Ανακαλύφθηκε πυγολαμπίδα 99 εκατ. ετών που μοιάζει με… ιπτάμενη κατσαρίδα – Συνυπήρχε με τους δεινόσαυρους

Μια νέα συναρπαστική ανακάλυψη έρχεται να μας αποκαλύψει ότι στον πλανήτη μας, εκατομμύρια χρόνια πριν, το σκοτάδι φωτιζόταν από τη λάμψη των πυγολαμπίδων που συνυπήρχαν με τους δεινόσαυρους.

Σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου, στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, επιστήμονες κατέγραψαν την ύπαρξη ενός νέου είδους πυγολαμπίδας, η οποία ανακαλύφθηκε το 2016, παγιδευμένη σε κεχριμπάρι Βιρμανίας 99 εκατομμυρίων ετών, από τη βόρεια Μιανμάρ.
 

Η πυγολαμπίδα αυτή, με την ονομασία Flammarionella hehaikuni, είναι το δεύτερο είδος πυγολαμπίδας από τη Μεσοζωική εποχή που αναγνωρίζεται, κάνοντας αυτήν την ανακάλυψη σπάνια και καθοριστική για μετέπειτα μελέτες.

Η σημασία της ανακάλυψης για την κατανόηση της εξέλιξης των πυγολαμπίδων είναι τεράστια. Η βιοφωταύγεια, δηλαδή η ικανότητα των πυγολαμπίδων να εκπέμπουν φως, εκτιμάται ότι εξελίχθηκε τουλάχιστον πριν από 100 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, εξαιτίας της φύσης των μαλακών τους ιστών, τα απολιθώματα των πυγολαμπίδων είναι εξαιρετικά σπάνια, γεγονός που καθιστά δύσκολη την καταγραφή της εξέλιξης αυτής της μοναδικής ιδιότητας των συγκεκριμένων εντόμων.

Με την ανακάλυψη του είδους Flammarionella hehaikuni, οι επιστήμονες είναι σε θέση να συνδέσουν τα κομμάτια της εξέλιξης της οικογένειας λαμπυριδών σκαθαριών, η οποία ανήκει στα κολεόπτερα, και να αναδείξουν τη διατήρηση βασικών χαρακτηριστικών τους μέχρι σήμερα, όπως το φαινόμενο παραγωγής και έκλυσης φωτός, από την εποχή των δεινοσαύρων.

Ο καθηγητής Chenyang Cai, από το Ινστιτούτο Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών στο Πεκίνο, δήλωσε ότι αυτό το απολίθωμα «γεφυρώνει τα κενά στην κατανόηση της εξελικτικής ιστορίας των πυγολαμπίδων και δείχνει ότι τα βασικά χαρακτηριστικά, όπως τα κοιλιακά φωτεινά όργανα, παραμένουν αμετάβλητα από τα μέσα της Κρητιδικής περιόδου».

«Πόσο ωραίο είναι ότι οι δεινόσαυροι έβλεπαν κάποτε πυγολαμπίδες να πετούν το σούρουπο;» σχολίασε ο καθηγητής Cai.

Πυγολαμπίδες στον κόσμο των δεινοσαύρων

Όταν πρωτοείδε το απολίθωμα το 2016, ο Cai θεώρησε ότι επρόκειτο για ένα είδος σκαθαριού της οικογένειας Elateridae, λόγω των χαρακτηριστικών κεραιών του, που διαφέρουν από τις κεραίες των σύγχρονων πυγολαμπίδων.

Ωστόσο, επανεξετάζοντας δύο χρόνια πριν το απολίθωμα της πυγολαμπίδας, μήκους μόλις 1 εκατοστού, που διαφέρει μορφολογικά από το πρώτο απολίθωμα που αναγνωρίστηκε το 2015, διαπίστωσε ότι περιελάμβανε ένα καλά διατηρημένο φωτεινό όργανο στην κοιλιά του, χαρακτηριστικό των πυγολαμπίδων.

Αυτή η απρόσμενη διαπίστωση, αποδεικνύει ότι ακόμη και μετά από εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης, το μοναδικό -οριακά παραμυθένιο- χαρακτηριστικό τους παραμένει αναλλοίωτο.

Η ποικιλία των πυγολαμπίδων τότε και τώρα

Σήμερα, υπάρχουν πάνω από 2.000 είδη πυγολαμπίδων, με μια υποοικογένεια, τη Luciolinae, να αριθμεί περίπου 450 είδη. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι το νέο είδος, Flammarionella hehaikuni, ανήκει σε αυτήν την υποοικογένεια, λόγω της θέσης του φωτεινού του οργάνου στην κοιλιά.

Παρ’ όλα αυτά, το συγκεκριμένο απολίθωμα παρουσιάζει ιδιόμορφες κεραίες, κάτι που δεν εμφανίζεται στα σημερινά είδη Luciolinae, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι, εκατομμύρια χρόνια πριν, υπήρχε μεγαλύτερη ποικιλία χαρακτηριστικών κατά τη Μεσοζωική περίοδο.

«Η σπανιότητα των απολιθωμάτων από εκείνη την εποχή προσδίδει στη νέα ανακάλυψη μοναδική αξία», δήλωσε ο Dr. Oliver Keller, ειδικός στα είδη πυγολαμπίδων και επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Οι πυγολαμπίδες χρησιμοποιούν τη λάμψη τους για να προστατευθούν, να επικοινωνήσουν και να προσελκύσουν ταίρι. Αν και είναι δύσκολο να φανταστούμε πώς έμοιαζαν αυτές οι λάμψεις πριν από 100 εκατομμύρια χρόνια, οι ερευνητές θεωρούν ότι μπορεί να ήταν παρόμοιες με αυτές που βλέπουμε σήμερα, προσφέροντας ένα μοναδικό νυχτερινό θέαμα στους δεινόσαυρους – γιατί όχι, κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι δεινόσαυροι να κυνηγούσαν πυγολαμπίδες παίζοντας μαζί τους…

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι μελλοντικές ανακαλύψεις απολιθωμάτων πυγολαμπίδων από τη Μεσοζωική εποχή θα επιτρέψουν την καλύτερη κατανόηση της προέλευσης και εξέλιξης αυτών των φωτεινών σκαθαριών. «Τα μέχρι τώρα δεδομένα υποδεικνύουν ότι οι πυγολαμπίδες προήλθαν κατά τη Μεσοζωική εποχή, αν και η ακριβής περίοδος παραμένει ασαφής», αναφέρει ο Dr. Robin Kundrata, συν-συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα.

Η ανακάλυψη αυτή, εκτός από τα επιστημονικά της οφέλη, μας ταξιδεύει σε έναν κόσμο γεμάτο από μοναδικά φυσικά φαινόμενα, όπου οι νύχτες στον πλανήτη των δεινοσαύρων, πιθανότατα φωτίζονταν από τις ίδιες φωτεινές λάμψεις που συνεχίζουμε να θαυμάζουμε ακόμα και σήμερα.