ομοσπονδίας του Μεκλεμβούργου- Δυτικής Πομερανίας.

Τον αρχαίο λίθο ανακάλυψε τυχαία ο Peter Wittenberg, καθώς έσκαβε τα θεμέλια του σπιτιού του, κοντά στο  Anklam. Η πλάκα από γρανίτη έχει ύψος σχεδόν ένα μέτρο πάνω από το έδαφος, πλάτος 60 εκατοστά και βρέθηκε σε βάθος 40 εκατοστών.

Οι εικονογραφίες σε βράχο κατά κανόνα, γινόταν σε ασβεστόλιθο και στη συνέχεια δημιουργούνταν μνημεία στη Σκανδιναβία, την Εποχή των Βίκινγκ, αναφέρει το δελτίο τύπου του υπουργείου Επιστήμης, Πολιτισμού, Ομοσπονδιακών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων.

Αν και δεν βρίσκονταν κοντά σε τάφους, τα μνημεία αποτελούσαν ορόσημα και συχνά έφεραν περίτεχνα λαξεύματα. Τα πιο γνωστά παραδείγματα έχουν βρεθεί στο Gotland. Ωστόσο μέχρι σήμερα εξακολουθούν να αποτελούν σπάνια ευρήματα.

Ο Wittenberg βρήκε την πέτρα σε οριζόντια θέση στο έδαφος με τη λαξευμένη εικόνα στραμμένη προς τα επάνω. Μπορεί να ήταν σκαλί, που ενδεχομένως οδηγούσε σε μία είσοδο που από τότε να ήταν σφραγισμένη. Το χώμα που είχε καλύψει το εξωτερικό της πέτρας, έφτανε σε βάθος μόλις τα δέκα ή είκοσι εκατοστά, κάτι που διευκόλυνε την ανακάλυψη.

Την Τετάρτη έγιναν τα αποκαλυπτήρια από την υπουργό πολιτισμού της Γερμανίας, Bettina Martin και τον αρχαιολόγο Δρ. Detlef Jantzen, μαζί φυσικά με τον περήφανο Wittenberg που ανακάλυψε το εύρημα. Φωτογραφία: Υπουργείο Επιστήμης και Πολιτισμού του Mecklenburg-Vorpommern

Ο Wittenberg εικάζει ότι το σπίτι, το οποίο χρησιμοποιήθηκε μετά για διαφορετικό σκοπό, αρχικά χτίστηκε τον 18^ο αιώνα και αργότερα, πραγματοποιήθηκαν ανακαινίσεις.

Μετά την ανακάλυψη, ο βράχος μεταφέρθηκε στο Schwerin για περαιτέρω εξέταση και καταγραφή. Την Τετάρτη έγιναν τα αποκαλυπτήρια της πέτρας από την υπουργό πολιτισμού της Γερμανίας, Bettina Martin και τον αρχαιολόγο Δρ. Detlef Jantzen, μαζί φυσικά με τον Peter Wittenberg, ο οποίος ήταν περήφανος για την ανακάλυψη του ευρήματος.

Σπάνια στοιχεία του εκχριστιανισμού της περιοχής

Γενικά, οι βράχοι με εικονογραφίες, είναι εξαιρετικά σπάνια ευρήματα. Σύμφωνα με τον Δρ. Jantzen, στην περιοχή Μεκλεμβούργο – Δυτικής Πομερανίας έχουν βρεθεί μόλις πέντε, δύο στο Altenkirchen και το Μπέργκεν άουφ Ρύγκεν, δύο στο Wolgast και ένα στο Grüttow, κοντά στο Stolpe στον ποταμό Πεένε, το οποίο έχει ονομαστεί πέτρα του Wartislaw. Λίγοι ακόμη έχουν ανακαλυφθεί στην Βαρμία και την Masuria στην Πολωνία, ανεβάζοντας συνολικά τον αριθμό των γνωστών θραυσμάτων σε μόλις 20.

Η πέτρα του  Klotzow ζυγίζει μισό τόνο και υπήρξε μία σημαντική προσθήκη σε αυτή την αποκλειστική ομάδα ευρημάτων. Αν και ο ακριβής λόγος για την τοποθέτηση του βράχου στο συγκεκριμένο σημείο παραμένει μυστήριο, ο Δρ. Jantzen πιστεύει ότι μάλλον αποτελούσε μνημείο.

Η πρόσφατη ανακάλυψη έχει ως αποτέλεσμα τα σχέδια για πιο ενδελεχή αρχαιολογική εξερεύνηση του Klotzow, όπου έχουν  βρεθεί ερείπια παλιάς εκκλησίας ή παρεκκλησίου και την αποβάθρα πορθμείου στο νησί Usedom.

Για την ακριβέστερη ανάλυση των λαξευμάτων της πέτρας, θα δημιουργηθούν τρισδιάστατα μοντέλα τα οποία θα δώσουν τη δυνατότητα στους ερευνητές να μελετήσουν πιο προσεκτικά τις λεπτομέρειες. Σε αυτή τη φάση, παραμένει ασαφές τι αντικείμενο κρατά η απεικονιζόμενη μορφή στο δεξί χέρι, αφήνοντας αναπάντητα κάποια ερωτήματα.

Το στοιχείο που κάνει την πέτρα ιδιαίτερα συναρπαστική, είναι ότι είναι η μοναδική του είδους της που αναπαριστά μία μορφή που κρατά σταυρό στο μπροστινό μέρος του σώματος.

Η λεπτομέρεια αυτή, υποδηλώνει ότι, η μορφή αναπαριστά κάποιον αξιωματούχο της εκκλησίας, ή έναν πιστό – μία εξαιρετικά σπάνια απεικόνιση της περιόδου της διάδοσης του Χριστιανισμού στην περιοχή, αναφέρει το Arkeonews.

Πιθανώς, η μορφή αναπαριστά τον επίσκοπο Otto von Bamberg, o οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον εκχριστιανισμό της Πομερανίας, της σημερινής ομοσπονδίας του Μεκλεμβούργου- Δυτική Πομερανίας.
Φωτογραφία:
Wolfgang Sauber/CC BY-SA 4.0

Η έλευση του χριστιανισμού στη νότια ακτή της Βαλτικής

Ο εκχριστιανισμός της Πομερανίας, είναι στενά συνδεδεμένος με τον επίσκοπο Otto του Bamberg. Το 2024 μάλιστα, είναι η 900^η επέτειος της πρώτης ιεραποστολής του. Προς τιμήν του ορόσημου αυτού, το Μουσείο Wolgast, θα φιλοξενήσει μία έκθεση με τίτλο «Ένας κόσμος που μεταβάλλεται – ο Otto του Bamberg και ο εκχριστιανισμός της Πομερανίας πριν από 900 χρόνια», όπου θα εκτεθούν πολλά αντικείμενα από το Αρχαιολογικό Αρχείο της Υπηρεσίας για τη Διάσωση του Πολιτισμού και των Μνημείων της Γερμανίας.

Ο εκχριστιανισμός της Πομερανίας, τον 12^ο αιώνα σηματοδότησε μία μεγάλη στροφή από τον παγανισμό στον χριστιανισμό σε όλη την περιοχή κατά μήκος της νότιας ακτής της Βαλτικής Θάλασσας.

Πριν από την περίοδο αυτή, την περιοχή της Πομερανίας κατοικούσαν σλαβικά φύλα που πίστευαν σε πολυθεϊστικές θρησκείες. Πρώιμες, σποραδικές προσπάθειες εκχριστιανισμού έγιναν από τους Χριστιανούς κυβερνήτες των όμορων περιοχών αλλά δεν στέφθηκαν με  ιδιαίτερη επιτυχία.

Το έργο του Otto του Bamberg

Σύμφωνα με τον Δρ.  Jantzen, είναι πολύ πιθανό, η λαξευμένη μορφή στην πρόσφατα ανακαλυφθείσα πέτρα να αναπαριστά κάποιον αξιωματούχο της εκκλησίας, ίσως ακόμη και τον ίδιο τον επίσκοπο Otto του Bamberg (περ.  1060-1139), του οποίου ο ρόλος στον εκχριστιανισμό της Πομερανίας, ήταν καθοριστικός.

Ο σταυρός στην πέτρα φαίνεται ότι είναι κρεμασμένος σε κάποιο μαντίλι ή άλλο ένδυμα, πιθανώς πάλλιον, έναν χαρακτηριστικό μανδύα που έδινε ο Πάπας σε υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους του κλήρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο επίσκοπος Otto είχε λάβει το δικό του πάλλιο το 1111, γεγονός που υποστηρίζει το σενάριο να είναι δική του η μορφή που απεικονίζεται στον βράχο.

Ο Otto είχε πάει σε δύο μεγάλες ιεραποστολές του Δούκα Μπολέσλαφ Γ΄ του Στραβόστομου, Δούκα της Ελάσσονος Πολωνίας, της Σιλεσίας και του Σαντόμιες μεταξύ 1102 και 1107, ο οποίος ήθελε να θέσει την Πομερανία υπό την πολωνική επιρροή με τη διάδοση του χριστιανισμού.

Η πρώτη αποστολή του Otto διήρκεσε από το 1124 έως το  1125, κατά την οποία ταξίδεψε πολύ σ’ όλη την περιοχή και επισκέφθηκε σημαντικές πόλεις, όπως το  Σζκζετσίν (Stettin) και το Wolin, σύμφωνα με τη Stuttgarter Nachrichten.

Η προσέγγιση του Otto έδινε έμφαση στη διπλωματία και τον σεβασμό για τα τοπικά έθιμα, κάτι που τον βοήθησε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των τοπικών ηγεμόνων και των κοινοτήτων τους. Ως αποτέλεσμα, πολλοί ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό, και ο Otto ίδρυσε εκκλησίες και έστειλε κληρικούς για τις νέες, χριστιανικές κοινότητες.