Συρία: Αγώνας δρόμου για να καλυφθεί το κενό εξουσίας μετά την ανατροπή Άσαντ – Οι διαγκωνισμοί ΗΠΑ, Ρωσίας, Τουρκίας και στο βάθος η ισλαμική απειλή

Η πτώση του δικτάτορα Μπασάρ αλ Άσαντ στην Συρία, το περασμένο

Σαββατοκύριακο προκάλεσε κύμα πανηγυρισμών, με πολλούς Σύρους να γυρίζουν στην πατρίδα τους έπειτα από χρόνια εξορίας. Όμως η εκπληκτική ταχύτητα με την οποία οι αντάρτες κατέλαβαν τη χώρα και οι επακόλουθες ισραηλινές επιθέσεις εναντίον στόχων της συριακής κυβέρνησης προκάλεσαν ανησυχίες για το τι μέλλει γενέσθαι στην ταλαιπωρημένη χώρα.

Καθώς οι τζιχαντιστές στην Δαμασκό δίνουν τα πρώτα δείγματα γραφής του τι πρόκειται να επακολουθήσει και πώς θα κυβερνήσουν, μια αίσθηση νευρικότητας και χάους διατρέχει την ατμόσφαιρα στην Συρία, αλλά και στις χώρες που έχουν ζωτικής σημασίας συμφέροντα στην περιοχή. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι στη Συρία γιορτάζουν την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, πολλοί ανησυχούν για το μέλλον.

 Ο συνασπισμός των ισλαμιστών ανταρτών που έχει πλέον καταλάβει τη Συρία συγκεντρώνει μια ετερόκλητη ποικιλία ένοπλων επαναστατικών ομάδων, η καθεμία με τη δική της ιδεολογία και τις δικές της ιδέες για το τι πρέπει να συμβεί στη συνέχεια. Αυτό αφήνει τις μειονοτικές ομάδες της Συρίας, όπως οι αλαουίτες, οι σιίτες μουσουλμάνοι, οι ισμαηλίτες, οι δρούζοι, οι Κούρδοι και οι Χριστιανοί να φοβούνται ότι θα στοχοποιηθούν.

Τι θέλει η Ρωσία

Η ανησυχία για την επικίνδυνη κατάσταση ασφαλείας και το ενδεχόμενο αντιποίνων έχει οδηγήσει ορισμένους υποστηρικτές του καθεστώτος Άσαντ να εγκαταλείψουν τη χώρα. Πολλά από τα ανώτερα στελέχη του ανατραπέντος καθεστώτος προέρχονται από την αίρεση των Αλαουιτών, έναν κλάδο του σιιτικού Ισλάμ.

Καθώς έγινε γνωστό ότι η Ρωσία έχει αποκαταστήσει επαφές με την ηγετική ομάδα των ανταρτών στην Δαμασκό με στόχο να διατηρήσει το προνομιακό καθεστώς των βάσεών της στην Ταρσούς, ο Αμερικανός υπουργός εξωτερικων Άντονι Μπλίνκεν έκανε στάση στο αεροδρόμιο της Άγκυρας για να συναντηθεί με τον πρόεδρο Ερντογάν και τον υπουργό εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν. Οι Τούρκοι έδωσαν στην δημοσιότητα φωτογραφία από την συνάντηση και ανέφεραν μόνον ότι Μπλίνκεν και Φιντάν θα συνεχίσουν τις συνομιλίες τους αύριο.

Οι δύο χώρες, σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ (ΗΠΑ και Τουρκία) υποστήριξαν τους Σύρους αντάρτες κατά τη διάρκεια του 13ετούς εμφυλίου πολέμου, αλλά τα συμφέροντά τους συγκρούστηκαν κυρίως όταν επρόκειτο για μία από τις παρατάξεις των ανταρτών – τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό κουρδική ηγεσία.

Οι SDF είναι ο κύριος σύμμαχος του αμερικανικού συνασπισμού κατά των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους. Επικεφαλής τους είναι οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), τις οποίες η Άγκυρα θεωρεί προέκταση των μαχητών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK),  που έχει θέσει εκτός νόμου και που πολεμούν το τουρκικό κράτος εδώ και 40 χρόνια.

Πριν από την άφιξή του στην Άγκυρα, ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι το PKK αποτελεί “διαρκή απειλή” για την Τουρκία. «Θέλουμε να αποφύγουμε να πυροδοτήσουμε οποιουδήποτε είδους πρόσθετες συγκρούσεις στο εσωτερικό της Συρίας σε μια εποχή που θέλουμε να δούμε αυτή τη μετάβαση σε μια προσωρινή κυβέρνηση και σε μια καλύτερη πορεία προς τα εμπρός», δήλωσε o Αμερικανός ΥΠΕΞ.

Οι ΗΠΑ

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις κατέλαβαν τη βόρεια πόλη Μανμπίτζ, που είχαν οι SDF, οι οποίες στη συνέχεια κατευθύνθηκαν ανατολικά του ποταμού Ευφράτη. Πηγή της συριακής αντιπολίτευσης δήλωσε στο Reuters ότι οι ΗΠΑ και η Τουρκία είχαν καταλήξει σε συμφωνία για την αποχώρηση.

Οι ΗΠΑ οργανώνουν μια νέα διπλωματική προσπάθεια στη Μέση Ανατολή, ελπίζοντας να τερματίσουν τον πόλεμο στη Γάζα, ενώ ταυτόχρονα πιέζουν τους αντάρτες που έχουν αναλάβει την εξουσία στη Συρία να σχηματίσουν μια “αξιόπιστη, χωρίς αποκλεισμούς και μη θρησκευτική κυβέρνηση”.

Την Πέμπτη, πριν φτάσει στην Άγκυρα, ο Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα στην πόλη Άκαμπα της Ερυθράς Θάλασσας, τον πρώτο σταθμό μιας σύντομης περιφερειακής περιοδείας.

Το μέλλον της Συρίας μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ κυριάρχησε στις συζητήσεις, καθώς και θέματα όπως η καταστροφή των αποθεμάτων χημικών όπλων της Συρίας, η ανθρωπιστική βοήθεια και «η αποτροπή της Συρίας από το να χρησιμοποιείται ως βάση για την τρομοκρατία ή να αποτελεί απειλή για τους γείτονές της», δήλωσε Αμερικανός εκπρόσωπος.

Οι ΗΠΑ θέλουν η μετάβαση στη Συρία  να είναι σύμφωνη με την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που εγκρίθηκε το 2015, η οποία καλεί σε μια διαδικασία υπό την ηγεσία της Συρίας με τη διευκόλυνση των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα εγκαθιδρύσει εντός έξι μηνών μια μη θρησκευτική διακυβέρνηση και θα ορίσει ένα χρονοδιάγραμμα για μια διαδικασία κατάρτισης ενός νέου συντάγματος. Θέλει επίσης ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.

Αλλά απέναντί τους οι ΗΠΑ έχουν δύο πράγματα. Άπειρους, κυβερνητικά, αντάρτες, που ως χθες ήταν μέλη της Αλ Κάιντα. Και τα λάθη τους στην περιοχή, για τα οποία όλοι τις προειδοποιούν ότι αν τα επαναλάβουν θα έχουν το ίδια αποτελέσματα, που δεν θα είναι η παρά η επανεμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους.