Φαράγγι Σαμαριάς: Αυτό είναι το σχέδιο για να «θωρακιστεί» απέναντι στον κίνδυνο κατολισθήσεων – Όλα τα μέτρα ασφαλείας και η νέα μελέτη

Νέα μέτρα ασφαλείας επεξεργάζονται οι αρμόδιοι φορείς προκειμένου να «θωρακίσουν» το φαράγγι της Σαμαριάς απέναντι στον κίνδυνο κατολισθήσεων, μετά τον θάνατο της 35χρονης τουρίστριας από τη Γερμανία, στις 18 Σεπτεμβρίου, έπειτα από αποκόλληση βράχου.

Μετά τις αυτοψίες ειδικών κλιμακίων, αποφασίστηκε η υπογραφή προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), που είναι ο αρμόδιος φορέας λειτουργίας του φαραγγιού και του ΕΚΠΑ η οποία αφορά στην «μείωση του κινδύνου κατολισθήσεων στο φαράγγι της Σαμαριάς» 

Όπως ανέφερε ο Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμης Λέκκας, ο οποίος έχει οριστεί και ως επικεφαλής της εν λόγω μελέτης, «η έρευνα θα πραγματοποιηθεί για να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, έτσι ώστε να ελέγξουμε την τρωτότητα του Φαραγγιού, αλλά και την έκθεση των επισκεπτών σε κινδύνους. Συγκριμένα, αναφορικά με το πρώτο σκέλος, δεν μπορούμε να επέμβουμε και στα 32χλμ (16+16), καθώς υπάρχουν τεράστια πρανή, αλλά και τα πλέγματα είναι πολύ ακριβά. Άλλωστε, δεν θέλουμε να αλλοιώσουμε και την φυσιογνωμία του φαραγγιού». 

Σχετικά με την έκθεση, υπογράμμισε ο κ. Λέκκας,  «θα εξεταστεί το ενδεχόμενο οι τουρίστες να φορούν κράνη, να υπάρχει καλύτερη ενημέρωση και πληροφόρηση και να ελέγχεται η είσοδος τους με γνώμονα την κατάσταση της υγείας τους. Ωστόσο, θα μελετήσουμε και τη χάραξη νέων και πιο ασφαλών διαδρομών».

Μάλιστα, σύμφωνα με σχετική ενημέρωση που είχε το enikos.gr από τον ΟΦΥΠΕΚΑ, η προγραμματική σύμβαση υπεγράφη έπειτα από την ανάγκη που δημιουργήθηκε για την μείωση του κινδύνου από πιθανές κατολισθήσεις και με αφορμή, πάντα, τον χαμό της τουρίστριας.

H δαπάνη για την μελέτη ανέρχεται στα 68.200 ευρώ, όπως αναφέρεται και στην απόφαση που αναρτήθηκε στην Διαύγεια.

 

Πάντως, δεν είναι πρώτη φορά που γίνεται σχετική μελέτη για τον κίνδυνο κατολισθήσεων στο φαράγγι της Σαμαριάς το οποίο επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες. Μετά τον τραυματισμό του Ισπανού τουρίστα τον Αύγουστο του 2023, είχε αποφασιστεί να προχωρήσει μια «προκαταρτική διερεύνηση κατολισθητικού κινδύνου κατά μήκος του φαραγγιού της Σαμαριάς».

Η συγκεκριμένη ανατέθηκε στο ΕΚΠΑ, με επιστημονικά υπεύθυνο τον κ. Λέκκα, και αναρτήθηκε στην Διαύγεια τον Νοέμβριο του 2023, με τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου να είναι 29.500 ευρώ. 

Βεβαίως, η μελέτη ήταν μόνο «αναγνωριστική», και δεν ελήφθησαν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου.

Συγκεκριμένα, από τον ΟΦΥΠΕΚΑ ανέφεραν στο enikos.gr ότι η συγκεκριμένη «προκαταρκτική διερεύνηση» έγινε μετά τη σεισμική δόνηση που είχε σημειωθεί ανοιχτά της Σούγιας, και είχε οδηγήσει σε ακρωτηριασμό έναν τουρίστα από την Ισπανία. Όταν το κλιμάκιο των επιστημόνων μετέβη στο σημείο και διενέργησε αυτοψία, αποφάσισε την επαναλειτουργία του Φαραγγιού, αφού ο υψηλός κίνδυνος είχε ξεπεραστεί.

Επιπλέον, όπως σημείωσε ο κ. Λέκκας, «η μελέτη εκείνη ήταν εντελώς αναγνωριστική για να διαπιστωθεί αν είχε ξεπεραστεί ο υψηλός κίνδυνος που είχε προκληθεί από τον τότε σεισμό». 

Τα μέτρα που θα ληφθούν για το Φαράγγι της Σαμαριάς

Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο, θα υπάρξει προκήρυξη για την ανάδειξη αναδόχου, ο οποίος θα αναλάβει να υλοποιήσει μια σειρά μέτρων που θα αποφασιστούν, από τον Μάιο του 2025.

Χαρακτηριστικά, ο κ. Λέκκας ανέφερε στο enikos.gr ότι χρειάζονται «χειρουργικές παρεμβάσεις» στα σημεία που και θα κριθούν πιο επικίνδυνα. Εκεί, σύμφωνα με τον ίδιο, η κύρια μέριμνα θα είναι η τοποθέτηση πλέγματος και αγκυρίων στήριξης καθώς και φραχτών συγκράτησης των βράχων. «Στόχος μας είναι να επέμβουμε αλλά να μην αλλοιώσουμε τη φυσιογνωμία του Φαραγγιού. Βέβαια, σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να εξαλείψουμε τον κίνδυνο, παρά μόνο να τον περιορίσουμε. Πρέπει ο κάθε επισκέπτης να αποδέχεται την επικινδυνότητα και να εισέρχεται έχοντας αυτό στο μυαλό του. Δεν μπορούμε να αποστερήσουμε στους πολίτες την πρόσβαση σε αυτό, ούτε να καταστρέψουμε όσους εξαρτώνται οικονομικά από αυτό».

Παράλληλα, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα προμηθευτεί και περίπου 3 χιλιάδες κράνη, έτσι ώστε να τα δίνει στους περιπατητές, οι οποίοι δεν θα ξεπερνούν τους χίλιους. Στις εισόδους, ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό θα ενημερώνει τους επισκέπτες για τους κινδύνους που ελλοχεύουν, ενώ θα παρέχει και κάποιες πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια εκκένωσης. Μένει να χαρτογραφηθούν και νέα μονοπάτια που θα οδηγούν τους επισκέπτες από πιο ασφαλή σημεία.

Προειδοποιητικές πινακίδες στο φαράγγι

Ωστόσο, ως πρώτο και άμεσο μέτρο έχει εγκριθεί η τοποθέτηση προειδοποιητικών πινακίδων κατά μήκος του Φαραγγιού, που θα ενημερώνουν για την επικινδυνότητα και θα δίνουν σχετικές οδηγίες προφύλαξης στους περιπατητές.  Σε σχετικό έγγραφο που αναρτήθηκε στη διαύγεια, με ημερομηνία 30/09/ 2024, ο ΟΦΥΠΕΚΑ εγκρίνει δαπάνη ύψους 5.580 ευρώ για το συγκεκριμένο μέτρο.

Σημειώνεται ότι την επομένη του δυστυχήματος, δηλαδή στις 19 Σεπτεμβρίου, ο ΟΦΥΠΕΚΑ κίνησε τις διαδικασίες προκειμένου να προχωρήσει ο καθαρισμός του μονοπατιού, καθώς, προφανώς, λόγω της κατολίσθησης είχε γεμίσει από πέτρες και άλλα αντικείμενα. Η σχετική απόφαση για την ανάθεση της υπηρεσίας καθαρισμού αναρτήθηκε στη διαύγεια με το τίμημα να ανέρχεται σε 14.260 ευρώ. 

Τι έδειξε η αυτοψία της ΕΑΓΜΕ στο Φαράγγι της Σαμαριάς

Υπενθυμίζεται ότι, μετά το δυστύχημα με την Γερμανίδα τουρίστρια, πραγματοποιήθηκε αυτοψία στο φαράγγι τόσο από τον κ. Λέκκα, όσο και από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών. Τότε, όπως είχε αποκαλύψει το enikos.gr, στο πλαίσιο της αυτοψίας από την ΕΑΓΜΕ «δεν είχε εντοπιστεί γενικευμένη αστάθεια».

Όπως είχε αναφέρει ο Γενικός Διευθυντής της ΕΑΓΜΕ, Διονύσιος Γκούτης, «στην αυτοψία που πραγματοποιήσαμε διαπιστώθηκε η εν γένει υψηλή επικινδυνότητα του Φαραγγιού, αλλά όχι κάποια γενικευμένη αστάθεια, οπότε και αποφασίστηκε η επαναλειτουργία του. Βέβαια, κανένα μέτρο δεν πρόκειται να κάνει το Φαράγγι απόλυτα ασφαλές, αφού τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του σε συνδυασμό με κάποιο σεισμικό φαινόμενο ή έντονο μετεωρολογικό γεγονός μπορεί να ανατρέψουν τα δεδομένα».