«Η αρχαία ελληνική πόλη των μονομάχων» αποκαλύπτει γενετικά μυστικά – Η σημασία των σκελετών που εντοπίστηκαν στους ταφικούς χώρους

Η Στρατονίκεια, η αρχαία ελληνική πόλη στην επαρχία των Μούγλων, είναι γνωστή ως η «πόλη των μονομάχων». Η πόλη στην Μικρά Ασία, ιδρύθηκε κατά την ελληνιστική περίοδο από τους Σελευκίδες. Έχουν ανακαλυφθεί εκεί τα μεγαλύτερα ευρήματα μαρμάρων στον κόσμο. Επίσης, είναι ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος, στον οποίο αξιοποιούνται κάποιες από τις πιο πρωτοποριακές μελέτες αρχαιογενετικής.

Η πόλη, η οποία υπήρξε κέντρο της πολιτιστικής ζωής στη διάρκεια των Ελληνιστικών, Ρωμαϊκών και Βυζαντινών χρόνων, καθώς και των επόμενων περιόδων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της σύγχρονης τουρκικής δημοκρατίας, εξακολουθεί να είναι στο επίκεντρο των ανασκαφών, των προσπαθειών αποκατάστασης και συντήρησης, ενέργειες που είναι σε εξέλιξη όλη τη διάρκεια του χρόνου. Παράλληλα με τις προσπάθειες αυτές, η επιστημονική έρευνα ρίχνει φως σε αρχαίες ασθένειες και γενετικές μεταλλάξεις, προσφέροντας βαθύτερη κατανόηση των πληθυσμών του παρελθόντος.
 

Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις αρχαιογενετικές μελέτες

Ο πρόεδρος του τμήματος Βιοφυσικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Παμούκαλε, καθηγητής Aylin Koseler, δήλωσε στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ότι η αρχαιολογική έρευνα διαρκεί 1,5 χρόνο και αποσκοπεί στην αποκάλυψη του γενετικού αποτυπώματος των αρχαίων ανασκαφών, μέσα από ανάλυση DNA των σκελετών που έχουν βρεθεί σε ταφικούς χώρους της Στρατονίκειας.

«Συγκρίνουμε αρχαίες με σύγχρονες ασθένειες, εστιάζοντας σε τοπικές διαφορές», σημείωσε ο Koseler. «Απομονώνουμε το DNA από τα οστά που ανακαλύπτουμε στις ανασκαφές, στοχεύοντας στη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις ασθένειες που επηρέασαν τον τοπικό πληθυσμό στην αρχαιότητα. Τα αρχικά ευρήματα είναι απίστευτα ελπιδοφόρα».

Οι ανακαλύψεις προσφέρουν νέα στοιχεία για τον τρόπο που αντιμετώπιζαν οι αρχαίοι πληθυσμοί γενετικές ασθένειες και προβλήματα υγείας (Φωτογραφία: ΑΑ).

Ο Koseler τονίζει τη σημασία των σκελετών που ανακαλύφθηκαν στους ταφικούς χώρους της αρχαίας πόλης, περιγράφοντάς τους ως πολύτιμες πηγές της έρευνας.

«Έχουμε ολοκληρώσει σχεδόν τους έξι μήνες του προγράμματος. Η ομάδα των ανασκαφών ταυτοποιεί ευρήματα συγκεκριμένων περιόδων, και ετοιμάζονται χρονολογικά δεδομένα. Έχουμε ήδη ταυτοποιήσει τις καθοριστικές μεταλλάξεις, ειδικά στο γονίδιο MTHFR. Καθώς θα συγκεντρώνουμε περισσότερα δείγματα, έχουμε σκοπό να ανακαλύψουμε αν οι παραλλαγές αυτές εμφανίζονται πιο συχνά ανά τον πληθυσμό».

Στοιχεία από σκελετούς της Ρωμαϊκής και της Βυζαντινής εποχής

Ο Koseler εξήγησε ότι, το πρόγραμμα δεν εστιάζει μόνο σε πρόσφατα ευρήματα, αλλά περιλαμβάνει και αρχαία ευρήματα από τη Ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή περίοδο, με παρόμοιες μεταλλάξεις που έχουν ταυτοποιηθεί στους σκελετούς.

Ο Koseler τονίζει τη σημασία των σκελετών που ανακαλύφθηκαν στην αρχαία πόλη (Φωτογραφία: ΑΑ)

Οι ανακαλύψεις προσφέρουν νέα στοιχεία στον τρόπο με τον οποίον αντιμετώπιζαν οι αρχαίοι πληθυσμοί γενετικές ασθένειες και προβλήματα υγείας.

Συνεργασία με την ιατρική σχολή του Παμούκαλε

Ο  Bilal Sogut, ο επικεφαλής των ανασκαφών στη Στρατονίκεια και τα Λάγινα, υπογραμμίζει τη σημασία των διαρκών ερευνητικών προσπαθειών. Τόνισε επίσης ότι, εκτός από τις ανασκαφές, διεξάγονται διάφορα ερευνητικά και υποστηρικτικά προγράμματα, μεταξύ των οποίων μία συνεργασία με την ιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Παμούκαλε.

«Στο πρόγραμμα αυτό, εξετάζουμε ασθένειες που έχουν βρεθεί σε σκελετούς ζώων και ανθρώπων που ήρθαν στο φως των ανασκαφών, και τα αποτελέσματα είναι πράγματι, ελπιδοφόρα», πρόσθεσε ο Sogut.

«Συγκρίνουμε αρχαίες με σύγχρονες ασθένειες, εστιάζοντας σε τοπικές διαφορές» (Φωτογραφία: ΑΑ)

Οι αδιάλειπτες εργασίες στη Στρατονίκεια, αποκαλύπτει πολύτιμες γνώσεις για τις αρχαίες συνθήκες υγείας και τη γενετική κληρονομιά των πολιτισμών του παρελθόντος, μια μοναδική ματιά στη γενετική σύνθεση των αρχαίων πληθυσμών και των προσβολών τους από τις ασθένειες.

Η ομάδα των ανασκαφών ταυτοποιεί ευρήματα συγκεκριμένων περιόδων, και ετοιμάζει χρονολογικά δεδομένα (Φωτογραφία: ΑΑ).

Η αρχαιογενετική έρευνα στη Στρατονίκεια, επεκτείνει τα όρια της αρχαιολογικής μελέτης, αποκαλύπτοντας αρχαίες ασθένειες και γενετικά μοτίβα, τα οποία θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν την κατανόησή μας για τις αρχαίες ασθένειες και τη γενετική.

Καθώς οι περαιτέρω ανακαλύψεις είναι προ των πυλών, το πρόγραμμα υπόσχεται να προσφέρει καθοριστικά στοιχεία για τις ζωές των ανθρώπων που έζησαν στην ξεχωριστή αυτή πόλη.