Το πρώτο σούπερ μάρκετ που άνοιξε στην Ελλάδα

Η ιδέα που άλλαξε το λιανεμπόριο και άρχισε να οδηγεί σε λουκέτο τα παντοπωλεία της γειτονιάς

Κολωνάκι, οδός Κανάρη, αριθμός 8, 1962. Μία νέα επιχείρηση σε ένα κατάστημα 200 τ.μ. που έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα, να οδηγήσει και να σημαδέψει με την πορεία της και το τέλος της την ελληνική οικονομίας κάνει την εμφάνισή της.

Ανοίγει τις πόρτες του το πρώτο κατάστημα σούπερ μάρκετ με τη μορφή που το ξέρουμε μέχρι και σήμερα. Ο άνθρωπος που κάνει αυτή την κίνηση είναι ο Μαρινόπουλος, η εταιρεία που πλέον έχει βγει εκτός αγοράς και ανήκει πλέον στον Σκλαβενίτη μετά από πολλά επεισόδια και μεγάλη αγωνία.

 Μέχρι και το 1962 στην ελληνική αγορά του λιανεμπορίου κυριαρχούσαν τα παντοπωλεία της γειτονιάς, τα χύμα προϊόντα και βεβαίως η προσωπική σχέση ανάμεσα στον καταναλωτή και στον παντοπώλη. Για να είμαστε δίκαιοι πάντως πριν την κίνηση των αδελφών Μαρινόπουλου, του, Γιάννη και του Δημήτρη υπήρξαν και άλλες, ωστόσο με ορισμένες βασικές διαφορές.

Δηλαδή μπορεί να έχει καταγραφεί ότι το πρώτο σούπερ μάρκετ που άνοιξε στην Ελλάδα είναι αυτό της οδού Κανάρη, στο Κολωνάκι, από τους αδελφούς Μαρινόπουλου, ωστόσο λίγο πριν υπήρχαν ορισμένα καταστήματα που θύμιζαν σούπερ μάρκετ. Ανάμεσα στα παντοπωλεία της γειτονιάς υπήρχε ο ΓΙΓΑΣ, ένα κατάστημα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σούπερ μάρκετ, αλλά δεν είχε την ιδιότητα της απρόσωπης επιχείρησης όπου μπαίνει μέσα, παίρνεις το καλάθι, ψάχνεις τα ράφια, παίρνεις ό,τι θέλεις, πληρώνεις και φεύγεις. Ο ΓΙΓΑΣ συνέχιζε να διαθέτει την προσωπική εξυπηρέτηση στα ψώνια, κάτι που άλλαξε με τον Μαρινόπουλο.

Αυτός ήταν και ο λόγος που εκείνο το πρώτο σούπερ μάρκετ στο Κολωνάκι ονομάστηκε SELF-SERVICE ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ. Αυτό που είχε σημασία ήταν η αυτοεξυπηρέτηση.

Τότε είναι που ξεκινάει και η ιστορία των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, τότε που έρχονται αλλαγές και μεταφέρεται το μοντέλο του σελφ σέρβις στη χώρα μας.

Μερίδιο όμως σε αυτή την αλλαγή διεκδικεί ακόμη μία αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Σχεδόν ταυτόχρονα με τα αδέλφια Μαρινόπουλου το 1962 δημιουργείται το πρώτο «πειραματικό» σελφ σέρβις στην Κυψέλη από την Θανόπουλος, που αναπτύσσεται γρήγορα με 10 μικτού τύπου καταστήματα στη δεκαετία 1962 – 1972.

Από το 1877 ο Παναγιώτης Θανόπουλος είχε ξεκινήσει με το εδωδιμοπωλείο (παντοπωλείο) «Θανόπουλος» στην οδό Αιόλου. Η ποιότητα, η ποικιλία των τροφίμων και η προσωπική φροντίδα για τους πελάτες του, έκαναν το «Θανόπουλος» μεγάλο όνομα στην αγορά τροφίμων.

Συνεχιστής ο γιος του, Παντελής Θανόπουλος  μετατρέπει το κατάστημα στο πρώτο πολυμορφικό εδωδιμοπωλείο. Ιδρύει ακόμη και εστιατόρια μέσα στο κατάστημα.

fff

Στις αρχές της δεκαετίας του ’60, τα παιδιά του συνεχίζουν με την ίδια δημιουργικότητα. Εμπνευσμένοι από τα παγκοσμίως γνωστά Fauchon και Migro, προσθέτουν τμήμα Delicatessen.

Ενδεχομένως οι κινήσεις να γίνονται σχεδόν παράλληλα, ωστόσο η πορεία του καθενός είναι διαφορετική και αυτό που έχει καταγραφεί είναι πως το πρώτο σούπερ μάρκετ το άνοιξαν οι Μαρινόπουλοι, από το 1962. Από τότε ακολούθησαν πολλοί, εταιρείες που υπάρχουν ή κατέρρευσαν στην πορεία.

Κινήσεις έγιναν στη Θεσσαλονίκη με το Καταναλωτής ΚΟΝΣΟΥΜ COOP το 1964, την αλυσίδα Καράογλου το 1966 στη Λάρισα, ενώ το 1968 παρουσιάζεται το πρώτο Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος στο Ψυχικό και την ίδια χρονιά, εγκαινιάζεται το πρώτο Σκλαβενίτης στο Περιστέρι.

Οι σελίδες της ιστορίας του Μαρινόπουλου

Όσα έγιναν με τον Μαρινόπουλο τα τελευταία χρόνια είναι γνωστά. Τα σούπερ μάρκετ δεν υπάρχουν πια και πέρασαν στην οικογένεια Σκλαβενίτη.

Αυτό δεν αναιρεί ότι από το 1962 πολλές φορές οδήγησε τον κλάδο των σελφ σέρβις.

Μερικά χρόνια αργότερα προχώρησε σε μια σημαντική συμφωνία, συνάπτοντας συνεργασία με τον γαλλικό όμιλο Le Printemps, η οποία οδήγησε σε μετονομασία των υπεραγορών σε Prisunic Μαρινόπουλος. Ποιος δεν θυμάται τον περιβόητο «πι-μι» και τις διαφημίσεις του..

Η συνεργασία τερματίστηκε αρχές της δεκαετίας του 1990 όταν ο γαλλικός όμιλος αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα.

Χρονιά ορόσημο για την εταιρεία είναι το 2012. Αυτή ήταν μία κομβική χρονιά καθώς οι Γάλλοι φεύγουν και αναλαμβάνει αποκλειστικός μέτοχος της Carrefour Μαρινόπουλος στη χώρα μας και, ταυτόχρονα, master franchise των γαλλικών σημάτων στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια.

Ο γαλλικός όμιλος εισήλθε στην Ελλάδα το 1992 με τα καταστήματα Continent, ενώ οι Έλληνες κι οι Γάλλοι «συγκατοίκησαν» ως μέτοχοι υπό την Carrefour Μαρινόπουλος από το 2000.



Σελίδα στην ιστορία του γύρισε ακόμη μια φορά ο όμιλος Μαρινόπουλος, όπως αναφέρθηκε το 2012, αναλαμβάνοντας αποκλειστικός μέτοχος της Carrefour Μαρινόπουλος στη χώρα μας και, ταυτόχρονα, master franchise των γαλλικών σημάτων στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια.

Η απόφαση των Γάλλων να αποσυρθούν ως επενδυτές από τη δοκιμαζόμενη, λόγω της ύφεσης, ελληνική αγορά μετά από 20 χρόνια παρουσίας τους στη χώρα μας, άλλαξε τότε πλήρως το σκηνικό στην ελληνική εταιρεία.

Λειτουργώντας τότε ένα δίκτυο 807 καταστημάτων (41 υπέρ μάρκετ, 287 σούπερ μάρκετ, 479 convenience stores), η εταιρεία έχανε τζίρο.

Τα όσα ακολούθησαν είναι λίγο ή περισσότερο γνωστά. Ο γίγαντας του ελληνικού εμπορίου δεν άντεξε, οι προμηθευτές έμεναν απλήρωτοι, τα προβλήματα συσσωρεύονταν, μαζί με τα χρέη, τα ράφια άδειασαν και οι καταναλωτές έφυγαν… Τελικά η εταιρεία πέρασε στην οικογένεια Σκλαβενίτη για να μην καταρρεύσει ολοκληρωτικά και τυπικά και προκαλέσει μια αλυσιδωτή αντίδραση στην ελληνική αγορά.