Τι σημαίνει η φράση «δεν περνά η μπογιά της» και από πού προέρχεται

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό της

πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Είναι σαν μικρές κάψουλες χρόνου, που περιέχουν μέσα τους συμπυκνωμένη τη σοφία και την εμπειρία πολλών γενεών.

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν έναν εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο για να μεταδοθούν από γενιά σε γενιά σημαντικές αξίες, ηθικές αρχές και πρακτικές συμβουλές για τη ζωή. 

Είναι διαχρονικές, καθώς αν και δημιουργήθηκαν σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους, διατηρούν τη σημασία τους ακόμη και σήμερα, καθώς οι ανθρώπινες εμπειρίες και τα προβλήματα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ίδια.

Ουσιαστικά είναι η πολιτισμική ταυτότητα ενός λαού και αποτελούν πλούτο γνώσης και εμπειρίας. Μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας και να αναπτύξουμε κριτική σκέψη, ενώ η εύστοχη χρήση τους σε μια συζήτηση μπορεί να δώσει χιούμορ, ζωντάνια και έμφαση στα λεγόμενά μας.

Μάθε πώς βγήκε η φράση «δεν περνά η μπογιά της»

Πολλές φορές ακούμε τη φράση «δεν περνά η μπογιά της». Γιατί όμως τη λέμε και από πού προέρχεται; Την φράση την χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να πούμε ότι κάποιες γυναίκες δεν μπορούν πλέον να γοητεύσουν τους άντρες και να τραβήξουν την προσοχή και το ενδιαφέρον τους.

Ηφράση προέρχεται από την βυζαντινή εποχή, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο και λογοτέχνη Τάκη Νατσούλη. Ο Νικήτας Χωνιάτης γράφει πως όταν οι Φράγκοι πήραν τη θεοφύλακτη Πόλη κι αντίκρισαν τις βυζαντινές δέσποινες, έμειναν με το στόμα ανοικτό. Για να φαίνονται «γαϊτοφρύδες», ξύριζαν τα φρύδια τους και τα ζωγράφιζαν από πάνω. Έβαζαν μπλε σκιές στα μάτια και έβαφαν κόκκινα τα νύχια. Ξεκολλούσαν τις τρίχες των ποδιών τους με ένα μείγμα καραμέλας και μαστίχας και ξάνθαιναν τα μαλλιά τους με ένα άγνωστο υγρό.

Στην αγορά της Κωνσταντινούπολης υπήρχαν πολλά μαγαζιά, που πουλούσαν διάφορες αλοιφές για το πρόσωπο και το σώμα. Οι καλύτερες, όμως, αλοιφές ήταν εκείνες που έφτιαχναν οι γυναίκες του λαού με βότανα, γάλα, μέλι και μεδούλι. Τα παράξενα όμως καλλυντικά δεν τα αγόραζαν μόνο αυτές που ενδιαφέρονταν για την ομορφιά τους, αλλά και αυτοκράτειρες που προσπαθούσαν να διατηρήσουν με κάθε τρόπο την ομορφιά τους, για να μην χάσουν την αγάπη του συζύγου τους.

Ό,τι κι αν έκαναν, όμως, όταν περνούσε η πρώτη τους νεότητα, δεν υπήρχε πια ελπίδα να ξαναγίνουν ωραίες και έτσι οι αυτοκράτειρες έτρεχαν να βρουν αλλού την εσωτερική τους χαρά.

Ο λαός, ωστόσο, που τα παρατηρεί και τα σατιρίζει όλα, όταν έβλεπε τον βασιλιά να πήγαινε με άλλες γυναίκες, έλεγε ειρωνικά για τη βασίλισσα: «Δεν περνά τώρα η μπογιά της». Δηλαδή οι αλοιφές και τα χρώματα που έβαζε, δεν την ωφελούσαν πλέον σε τίποτε.

Συνοψίζοντας, οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν ανεκτίμητο θησαυρό γνώσης και σοφίας. Είναι ο καθρέφτης του λαϊκού μας πνεύματος, αποτυπώνοντας την κοσμοθεωρία, τις αξίες και την καθημερινότητα των προγόνων μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να τις μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες γενιές.