Ο Απολλώνιος γεννήθηκε στις αρχές του 1ου αιώνα μΧ. στα Τύανα της Καππαδοκίας και έμεινε γνωστός ως ο “Απολλώνιος ο Τυανέας”. Γι αυτόν τον Έλληνα φιλόσοφο γράφτηκαν πολλά από τους μετέπειτα ιστορικούς, φιλόσοφους και συγγραφείς. Ήταν μία πολύ σημαντική προσωπικότητα που έδρασε και επηρέασε σημαντικά την πορεία της εξέλιξης της φιλοσοφικής σκέψης της εποχής του. Αναγνωρίστηκε ως “θείος Άνθρωπος” σχεδόν από όλους τους λαούς της Μεσογείου, στην εποχή του. Αργότερα όμως ξεχνιέται από τον πολύ κόσμο και συντροφεύει μόνο την σκέψη εκείνων που αφιέρωσαν την ζωή τους στην φιλοσοφία.
Ο Απολλώνιος ο Τυανέας ήταν ένας πραγματικός φιλόσοφος. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τις Διδασκαλίες που διέδωσε, άλλα κυρίως από τον τρόπο που τις εφάρμοζε. Ήταν ένας πρακτικός φιλόσοφος και για κάθε διδασκαλία του έβρισκε ένα πεδίο εφαρμογής μέσα στην κοινωνία. Ο Φιλόστρατος αναφέρει πως σε κάθε χώρα που ταξίδευε έδινε συμβουλές στους άρχοντες οι οποίοι τις εφάρμοζαν προς όφελος όλων των ανθρώπων.
Δεν ήταν απλώς ένας ρήτορας αλλά ήταν ένας πραγματικός αναζητητής της αλήθειας. Μέσα από όλα τα φιλοσοφικά συστήματα αναζήτησε και βρήκε τις πιο εσωτερικές διδασκαλίες και τις έκανε τρόπο ζωής.
Ακολουθώντας πιστά τα διδάγματα του Πυθαγόρα ασκούσε αυστηρή δίαιτα για το σώμα και, σαν αποτέλεσμα της πνευματικής του εξέλιξης, άσκησε τον αυτοέλεγχο και την πενταετή σιωπή. Η πρακτική εφαρμογή των διδασκαλιών, του πρόσφερε την δυνατότητα να αναπτύξει υπερφυσικές δυνάμεις σε τέτοιο βαθμό, που οι άνθρωποι τον θεοποίησαν. Πάνω απ’ όλα όμως, αυτό που χαρακτήρισε τον Απολλώνιο ήταν ότι σε όλη του την ζωή τον συνόδεψε η Αρετή.
Ταξιδεύοντας σχεδόν σε όλον τον τότε γνωστό κόσμο, σε Ανατολή και Δύση ήρθε σε επαφή με πολλά και διαφορετικά ιερατεία. Οι Ιερείς τον αποδέχτηκαν σαν ένα μεγάλο Ιερέα ο οποίος είχε την ικανότητα να επικοινωνεί με άλλες διαστάσεις και άλλα υπερανθρώπινα όντα. Σιγά-σιγά η φήμη του απλώθηκε σε όλες τις περιοχές της Παμφυλίας, της Κιλικίας, της Παλαιστίνης και της Αραβίας. Ταξίδεψε και στην Ινδία για να αναζητήσει εκεί τους Διδασκάλους για τους οποίους υπήρχε η φήμη ότι εφάρμοζαν τις διδασκαλίες που πρέσβευαν, για το καλό όλων των ανθρώπων. Έτσι ξεκίνησε ένα μακρινό ταξίδι, αρκετά δύσκολο για την εποχή εκείνη και μέσα από θαυμαστές περιπέτειες φθάνει στην χώρα των φιλοσόφων.
Σε όλα τα ταξίδια του τον ακολουθούσαν μαθητές του. Ο Δάμις ήταν ο πιο πιστός και αργότερα έγραψε με κάθε λεπτομέρεια την βιογραφία του Δασκάλου του. Με βάση αυτά τα γραπτά ο Φλάβιος Φιλόστρατος έγραψε τον βίο του Απολλώνιου του Τυανέα.
Ιησούς Χριστός και Απολλώνιος Τυανέας
Οι ζωές των δύο αυτών ανδρών χαρακτηρίζονται από εντυπωσιακές ομοιότητες και από εξίσου εντυπωσιακές διαφορές.
Ο Ιησούς δεν είναι ιστορικό πρόσωπο. Οι μεγάλοι ιστορικοί των δύο πρώτων αιώνων δεν τον αναφέρουν. Όπως αναφέρει ο Moncure D. Conway στην ‘Μοντέρνα Σκέψη’, Ο κόσμος έχει ασχοληθεί πολύ καιρό με το να γράφει τις ζωές του Ιησού. Στο τελευταίο εδάφιο του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου (21, 25) αναφέρεται:
“Υπάρχουν επίσης πολλά άλλα πράγματα που έκανε ο Ιησούς, τα οποία εάν γραφτούν όλα, υποθέτω ότι ο κόσμος δεν θα μπορούσε να χωρέσει τα βιβλία που θα έπρεπε να γραφτούν. Η βιβλιοθήκη τέτοιων βιβλίων έχει αυξηθεί από τότε. Αλλά όταν πάμε να τα εξετάσουμε, αντιμετωπίζουμε ένα εκπληκτικό γεγονός : Όλα αυτά τα βιβλία σχετίζονται με μια προσωπικότητα για την οποία δεν υπάρχει ούτε ένα ίχνος σύγχρονων πληροφοριών – ούτε ένα.”
Σύμφωνα με την αποδεκτή παράδοση ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε κατά την βασιλεία του Αυγούστου (63 π.Χ.-14 μΧ.), την μεγάλη λογοτεχνική εποχή του έθνους στο οποίο ήταν υπήκοος. Στην Αυγουστιανή εποχή ανθούσαν οι ιστορικοί, ποιητές, ομιλητές, κριτικοί και αφθονούσαν οι ταξιδευτές. Παρόλα αυτά ούτε ένας δεν αναφέρει το όνομα του Ιησού Χριστού, πολύ λιγότερο κάποιο συμβάν της ζωής του. Αντίθετα, ο Απολλώνιος Τυανέας ήταν μια πολύ γνωστή ιστορική μορφή.
Οι γονείς του Ιησού – όποιοι κι αν ήταν – ήταν άγνωστοι και ταπεινοί άνθρωποι. Ο Απολλώνιος ανήκε σε μια εξέχουσα και πασίγνωστη οικογένεια, οι πρόγονοι της οποίας είχαν ιδρύσει την πόλη των Τυάνων όπου γεννήθηκε.
Οι φίλοι και μαθητές του Ιησού προέρχονταν από τις φτωχότερες τάξεις. Ο Απολλώνιος ήταν φίλος βασιλέων και αυτοκρατόρων. Κάποια στιγμή ήταν ο προσωπικός σύμβουλος του αυτοκράτορα Βεσπασιανού (7-79 μΧ.), και ο μεγάλος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος (121-180 μΧ) παραδέχτηκε ότι χρωστούσε την φιλοσοφία του στον Απολλώνιο. Λέει ο Μάρκος Αυρήλιος (‘Τα εις εαυτόν ‘ βιβλίο Α):
Από τον Απολλώνιο διδάχθηκα την ελευθερία της βούλησης και την κατανόηση, την σταθερότητα στο σκοπό και να μην κοιτάζω τίποτα άλλο, ούτε για μια στιγμή, εκτός από το να σκέπτομαι λογικά.
Ο Ιησούς δεν ήταν ένας από τους ταξιδευτές ‘Αντέπτο’. Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ταξίδεψε σε κάποια άλλη χώρα, πέρα από την πατρίδα του Ιουδαία και την Αίγυπτο. Ο Απολλώνιος ήταν ο πιο γνωστός ταξιδευτής του καιρού του. Επισκέφτηκε κάθε χώρα του τότε γνωστού κόσμου, με εξαίρεση την Βρετανία, την Γερμανία και την Κίνα. Ταξίδεψε εκτεταμένα στην Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία, Αφρική, Μικρά Ασία, Περσία και Ινδίες, διδάσκοντας όπου κι αν πήγαινε.
Στην Αθήνα ο Απολλώνιος δίδαξε από το ίδιο βήμα που κάποτε αντηχούσε η σοφία του Σωκράτη. Έδωσε διαλέξεις στην Σάμο, όπου ο Πυθαγόρας είχε την σχολή του. Μίλησε στο χώρο που παλιότερα βρισκόταν η Ακαδημία του Πλάτωνα. Δίδαξε στο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, στην είσοδο πάνω από την οποία ήταν γραμμένα τα αθάνατα λόγια, ‘’Άνθρωπε γνώρισε τον εαυτό σου’’.
Δίδασκε στην Κρήτη την ημέρα της μεγάλης έκρηξης του Βεζούβιου (24/8/79 μ.Χ.), όταν καταστράφηκαν οι πόλεις της Πομπηίας και του Ηρακλείου. Δίδαξε στην Ιταλία, Ισπανία και Βόρεια Αφρική η οποία τότε ονομαζόταν Μαυριτανία. Έζησε για πολύ καιρό στην Αλεξάνδρεια, διδάσκοντας τους μαθητές του στο ναό του Σέραπι. Ανέβηκε το Νείλο μέχρι τις Θήβες και το Καρνάκ. Γιόρτασε την γιορτή της Νέιθ στην αρχαία Σαϊδα, όπου στέκεται το πάντα καλυμμένο με πέπλο άγαλμα αυτής της θεότητας με την επιγραφή, ‘’Είμαι όλα όσα υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρξουν και το πέπλο μου κανείς θνητός δεν έχει αφαιρέσει’’. Όλα αυτά τα ταξίδια καταγράφηκαν προσεκτικά και διατηρήθηκαν.
Ο Ιησούς δεν άφησε πίσω του κανένα γραπτό κείμενο. Ο Απολλώνιος ήταν ο συγγραφέας πολλών τόμων φιλοσοφικής λογοτεχνίας. Όλα τα έργα του μαζεύτηκαν από τον αυτοκράτορα Αδριανό (78 – 138 μ.Χ.) και διατηρήθηκαν στον τόπο του το Άντζιο. Τα αρχεία της ζωής του Απολλώνιου είναι τόσο σημαντικά στην Ελλάδα, που αν δεν υπήρχαν τα έργα του Απολλώνιου και τα βιβλία του Παυσανία (δεύτερο μισό του 2ου αιώνα μ.Χ.), δεν θα είχαμε Ελληνική ιστορία από το 52 π.χ. μέχρι τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Δεν υπάρχουν δυστυχώς ακριβή στοιχεία για την ζωή του Ιησού. Τα πιο αποδεκτά βρίσκονται στα τέσσερα Ευαγγέλια. Αλλά αυτά τα αρχεία δεν γράφτηκαν από τον ίδιο τον Ιησού, ούτε από κάποιον από τους άμεσους μαθητές του. Όπως γράφει ο Fauste, ο μεγάλος Μανιχαϊστής του 3ου μ.Χ. αιώνα:
Καθένας γνωρίζει ότι τα Ευαγγέλια δεν γράφτηκαν ούτε από τον Ιησού, ούτε από τους αποστόλους του, αλλά πολύ μετά από αυτούς, από κάποια άγνωστα πρόσωπα οι οποίοι κρίνοντας ορθά ότι δύσκολα θα γινόντουσαν πιστευτοί, καθώς διηγόντουσαν πράγματα που δεν είχαν δει οι ίδιοι, κυκλοφόρησαν τις διηγήσεις τους με τα ονόματα των αποστόλων ή των μαθητών.”
Αντίθετα, η καταγραφή της ζωής του Απολλώνιου είναι πλήρης. Καταγράφηκε από ένα προσωπικό φίλο και αφοσιωμένο μαθητή του Απολλώνιου, ο οποίος ήταν σταθερός σύντροφός του για πάνω από πενήντα χρόνια και ο οποίος κατέγραφε σε καθημερινή βάση όλα όσα ο Απολλώνιος έκανε ή έλεγε εκείνο τον καιρό. Αυτή η καταγραφή αντιγράφηκε και πήρε την μορφή βιβλίου από έναν από τους πιο γνωστούς ιστορικούς εκείνης της εποχής και δημοσιεύτηκε το έτος 210 μ.Χ. – περισσότερα από εκατό χρόνια πριν από την εμφάνιση των Ευαγγελίων.
Ο συντάκτης αυτού του βιβλίου ήταν ο Φλάβιος Φιλόστρατος ( 170 – 246 μ.Χ.), ο οποίος αποκαλείται ο Ταλλεϋράνδος του 2ου αιώνα. Ήταν διάσημος ακαδημαϊκός, συγγραφέας μεγάλου αριθμού φιλοσοφικών και ιστορικών βιβλίων και στενός φίλος του αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου (146 – 211 μ.Χ.) και της συζύγου του Ιουλίας Δόμνας (158 – 217 μ.Χ.). Ο Σεβήρος ήταν Νεοπλατωνιστής και η Ιουλία Δόμνα μία από τις πιο διάσημες γυναίκες της ιστορίας. Ήταν ξακουστή φιλόσοφος και περιτριγυριζόταν από τις πιο μεγάλες διάνοιες της εποχής της. Ίδρυσε επίσης μια από τις μεγάλες βιβλιοθήκες της εποχής, η οποία απαλλάχθηκε από το φιλοσοφικό της περίβλημα από τον Χριστιανό αυτοκράτορα Ιουστινιανό (482-565 μ.Χ.) και καταστράφηκε ολοκληρωτικά τον 6ο αιώνα από τον Πάπα Γρηγόριο (540-604 μ.Χ.).
Η παράλληλη ανάπτυξη του χριστιανισμού, την εποχή εκείνη, είναι η βασική αιτία, που η φήμη του Απολλώνιου καλύφθηκε με γκρίζα πέπλα και το έργο του έμεινε άγνωστο για πολλά χρόνια.
Ο Απολλώνιος ασχολήθηκε με την αναγέννηση και την διατήρηση σε υψηλά επίπεδα, των Ιερατείων τα οποία βρίσκονταν γύρω από την Μεσόγειο. Ταξίδεψε στην Κύπρο, την Έφεσο, την Χίο, την Ρόδο, την Κρήτη, την Αθήνα (όπου μίλησε για τον “άγνωστο θεό”) και την Σπάρτη. Αργότερα επισκέφτηκε την Αίγυπτο, την Ιταλία και την Ισπανία. Ήρθε σε επαφή με Ρωμαίους αυτοκράτορες, τους οποίους συμβούλεψε και τους έστρεψε προς το Καλό. Η θέλησή του για την αυστηρή εφαρμογή των Διδασκαλιών με στόχο το κοινό Καλό, τον έφερε σε σύγκρουση με το κατεστημένο κι έτσι φυλακίστηκε και εκδιώχθηκε από τον Δομιτιανό. Γρήγορα όμως ελευθερώθηκε και συνέχισε απτόητος το ιερό του έργο.
Ο αυτοκράτορας Σεβήρος και η σύζυγός του ήταν μεγάλοι θαυμαστές του Απολλώνιου και ήταν κατά παράκληση της αυτοκράτειρας που ο Φιλόστρατος συνέταξε τη ζωή του Απολλώνιου από τα χειρόγραφα που είχαν παραδοθεί στην ίδια. Ένα αντίγραφο αυτού του έργου, γραμμένο στα Ελληνικά, βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Δεν υπήρξε Αγγλική μετάφραση μέχρι το έτος 1209. Εκείνη τη χρονιά, ο αιδεσιμότατος Έντουαρντ Μπέρβικ, προκαθήμενος του Λίσλιπ στην Ιρλανδία, δημοσίευσε τη δική του μετάφραση, ζητώντας εκ βαθέων συγχώρεση από το Χριστιανικό κόσμο για τις ομοιότητες (οι οποίες ήταν ολοφάνερες σε όλους) ανάμεσα στις ζωές του Ιησού και του Απολλώνιου.
Ο κόσμος σήμερα μπορεί να αγνοεί αυτές τις ομοιότητες. Ο κόσμος όμως του 2ου και 3ου αιώνα τις γνώριζε πολύ καλά. Η Εκκλησία εκείνης της εποχής βάσιζε την πίστη της στην Θεία φύση του Ιησού, πάνω στα θαύματα που λέγεται ότι είχε κάνει. Αλλά ο Απολλώνιος έκανε τα ίδια θαύματα μπροστά στα ίδια τους τα μάτια, και την ίδια στιγμή αρνιόταν να τα αποκαλέσει θαύματα, υποστηρίζοντας ότι απλά ήταν εκφράσεις του φυσικού Νόμου. Μια μέρα ο Απολλώνιος συνάντησε μια νεκρική πομπή, που μετέφερε το σώμα ενός νεαρού κοριτσιού που μόλις είχε πεθάνει. Σταμάτησε την πομπή με αυτά τα λόγια: “Αφήστε κάτω το φέρετρο και θα στεγνώσω τα δάκρυα που χύνονται γι’ αυτή την κοπέλα”. Σε λίγα λεπτά η κοπέλα σηκώθηκε και πήγε με τις φίλες της.
Ο Απολλώνιος ρωτήθηκε πώς ήταν εφικτά τέτοια θαύματα και απάντησε:
“Δεν υπάρχει θάνατος σε τίποτα παρά μόνο στην εμφάνιση. Αυτό που περνά από την Ουσία στην Φύση μοιάζει να είναι γέννηση, ενώ εκείνο που περνά από την Φύση στην Ουσία μοιάζει να είναι θάνατος. Στην πραγματικότητα τίποτα δεν γεννιέται και τίποτα δεν πεθαίνει, αλλά μόνο εμφανίζεται την μια στιγμή και την άλλη εξαφανίζεται. Εμφανίζεται λόγω της πυκνότητας της ύλης και εξαφανίζεται λόγω της λεπτότητας της ουσίας. Αλλά είναι πάντα το ίδιο, διαφέροντας μόνο σε κίνηση και κατάσταση.”
Τα “θαύματα” που έκανε ο Απολλώνιος, προκάλεσαν μεγάλη περισυλλογή στην νεοσύστατη Χριστιανική Εκκλησία. Ο μάρτυρας Ιουστίνος, ο μεγάλος Πατέρας της εκκλησίας του 2ου αιώνα, ρώτησε σχετικά:
“Πώς γίνεται και τα φυλαχτά του Απολλώνιου έχουν ισχύ πάνω σε συγκεκριμένα μέρη της δημιουργίας, επειδή αποτρέπουν, όπως βλέπουμε, την μανία των κυμάτων, την σφοδρότητα των ανέμων και τις επιθέσεις των αγρίων ζώων; Και ενώ τα θαύματα του Κυρίου μας συντηρούνται μόνο από την Παράδοση… αυτά του Απολλώνιου είναι πολυαριθμότερα και αποδεικνύονται πραγματικά σε γεγονότα του παρόντος, έτσι ώστε να παρασύρουν όλους αυτούς που τα βλέπουν;”
Ο Ράλστον Σκίννερ (1830-1893) συγγραφέας του έργου “Η Πηγή των Μέτρων”, πιστεύει ότι αυτή η ομοιότητα βοηθά να εξηγήσουμε γιατί η ζωή του Απολλώνιου Τυανέα από τον Φιλόστρατο, κρατήθηκε τόσο προσεκτικά μακριά από μετάφραση και από το να γίνει ευρέως γνωστή. Λέει ότι αυτοί που έχουν μελετήσει αυτό το έργο στο πρωτότυπο, αναγκάζονται να συμπεράνουν ότι η ζωή του Απολλώνιου πάρθηκε από την Καινή Διαθήκη ή η Καινή Διαθήκη από το έργο του Φιλόστρατου. Καθώς η Καινή Διαθήκη δεν εμφανίστηκε παρά εκατό χρόνια μετά την δημοσίευση του βιβλίου του Φιλόστρατου, αφήνουμε τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.
Ο Φιλόστρατος πιθανώς γνώριζε την αναταραχή που θα προκαλούσε το βιβλίο του στο Χριστιανικό κόσμο. Γι αυτόν ακριβώς το λόγο το έγραψε. Διότι ήταν αφοσιωμένος μαθητής του Πυθαγόρα και σαν τέτοιος, θα πρέπει να ευχαριστήθηκε πολύ γνωστοποιώντας έναν ευγενή χαρακτήρα κάποιου, ο οποίος ήταν αυστηρός και ένθερμος οπαδός της Πυθαγόρειας Σχολής.
Υπερασπίζοντας την θέση του Απολλώνιου, ο Φιλόστρατος λέει:
“Μερικοί τον θεωρούν σαν έναν από τους Μάγους, επειδή συνομίλησε με τους Μάγους της Βαβυλώνας και τους Βραχμάνους της Ινδίας και τους Γυμνοσοφιστές της Αιγύπτου. Αλλά ακόμη και η σοφία του διασύρθηκε, σαν να αποκτήθηκε με την μαγική τέχνη, τόσο λανθασμένες είναι οι γνώμες σχετικά με αυτόν. Ενώ ο Εμπεδοκλής και ο Δημόκριτος, παρόλο που συνομίλησαν με τους ίδιους Μάγους και πρόβαλαν πολλές παράδοξες απόψεις, δεν δέχτηκαν τέτοιες κατηγορίες. Ακόμη και ο Πλάτωνας, που ταξίδεψε στην Αίγυπτο και ανάμειξε με τις διδασκαλίες του πολλές απόψεις που συνέλεξε εκεί από τους ιερείς και τους προφήτες, δεν επέσυρε ούτε μια τέτοια υποψία, παρόλο που όλοι οι άνθρωποι τον ζήλευαν εξαιτίας της μεγάλης του σοφίας.”
Άρα, ο Φιλόστρατος είναι άξιος θαυμασμού σαν ένας από εκείνους που απαίτησαν την επιστροφή των δανικών χιτώνων, και την δικαίωση των συκοφαντημένων αλλά ένδοξων φημών. Και με το να φέρει ορισμένα τμήματα αυτού του παλιού βιβλίου – που τώρα έχει εξαντληθεί από καιρό – στην αντίληψη των μαθητών της Θεοσοφίας, ο ίδιος σκοπός είναι που κυριαρχεί.
Αυτό το βιβλίο, όπως και άλλα παρόμοιου χαρακτήρα, έχει και κυριολεκτικό και συμβολικό νόημα. Εάν μελετηθεί συμβολικά, βλέπουμε να περιέχει όλη την Ερμητική φιλοσοφία. Το ταξίδι του Απολλώνιου στις Ινδίες, αντιπροσωπεύει τις δοκιμασίες του νεοφώτιστου και οι συζητήσεις του με τους σοφούς του Κασμίρ, εάν ερμηνευτούν σωστά, δίνουν την εσωτερική κατήχηση. Πολλά από τα εσωτερικά δόγματα του Ερμητισμού εξηγούνται με την συμβολική γλώσσα από τον μεγάλο Αντέπτο Ιάρχα και τα λόγια του, αν γινόντουσαν αντιληπτά, θα αποκάλυπταν μερικά από τα πιο σπουδαία μυστικά της φύσης.
Η γέννησή του, όπως των περισσοτέρων μεγάλων Διδασκάλων, ήταν ασυνήθιστη. Οι αναφορές για την γέννησή του είναι γεμάτες από συμβολικά στοιχεία. Αυτό συμβαίνει μόνο σε Ανθρώπους που έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην πορεία της Ανθρώπινης εξέλιξης.
Ο Φιλόστρατος γράφει πως η μητέρα του Απολλώνιου είδε ένα όνειρο λίγο πριν από την γέννησή του. Της παρουσιάστηκε στο όνειρό της ένας θεός. Όταν τον ρώτησε για το μέλλον του παιδιού το οποίο θα γεννούσε, αυτός της απάντησε:
– “Θα γεννήσεις Εμένα!”
– “Και ποιός είσαι εσύ τον ρώτησε εκείνη.”
– “Είμαι ο Π ρ ω τ ε ύ ς, ο θαλάσσιος γέρων.”
Πράγματι ο Απολλώνιος, είχε την ικανότητα να προβλέπει το μέλλον σαν τον Πρωτέα, να ελέγχει όλες τις καταστάσεις και να διαφεύγει από κάθε κίνδυνο που συναντούσε.
Όταν η μητέρα του ήταν έγκυος, παρουσιάστηκε μπροστά της ο θαλάσσιος Θεός Πρωτέας. Η γυναίκα τον ρώτησε τι παιδί θα γεννήσει και εκείνος της απάντησε: “Εσύ θα γεννήσεις Εμένα”. Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, της προκάλεσε την περιέργεια, ώστε να ρωτήσει ξανά ποιος ήταν και εκείνος είπε ότι ήταν ο Θεός Πρωτέας.
Όταν η μητέρα του κόντευε να γεννήσει, της είπαν να πάει σε ένα συγκεκριμένο λιβάδι και να μαζέψει λουλούδια. Όταν έφτασε στο λιβάδι, ένα σμήνος κύκνων σχημάτισε κύκλο γύρω της κελαηδώντας και χτυπώντας τα φτερά τους. Την στιγμή της γέννησης του Απολλώνιου, ένας κεραυνός κατέβηκε από τον ουρανό, υψώθηκε ξανά στον ουρανό και εξαφανίστηκε στο γαλάζιο.
Σαν παιδί ο Απολλώνιος κατείχε μεγάλη ευφυΐα. Σε ηλικία 14 ετών τον έστειλαν στην Ταρσό, τότε μεγάλο κέντρο γνώσης και πολιτισμού δίπλα στον μεγάλο ρήτορα Ευθύδημο από την Φοινίκη. Ο Απολλώνιος όμως δεν μπορούσε να ησυχάσει μέχρι να πάρει την έγκριση του πατέρα του να φύγει από την Ταρσό και να πάει στις Αιγές, όπου ήλπιζε να βρει μια πιο ευχάριστη ατμόσφαιρα και μεγαλύτερη ευκαιρία για φιλοσοφική μελέτη. Στις Αιγές ήρθε σύντομα σε επαφή με μαθητές της Σχολής των Πυθαγορείων και σε ηλικία 16 ετών υιοθέτησε τις διδασκαλίες του Πυθαγόρα. Δήλωνε θαυμαστής του Πυθαγόρα και έζησε σύμφωνα με τα πρότυπα του Πυθαγορισμού. Δώρισε την έπαυλή του στον τότε Δάσκαλο της Πυθαγόρειας σχολής Εύξεινο και άρχισε να ζει πολύ πειθαρχημένα. Μόνιμη κατοικία του ήταν τα Ιερά. Από εκείνη την στιγμή σταμάτησε να τρώει κρέας και να πίνει κρασί, φορούσε ρούχα φτιαγμένα από φυτικές ίνες και άφησε τα μαλλιά του να μακρύνουν. Έπινε μόνο νερό και απέφευγε οτιδήποτε προερχόταν από ζώα.
Εκεί μπήκε στο Ναό του Ασκληπιού, μυήθηκε από τους ιερείς και έμαθε την τέχνη της Θεραπείας, όπως ο Ιησούς την είχε μάθει στο Θεραπευτήριο της Αιγύπτου. Αργότερα μετέτρεψε το Ναό του Ασκληπιού σε Λύκειο, όμοιο στο χαρακτήρα με το Λύκειο που ιδρύθηκε από τον Περικλή, τον Κικέρωνα και τον Αριστοτέλη. Τελικά πήρε όρκο σιωπής και δεν έβγαλε ούτε μια λέξη για πέντε χρόνια.
Στο τέλος της διαμονής του στις Αιγές, πήγε στην Αντιόχεια, όπου δίδαξε για πολλά χρόνια. Το επίπεδο της δουλειάς του περιγράφεται από έναν από τους βιογράφους του, τον Daniel M. Tredwell, ως εξής :
“Ο Απολλώνιος υποστήριζε ότι το μόνο καλό ήταν η ηθική αξία, η μόνη αληθινή ικανοποίηση ήταν η ανεξαρτησία από τους εξωτερικούς παράγοντες, και συνεπώς θεωρούσε ότι ο πλούτος ήταν εμπόδιο στην ανάπτυξη της αρετής. Όλη η ζωή του αναλώθηκε, όλες του οι διδασκαλίες θεμελιώθηκαν πάνω στην ιδέα ότι όλοι οι άνθρωποι καλούνται να δεχτούν την αλήθεια και να την κάνουν πράξη. Μιλάει παντού και δρα σαν αναμορφωτής. Δεν είχε περιορισμένες αντιλήψεις εθνικότητας, ούτε τοπικές κλίκες να εξυπηρετήσει. Δεν ήρθε για λίγους εκλεκτούς ανθρώπους, αλλά για όλη την ανθρωπότητα.”
Υπάρχουν πολλές αναφορές για την ζωή και το έργο του μεγάλου φιλοσόφου. Τον αναφέρουν ο Δίων Κάσιος, ο Αμμιανός Μαρκελίνος, ο Λουκιανός Ιεροκλής, ο Ευσέβιος, ο Κασσιόδωρος, ο Φώτιος και πολλοί άλλοι.
Κατά την διάρκεια όλων αυτών των χρόνων οι σκέψεις του ήταν προσηλωμένες στην μακρινή Ινδία, όπου του είχαν πει ότι ζούσαν εκείνοι οι Μαχάτμα οι οποίοι βρισκόντουσαν πιο κοντά στην πηγή της Σοφίας. Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην Αντιόχεια, απέκτησε επτά μαθητές, αλλά όταν τους μίλησε για ένα ταξίδι στην Ινδία, ο ενθουσιασμός τους ελαττώθηκε. Και έτσι τελικά ξεκίνησε το ταξίδι του συνοδευόμενος μόνο από δύο γραφείς, ο ένας εκ των οποίων έγραφε γρήγορα και ο άλλος όμορφα.
Όταν έφτασε στην πόλη Νίνο, ένας νεαρός άνδρας ονομαζόμενος Δάμις αφοσιώθηκε στον Απολλώνιο και τον συνόδευσε καθ’ όλη την διάρκεια των μεταγενέστερων περιπλανήσεών του. Ήταν ο Δάμις που έγραψε την περιγραφή των ταξιδιών του Απολλώνιου, την οποία συνέταξε ο Φιλόστρατος κατά παράκληση της αυτοκράτειρας Ιουλίας Δόμνας.
Αφού ολοκληρώθηκαν όλες τους οι ετοιμασίες, οι ταξιδευτές ξεκίνησαν το μακρινό τους ταξίδι, που θα τους οδηγούσε σε νέα και παράξενα μέρη και τελικά στην παρουσία των Διδασκάλων. Το πρώτο μέρος της ανάπαυσής τους ήταν η πόλη της Βαβυλώνας, όπου ο Απολλώνιος συνάντησε τους Μάγους και μυήθηκε από αυτούς στα Χαλδαϊκά Μυστήρια. Ο βασιλιάς της Βαβυλώνας έγινε φίλος του και τον προμήθευσε με καμήλες και έναν οδηγό για το ταξίδι του.
Ήταν αρχή της Άνοιξης όταν ο Απολλώνιος και ο Δάμις άρχισαν το μακρινό τους ταξίδι. Μπορούμε να τους δούμε ανεβασμένους στις καμήλες τους να διασχίζουν τις ερήμους της Αραβίας, φτάνοντας τελικά στην αρωματισμένη από τριαντάφυλλα γη της Περσίας, όπου ο Ομάρ Καγιάμ, χίλια χρόνια αργότερα, παρακάλεσε να θαφτεί έτσι ώστε τα τριαντάφυλλα να αρωματίζουν τον τάφο του. Παντού τους δέχτηκαν με ενθουσιασμό επειδή η καμήλα που ήταν επικεφαλής του καραβανιού, έφερε στο μέτωπο ένα χρυσό στολίδι, δηλώνοντας στον κόσμο καθοδόν ότι ήταν φίλοι του βασιλιά της Βαβυλώνας.
Σε όλη την διάρκεια των ημερών που είχε καύσωνα, νανουρισμένοι από τον ήχο των κουδουνιών των καμήλων, ο Απολλώνιος μιλούσε με το φίλο του το Δάμι. Μερικές φορές μιλούσαν και γελούσαν για ασήμαντα πράγματα. Αλλά ο Απολλώνιος πάντα προσπαθούσε να στρέψει το νου του φίλου του στην θεώρηση πνευματικών θεμάτων, χρησιμοποιώντας το ασήμαντο για να επεξηγήσει το Θείο. Μια μέρα, αφού είχαν αρχίσει την ανάβαση του Ινδικού Καυκάσου, ο Απολλώνιος είπε στο Δάμι :
-Σε παρακαλώ πες μου Δάμι, πού βρισκόμασταν χθες ;
-Στην πεδιάδα, απάντησε ο Δάμις.
-Και πού είμαστε σήμερα ;
-Στον Καύκασο εάν δεν κάνω λάθος.
-Τότε, είπε ο Απολλώνιος, χθες ήμασταν κάτω, σήμερα είμαστε πάνω. Σε τι διαφέρουν αυτές οι δύο καταστάσεις ;
-Σε αυτό απάντησε ο Δάμις. Ότι το χθεσινό ταξίδι έχει γίνει από πολλούς ταξιδιώτες, αλλά το σημερινό έχει γίνει μόνο από λίγους.
Και έτσι με αυτό τον τρόπο ο Απολλώνιος μπόρεσε να επιστήσει την προσοχή του φίλου του στο Μονοπάτι και στους Λίγους που το βρίσκουν.
Κάποια άλλη μέρα παρακολουθούσαν τους μεγάλους λευκούς αετούς, που πετούσαν με χάρη πάνω από τα κεφάλια τους. Ο Απολλώνιος εκμεταλλεύτηκε αυτήν την ευκαιρία για να πει στο φίλο του την ιστορία του Προμηθέα και πως αυτή συμβόλιζε το Εγώ το οποίο ενσαρκώθηκε στους ανθρώπους πάρα πολύ παλιά. Τότε εξήγησε την Ινδική προέλευση των Ελληνικών μύθων και είπε στο Δάμι ότι, οι Έλληνες και οι Ινδοί έχουν διαφορετικές απόψεις για το Βάκχο. Οι Ινδοί υποστηρίζουν ότι ο Βάκχος ήταν ο γιος του Ινδού ποταμού, και ότι ο Βοιωτικός Βάκχος ήταν μαθητής του.
Τελικά έφτασαν στην πόλη Τάξιλα, η οποία βρίσκεται κοντά στην σύγχρονη πόλη Ραβαλπίντι κοντά στα σύνορα με το Κασμίρ. Μπροστά από τα τείχη της πόλης βρισκόταν ένας μεγάλος ναός, φτιαγμένος από πορφυρόλιθο και εμπλουτισμένος με χρυσά στολίδια. Εκεί ξεκουράστηκαν μέχρις ότου ετοιμαστεί ο βασιλιάς να τους δεχτεί και ο Απολλώνιος, μιλώντας για την τέχνη της ζωγραφικής, είπε στο Δάμι πως ο νους ζωγραφίζει το ίδιο ανεξίτηλες εικόνες στο αστρικό φως.
Ο Απολλώνιος είδε ότι ο βασιλιάς των Τάξιλα ήταν φιλόσοφος και μαθητής των ίδιων των Μαχάτμα, τους οποίους έψαχνε. Ο βασιλιάς του μίλησε για τις απαραίτητες προϋποθέσεις που χρειάζεται κάποιος που επιθυμεί να μαθητεύσει κοντά στους Διδασκάλους. Του είπε:
“Ένας νεαρός άνδρας πρέπει να περάσει τον ποταμό Ύφασι και να δει τους άνδρες στους οποίους πηγαίνεις. Όταν βρεθεί μπροστά τους, πρέπει να δηλώσει δημόσια ότι μελετά φιλοσοφία. Είναι στην εξουσία τους εάν τον θεωρήσουν κατάλληλο να τον δεχτούν ή να αρνηθούν να τον δεχτούν στην κοινότητά τους, εάν δεν έρχεται με αγνές προθέσεις. Όταν δεν βρεθεί ψεγάδι, εξετάζεται ο νεανικός του χαρακτήρας. Τέτοιες πληροφορίες, που αφορούν τους υποψήφιους ατομικά, αποκτούνται με μια λεπτομερή εξέταση των φυσιογνωμιών τους. Οι σοφοί άνθρωποι, όπως είναι αυτοί, έχουν μελετήσει βαθιά την φύση, βλέπουν τους χαρακτήρες και τις προδιαθέσεις των ανθρώπων, ακριβώς όπως βλέπουν τα αντικείμενα στον καθρέφτη. Σ’ αυτήν την χώρα η φιλοσοφία θεωρείται πολύτιμη και εκτιμάται τόσο πολύ από τους Ινδούς, που θεωρείται απαραίτητο να εξετάζονται όλοι όσοι την προσεγγίζουν.”
Όταν ο Απολλώνιος και ο Δάμις αναχώρησαν, πήραν μαζί τους και ένα γράμμα, από το βασιλιά των Τάξιλα για τους Σοφούς του Κασμίρ. Ο βασιλιάς Φραώτης στον Ιάρχα το Διδάσκαλό του και στους σοφούς Άνδρες που είναι μαζί του, εύχεται υγεία. Ο Απολλώνιος, ένας άνδρας φημισμένος για την σοφία του, πιστεύει ότι έχετε περισσότερες γνώσεις από εκείνον και έρχεται για να τις διδαχθεί. Αφήστε τον να φύγει αφού του μάθετε ό,τι γνωρίζετε και πιστέψτε ότι τίποτα από αυτά που θα τον διδάξετε δεν θα πάει χαμένο.
Σύμφωνα με την περιγραφή του Φιλόστρατου, οι ταξιδιώτες πρέπει να ακολούθησαν την ίδια διαδρομή που πηγαίνει από το Ραβαλπίντι, όπως και σήμερα. Πρέπει να ακολούθησαν το φαράγγι του ποταμού Ύφασι (σήμερα ο ποταμός Τζέλουμ) και τον παρακολουθούσαν να αφρίζει και να στριφογυρίζει, ανάμεσα στις ωχρές του όχθες. Ταξίδεψαν διαμέσου μεγάλων δασών από κέδρους και μπορεί να σταμάτησαν για λίγο στο σημείο όπου λέγεται ότι ξεκουράστηκε ο Βισνού μετά το Μεγάλο Κατακλυσμό.
Είδαν φευγαλέα την κοιλάδα του Κασμίρ προς το τέλος του καλοκαιριού, όταν τα τριαντάφυλλα και οι λωτοί είναι ολάνθιστα. Τι σκέφτηκαν γι’ αυτήν την σμαραγδένια κοιλάδα, την περιτριγυρισμένη από στεφάνι μαργαριταριών, δεν αναφέρει ο Δάμις. ο νους του ήταν απασχολημένος με τις ιστορίες που του είχε πει ο Απολλώνιος σχετικά με τους Δράκους που ζούσαν στους λόφους. Αλλά ο Θεοσοφιστής γνωρίζει ότι οι Δράκοι τους οποίους έψαχνε ο Απολλώνιος, ήταν οι Νάγκας ή οι Σοφοί του Κασμίρ.
Τελικά έφτασαν στο λόφο όπου ζούσαν οι Σοφοί Άνδρες. Υψώνονταν μαγευτικά πάνω από την πεδιάδα και προστατεύονταν απ’ όλες τις πλευρές από πελώριες στοίβες βράχων. Στην κορυφή του λόφου υπήρχε ένα Κάστρο. Ο Απολλώνιος μπορούσε να δει την είσοδό του, αλλά ο Δάμις μόνο το σύννεφο που την τύλιγε.
Με το που κατέβηκαν από τις καμήλες τους, εμφανίστηκε ένας αγγελιαφόρος των Σοφών, φορώντας το κηρύκειο στο μέτωπό του. Έφερε στον Απολλώνιο ένα γράμμα καλωσορίσματος από τους Σοφούς του Λόφου. Όταν ο Απολλώνιος τους συνάντησε, ο Αρχηγός τους Ιάρχας του μίλησε στα Ελληνικά, περιγράφοντας λεπτομερώς το ταξίδι που τον είχε φέρει στο Κασμίρ. Ο Απολλώνιος, ακολουθώντας τις οδηγίες του βασιλιά των Τάξιλα, ρώτησε τον Ιάρχα εάν θα μπορούσε να τον διδάξει Φιλοσοφία. Ο Ιάρχας απάντησε:
“Ναι, με όλη μου την καρδιά, γιατί η ανταλλαγή γνώσεων ταιριάζει περισσότερο στο χαρακτήρα της φιλοσοφίας, απ’ ότι η απόκρυψη αυτών που θα έπρεπε να είναι γνωστά.”
Τότε ο Ιάρχας παρακάλεσε τον Απολλώνιο να θέσει οποιεσδήποτε ερωτήσεις ήθελε,
‘’Διότι γνωρίζεις ότι μιλάς με ανθρώπους που γνωρίζουν τα πάντα’’.
Ενθυμούμενος την επιγραφή που ήταν σκαλισμένη πάνω από την είσοδο του Ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς , ο Απολλώνιος ρώτησε:
-Γνωρίζετε τους εαυτούς σας;
O Iάρχας απάντησε :
-Γνωρίζουμε τα πάντα, γιατί γνωρίζουμε τους εαυτούς μας. Διότι δεν υπάρχει ούτε ένας ανάμεσά μας που θα είχε γίνει δεκτός στη μελέτη της φιλοσοφίας, εάν δεν διέθετε προηγουμένως αυτή τη γνώση.
Τότε ο Απολλώνιος ρώτησε :
-Σαν τι θεωρείτε, τότε, τους εαυτούς σας ;
-Σαν Θεούς, απάντησε ο Ιάρχας.
-Και γιατί Θεούς ; είπε ο Απολλώνιος.
-Διότι είμαστε καλοί άνθρωποι, ήταν η απάντηση.
Αυτή η κουβέντα οδήγησε φυσικά σε μια συζήτηση για την Ψυχή και ο Απολλώνιος ρώτησε ποια ήταν η διδασκαλία τους αναφορικά με την Ψυχή.
–Η ίδια, είπε ο Ιάρχας , όπως σου παραδόθηκε από τον Πυθαγόρα, και από εμάς στους Αιγυπτίους.
Αυτή η δήλωση, τόσο παράξενη στ’ αυτιά μας σήμερα, δεν ήταν έκπληξη για τον Απολλώνιο. Γιατί και ο Όμηρος και ο Ηρόδοτος, είχαν μιλήσει για μια αποικία σκουρόχρωμων Αρίων γνωστών σαν “οι Ανατολικοί Αιθίοπες”, που μετέφεραν τον πολιτισμό και τις τέχνες τους, από την Ινδία στην Αίγυπτο την προ-Βεδική εποχή.
Ο Ιάρχας μίλησε επί μακρόν γι’ αυτούς τους Ανατολικούς Αιθίοπες, λέγοντας: -Υπήρχε μια εποχή που αυτή η χώρα κατοικείτο από τους Αιθίοπες, ένα Ινδικό έθνος. Η Αιθιοπία δεν υπήρχε τότε. Ενώ οι Αιθίοπες ζούσαν στην χώρα που ανήκει τώρα σε μας, υπάκουαν σε έναν υπέρτατο άρχοντα ονομαζόμενο Γάγγη και είχαν όλα τα αγαθά της Γης σε αφθονία.
Ο Απολλώνιος πρέπει να είχε πολλές ευκαιρίες, κατά την παραμονή του στο Κασμίρ, να παρατηρήσει τα απομεινάρια αυτής της αρχαίας συγγένειας ανάμεσα στο Κασμίρ, την Κεϋλάνη και την Αίγυπτο. Γιατί, ακόμα και σήμερα υπάρχει ένα μικρό νησί στο κέντρο της κοιλάδας, το οποίο ονομάζεται Λάνκα, που είναι το αρχαίο όνομα της Κεϋλάνης. Και το μεγάλο γέρικο βουνό, που στέκεται σαν φρουρός που επιβλέπει την κοιλάδα, ονομάζεται Χάρι-Μουκ, το όνομα με το οποίο οι Αιγύπτιοι κάποτε, λάτρευαν την Σφίγγα.
Ο Ιάρχας είπε στον Απολλώνιο πολλά πράγματα σχετικά με την κατάσταση της χώρας, όταν κατοικείτο από τους Ανατολικούς Αιθίοπες και τον πληροφόρησε ότι μιλούσε από προσωπική γνώση, καθώς αυτός ο ίδιος ήταν ο βασιλιάς Γάγγης, σε προηγούμενη ενσάρκωση. Μετά, ρώτησε τον Απολλώνιο εάν μπορούσε να του πει το τελευταίο σώμα με το οποίο εμφανίστηκε, και σε ποια κατάσταση ζωής ήταν πριν από την παρούσα.
Σ’ αυτό ο Απολλώνιος απάντησε :
– Καθώς ήταν ταπεινή, θυμάμαι ελάχιστα από αυτή.
– Τι ; είπε ο Ιάρχας. Θεωρείς ταπεινό το να είσαι πλοηγός Αιγυπτιακού σκάφους; Γιατί γνωρίζω, ότι αυτό ήσουνα.
– Έχεις δίκιο, είπε ο Απολλώνιος, ήμουνα.
Ο Απολλώνιος πέρασε δεκατρία χρόνια με τους Σοφούς του Κασμίρ και στο τέλος της επίσκεψής του ο Ιάρχας του έδωσε επτά δακτυλίδια τα οποία του είπε να φοράει εναλλακτικά τις επτά μέρες της εβδομάδας, σύμφωνα με το συγκεκριμένο πλανήτη που έδωσε το όνομά του στην ημέρα. Όταν ήταν έτοιμος να αναχωρήσει, ο Ιάρχας τον εφοδίασε με καμήλες και στο τέλος των δέκα ημερών είχε φτάσει στη θάλασσα. Από εκεί έστειλε ένα γράμμα στον Ιάρχα, το οποίο έγραφε :
“Ο Απολλώνιος στον Ιάρχα και τους άλλους Σοφούς, εύχομαι υγεία. Ήρθα σε σας δια ξηράς, μου δώσατε την θάλασσα. Κάνοντάς με κοινωνό της σοφίας σας, ανοίξατε το δρόμο προς τον ουρανό. Θα το θυμάμαι αυτό ανάμεσα στους Έλληνες. Θα συνεχίσω να απολαμβάνω την συζήτησή σας σαν να είμαι ακόμα μαζί σας, εάν δεν έχω πιει από την κούπα του Τάνταλου μάταια. Αντίο, εξαίρετοι φιλόσοφοι.”
Ότι ο Απολλώνιος δεν ήπιε από την κούπα του Τάνταλου μάταια, βεβαιώνεται από το μετέπειτα έργο του.
@OWL / 2019-2024
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου