Ανακαλύφθηκε ναυάγιο πλοίου του 6ου αιώνα π.Χ. με 4 πέτρινες και 2 σιδερένιες άγκυρες – Πώς συνδέεται με την αρχαία Ελλάδα

Μια εξαιρετικά σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη ήρθε στο φως στα νερά της Santa Maria del Focallo, στο δήμο Ispica, στην επαρχία Ragusa της Σικελίας. Κατά τη διάρκεια υποβρύχιας ανασκαφικής εκστρατείας, διεπιστημονική ομάδα με επικεφαλής το Τμήμα Ανθρωπιστικών Επιστημών και Σπουδών Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Πανεπιστημίου του Ούντινε και τη Soprintendenza del Mare της Περιφέρειας Σικελίας αποκάλυψε ένα ναυάγιο που χρονολογείται από τον 6ο-5ο αιώνα π.Χ., μαζί με τέσσερις λίθινες άγκυρες και δύο σιδερένιες.

Το ναυάγιο

Το ναυάγιο, σε βάθος περίπου έξι μέτρων, ήταν θαμμένο κάτω από την άμμο και βράχια. Οι ειδικοί αποκάλυψαν ότι, το σκαρί του πλοίου κατασκευάστηκε με την τεχνική su guscio μία μέθοδος όπου ενώνονται οι δύο σανίδες του σκαριού με ψαλιδωτές συναρμογές και μέγγενες, οι οποίες ενισχύουν σημαντικά και κάνουν αυτόνομη τη δομή.

Επιπλέον, κοντά στο ναυάγιο, αναγνωρίστηκαν δύο σετ από άγκυρες. Οι δύο σιδερένιες άγκυρες, σε αντίστροφο τύπο «T», ανάγονται στον 7ο αιώνα μ.Χ., ενώ οι τέσσερις πέτρινες άγκυρες, φαίνεται να είναι προϊστορικής προέλευσης, εκτείνοντας τη χρονολογία των ανακαλυφθέντων στοιχείων.

 

Οι αρχαιολόγοι εξετάζουν μια από τις πέτρινες άγκυρες που βρέθηκαν δίπλα στο ναυάγιο. Πηγή: Soprintendenza del Mare / Πανεπιστήμιο του Ούντινε

Η φάση της μελέτης, η οποία διήρκεσε τρεις εβδομάδας και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο, υποστηρίχτηκε με την τεχνική και λογιστική συνδρομή της μονάδας καταδύσεων της Messina και το λιμεναρχείο του Pozzallo. Χάρη στη χρήση προηγμένων τεχνικών, όπως η υποθαλάσσια φωτογραμμετρία, οι μελετητές δημιούργησαν ένα τρισδιάστατο μοντέλο του ναυαγίου, δίνοντας τη δυνατότητα της ακριβούς καταγραφής της ανακάλυψης.

Επιπλέον, συλλέχθηκαν δείγματα για μελλοντική παλαιοβοτανική ανάλυση, η οποία θα προσφέρει καθοριστικής σημασίας πληροφορίες σχετικά με τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του πλοίου και τις συνθήκες του περιβάλλοντός του.

To έργο αυτό, είναι τμήμα της πέμπτης φάσης του προγράμματος Kaukana, μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2017 και αποσκοπεί στην αναδόμηση του παράκτιου και του υποθαλάσσιου τοπίου της ακτογραμμής, μεταξύ Ispica, Kaukakna και Kamarina. Η συνεργασία ανάμεσα στο πανεπιστήμιο Udine και διεθνή ερευνητικά κέντρα, αποσκοπεί κυρίως στην ενίσχυση της θαλάσσιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Μια από τις πέτρινες άγκυρες του ναυαγίου. Φωτογραφία: Soprintendenza del Mare / University of Udine

Πώς συνδέεται το ναυάγιο με την Αρχαία Ελλάδα

Η ανακάλυψη του ναυαγίου, υπογραμμίζει τη σημασία της Σικελίας ως στρατηγικού σημείου των θαλάσσιων διαδρομών στην Αρχαία Ελλάδα.

Τα υλικά και οι τεχνικές που βρέθηκαν, εκτός από το ότι παρέχουν στοιχεία για τη ναυτική δεξιοσύνη της εποχής, τονίζουν επίσης την έντονη εμπορική και πολιτιστική δραστηριότητα που ανθούσε στην Μεσόγειο.

Ο Massimo Capulli, καθηγητής υποθαλάσσιας και ναυτικής αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο Udine και συντονιστής του προγράμματος Kaukana, εξήγησε: «Το ναυάγιο προσφέρει απτά στοιχεία για τις εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές στη διάρκεια μιας σημαντικής περιόδου, κατά την οποία Έλληνες και Φοίνικες πάλευαν για τη θαλάσσια κυριαρχία».

Μία από τις σιδερένιες άγκυρες του ναυαγίου. Φωτογραφία:Μια από τις πέτρινες άγκυρες του ναυαγίου. Φωτογραφία: Soprintendenza del Mare / University of Udine