Ο Νεάντερταλ ανακαλύφθηκε το 2015, στο σπήλαιο Μαντρίν στην κοιλάδα του ποταμού Ροδανού στη Γαλλία. Το εύρημα του Νεάντερταλ αποτελεί σημείο αναφοράς στην επιστημονική βιβλιογραφία και περιγράφεται σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell Genomics.
Οι συγγραφείς – με επικεφαλής τον αρχαιολόγο Ludovic Slimak, ερευνητή στο πανεπιστήμιο Paul Sabatier στην Τουλούζη της Γαλλίας, έδωσε στον Νεάντερταλ το όνομα «Θόριν», από τον χαρακτήρα του μυθιστορήματος «The Hobbit» του 1937, το Τζ. Τόλκιν. Ο Θόριν ήταν ένας νάνος βασιλιάς και ο τελευταίος της γενιάς του.
«Ο Θόριν της Μαντρίν είναι, με τη σειρά του, ένας από τους τελευταίους Νεάντερταλ», σημειώνει σε άρθρο στον ιστότοπο The Conversation o Slimak. Μετά την ανακάλυψη του Θόριν, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε το DNA του και αποκάλυψε συνταρακτικά στοιχεία.
Σύμφωνα με την μελέτη, ο Θόριν έζησε σε μια μικρή, απομονωμένη κοινότητα περίπου 42.000 και 50.000 χρόνια πριν. Πρόκειται για μία γενιά Νεάντερταλ πολύ αρχαία, η οποία δεν έχει μελετηθεί πολύ. O πληθυσμός απέκλινε προφανώς από τους υπόλοιπους γνωστούς «ύστερους Νεάντερταλ» που έζησαν πριν από περίπου 100.000 χρόνια, και παρέμεινε γενετικά απομονωμένος για πάνω από 50.000 χρόνια, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης.
Ο Slimak δήλωσε στο περιοδικό Newsweek ότι, όσα είναι γνωστά μέχρι σήμερα σχετικά με τη φύση των τελευταίων πληθυσμών των Νεάντερταλ, τώρα αμφισβητούνται.
Τα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ερευνητές να καταλάβουν την μυστηριώδη εξαφάνιση των Νεάντερταλ, τα αίτια των οποίων υπόκεινται τώρα σε σημαντική αναθεώρηση.
«Ανατρέπονται όσα ήταν δεδομένα για τους Νεάντερταλ»
«Τώρα ο μεγαλύτερος αφανισμός της ανθρωπότητας πρέπει να γραφτεί από την αρχή», σημειώνει ο Slimak. Οι Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis) είναι ένας από τους πλησιέστερους εξαφανισμένους συγγενείς μας. Αυτό το είδος ζούσε στην Ευρασία μέχρι την εξαφάνισή του πριν από περίπου 40.000 χρόνια. Σε ορισμένες περιοχές και περιόδους, συνυπήρχαν με τους σύγχρονους ανθρώπους και μάλιστα διασταυρώθηκαν μαζί μας.
«Μέχρι σήμερα, γνωρίζαμε ότι, κατά την περίοδο της εξαφάνισης, υπήρχε μόνο ένας, γενετικά ομοιόμορφος πληθυσμός Νεάντερταλ. Τώρα όμως, γνωρίζουμε ότι εκείνη την περίοδο, υπήρξαν τουλάχιστον δύο πληθυσμοί», είπε η επικεφαλής συγγραφέας και γενετίστρια Πληθυσμών, Tharsika Vimala στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, στη Δανία.
Ο πληθυσμός από τον οποίο προήλθε ο Θόριν πέρασε περίπου 50.000 χρόνια χωρίς να διασταυρώσει τα γονίδιά του με άλλους πληθυσμούς Νεάντερταλ. «Στις 50 αυτές χιλιετίες, συνυπήρξαν δύο πληθυσμοί Νεάντερταλ αγνοώντας ωστόσο εντελώς ο ένας την ύπαρξη του άλλου. Αυτό θα ήταν ασύλληπτο για τον Homo Sapiens, και αποκαλύπτει ότι, οι Νεάντερταλ αντιλαμβάνονταν βιολογικά τον κόσμο πολύ διαφορετικά από εμάς», εξηγεί ο Slimak στη δήλωση.
«Το πιο ακέραιο άτομο Νεάντερταλ που έχει βρεθεί από το 1979»
Τα ευρήματα του Θόριν βρέθηκαν στην είσοδο του σπηλαίου Μαντρίν, όπου οι ανασκαφές συνεχίζονται. Μέχρι στιγμής, οι ερευνητές έχουν ταυτοποιήσει μερικά δόντια, τη γνάθο, θραύσματα του κρανίου και διάφορα άλλα ευρήματα. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, ο Θόριν είναι το πιο ολοκληρωμένο εύρημα Νεάντερταλ που έχει βρεθεί στη Γαλλία από το 1979.
«Ο τελευταίος εκπρόσωπος του είδους του»
Η τοποθεσία όπου βρέθηκε ο Θόριν μέσα στα ιζήματα της σπηλιάς, αρχικά οδήγησαν την ομάδα να υποψιαστεί ότι έζησε περίπου 40.000 με 45.000 χρόνια πριν. Δηλαδή ήταν ένας «ύστερος Νεάτερνταλ», ένας από τους τελευταίους εκπροσώπους του είδους του κατά την τελευταία χιλιετία της ύπαρξής του.
Σε δεύτερη φάση, η ομάδα πήρε DNA από τα δόντια και το σαγόνι του και το συνέκρινε με ολόκληρη την αλληλουχία του γονιδιώματος που είχε αναλυθεί από προηγούμενους Νεάντερταλ.
Η εργασία αυτή εγείρει ένα ζήτημα. Η αρχική γονιδιωματική ανάλυση, υποδηλώνει ότι ο Θόριν έζησε πολύ πιο νωρίς απ’ ό,τι φαίνεται από τον υπολογισμό από τα αρχαιολογικά δεδομένα. Συγκεκριμένα, το γονιδίωμα του Θόριν, διέφερε σημαντικά από εκείνο άλλων, μεταγενέστερων Νεάντερταλ, μοιάζοντας περισσότερο με εκείνο από πληθυσμούς Νεάντερταλ που είχαν ζήσει πάνω από 100. 000 χρόνια στο παρελθόν.
Η ομάδα αφιέρωσε χρόνια προσπαθώντας να επιλύσει αυτή την αντίφαση, αναλύοντας ισότοπα – δηλαδή άτομα του ίδιου στοιχείου, με τον ίδιο αριθμό πρωτονίων, αλλά διαφορετικό αριθμό νετρονίων – από τα οστά και τα δόντια του Θόριν, προσπαθώντας να καταλάβουν το είδος του κλίματος στο οποίο έζησε.
Οι ύστεροι Νεάντερταλ έζησαν στη διάρκεια της τελευταίας εποχής των παγετώνων, ενώ τα πρώιμα μέλη του ίδιου είδους, έζησαν σε ένα σημαντικά θερμότερο κλίμα.
Η ανάλυση με τα ισότοπα, αποκάλυψε ότι ο Θόριν έζησε σε πολύ ψυχρό κλίμα, υποδηλώνοντας ότι πράγματι ήταν ύστερος Νεάντερταλ, ένα πόρισμα που ταιριάζει με τα γονιδιωματικά δεδομένα. «Το γονιδίωμα είναι το κατάλοιπο ορισμένων από τους πρώτους πληθυσμούς Νεάντερταλ στην Ευρώπη», εξηγεί στη δήλωση ο κύριος συγγραφέας της μελέτης και γενετιστής Πληθυσμών, Martin Sikora από το πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Η σύγκριση με τις αλληλουχίες γονιδιωμάτων γνωστών Νεάντερταλ, αποκάλυψε ότι ο πιο όμοιος άνθρωπος με τον Θόριν, έχει εντοπιστεί στο Γιβραλτάρ, στο νότιο άκρο της Ιβηρικής Χερσονήσου. Σύμφωνα με τον Slimak, η ομοιότητά τους υποδηλώνει πιθανή μετανάστευση του πληθυσμού του Θόριν από τη Γαλλία στο Γιβραλτάρ.
«Ένας άγνωστος πληθυσμός Νεάντερταλ στην Ευρώπη»
«Αυτό σημαίνει ότι, υπήρχε ένας άγνωστος πληθυσμός Νεάντερταλ στην Μεσόγειο, ο οποίος επεκτάθηκε από το δυτικότερο άκρο της Ευρώπης, στην κοιλάδα του ποταμού Ροδανού στη Γαλλία», αναφέρει στη δήλωσή του.
Τα πορίσματα της μελέτης, υποδηλώνουν την ύπαρξη πολλών, απομονωμένων κοινοτήτων των ύστερων Νεάντερταλ στην Ευρώπη, λίγο πριν την εξαφάνισή τους.
Την ίδια στιγμή, προσφέρουν πληροφορίες σχετικά με την κοινωνική οργάνωση των Νεάντερταλ, μαρτυρώντας περιορισμένη ή καθόλου αλληλεπίδραση ανάμεσα στους διαφορετικούς πληθυσμούς Νεάντερταλ κατά την τελευταία χιλιετία της ύπαρξής τους, έστω και αν, οι πληθυσμοί αυτοί, ήταν γεωγραφικά πολύ κοντά ο ένας στον άλλον.
Γενικά, η ζωή σε μικρές και απομονωμένες κοινότητες, είναι μειονέκτημα για την επιβίωση ενός πληθυσμού. «Η επαφή με άλλους πληθυσμούς είναι πάντα κάτι καλό», σημειώνει η Vimala. Και συνεχίζει: Η απομόνωση για μεγάλα χρονικά διαστήματα, περιορίζει τη γενετική ποικιλομορφία, όπως και τη δυνατότητα προσαρμογής στις αλλαγές του κλίματος και των παθογόνων οργανισμών, ενώ περιορίζει και κοινωνικά τον άνθρωπο που δεν μοιράζεται τη γνώση ή του οποίου ο πληθυσμός δεν εξελίσσεται».
Άρα, ο παράγοντας αυτός μπορεί να έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον αφανισμό του είδους. «Θεωρώ ότι, η σημαντικότερη συμβολή της μελέτης, είναι η παροχή τεκμηρίων πως, η γενετική απομόνωση και οι μικροί πληθυσμοί, μπορεί να ήταν ένα γενικό χαρακτηριστικό των πληθυσμών των Νεάντερταλ», δήλωσε ο Sikora στο Newsweek. «Αυτό διαφέρει πολύ από όσα ήταν γνωστά μέχρι τώρα σχετικά με τους σύγχρονους ανθρώπινους πληθυσμούς, οι οποίοι, πιθανόν συνδέονταν πολύ περισσότερο».
«Όσο για το, σε ποιο βαθμό οι διαφορές στην κοινωνική οργάνωση έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην παρακμή, παραμένει ένα από τα πιο συναρπαστικά ερωτήματα τη στιγμή που προκύπτουν περισσότερα γονιδιωματικά δεδομένα για τους Νεάντερταλ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου