Ανακαλύφθηκε ο τάφος του «Μάγου της Θεάς» που είχε σύμβολο τον σκορπιό – Η πέτρινη σαρκοφάγος με τα ιερογλυφικά για τα κατορθώματά του

Ένας τάφος κατασκευασμένος από τούβλα λάσπης με βάση την παλιά

τεχνολογία του Μασταμπά, θολωτός και με υπόγειο χώρο ταφής, ανακαλύφθηκε πρόσφατα από τους αρχαιολόγους οι οποίοι εξεπλάγησαν ευχάριστα, όταν συνειδητοποίησαν είχαν βρει τον χαμένο τάφο ενός… μάγου. Η μήπως ήταν γιατρός;

Καθώς οι δύο ιδιότητες  ελάχιστα απείχαν στους αρχαίους πολιτισμούς, οι αρχαιολόγοι άρχισαν να ερευνούν τον τάφο σχεδόν με μανία. Ήταν άλλωστε ένας ολόκληρος τύμβος, μέσα στον οποίον υπήρχε ο τάφος. 

Η ανακάλυψη έγινε στην νότια πλευρά της αρχαιολογικής ζώνης της Σαχάρας, που είναι γνωστή για τους τάφους των υψηλών αξιωματούχων του Παλαιού Βασιλείου της Αιγύπτου. Εκεί μία κοινή Γαλλό -Ελβετική αρχαιολογική ομάδα, συνειδητοποίησε ότι είχε βρει τον τάφο του γιατρού ονόματι Teti Neb Fu. Το άτομο αυτό έζησε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φαραώ Πέπι Β’. Ο Τέτι ήταν ένας από τους ηγεμόνες της Έκτης Δυναστείας, και κατείχε τίτλους κύρους που σχετίζονταν με τα εξέχοντα καθήκοντά του στη βασιλική αυλή.

Ο τάφος του ξεχωρίζει για τον πλούτο των αρχιτεκτονικών και καλλιτεχνικών του λεπτομερειών. Μεταξύ των κορυφαίων στοιχείων είναι μια ψεύτικη πόρτα, διακοσμημένη με επιγραφές και λαξεύματα που απεικονίζουν σκηνές της καλλιτεχνικής ζωής και πολλά κτερίσματα.

Το εσωτερικό του τάφου είναι περίτεχνα διακοσμημένο (Φωτογραφία: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου).

Σύμφωνα με τον Δρ. Mohamed Ismail Khaled, γενικό γραμματέα του ανώτατου συμβουλίου αρχαιοτήτων, η ανακάλυψη αυτή, προσφέρει πολύτιμες πληροφορίας στον πολιτισμό και τις πρακτικές της εποχής, ειδικά σε σχέση με τον ρόλο του στην ιατρική και τη θρησκεία του Παλαιού Βασιλείου.

Ο Teti Neb Fu, κάτοχος του μασταμπά, είχε υψηλές θέσεις στην κοινωνία της εποχής του. Κάποιοι από τους εξέχοντες τίτλους του ήταν «ο Μεγάλος Γιατρός του Παλατιού», ο «Ιερέας της Θεάς Σελκέτ» και ο «Μάγος της Θεάς Σελκέτ»*.

Ο τελευταίος τίτλος του, υποδηλώνει ότι, ήταν ειδικός στην θεραπεία δαγκωμάτων από δηλητηριώδη φίδια και σκορπιών, δείχνοντας την προηγμένη ιατρική γνώση της εποχής

Επιπλέον, ο Teti Neb Fu, ήταν γνωστός ως ο «Μεγάλος Γιατρός των Δοντιών» και ο «Διευθυντής των Θεραπευτικών Φυτών», υποδηλώνοντας ότι, ηγούνταν μελετών και πρακτικών εφαρμογών στους τομείς της οδοντιατρικής και στη χρήση θεραπευτικών βοτάνων.

Τα ευρήματα της ανασκαφής

Ο μασταμπάς, αν και έχει συληθεί στην αρχαιότητα, εξακολουθεί να διατηρεί άθικτα πολλά από τα διακοσμητικά του στοιχεία. Σύμφωνα με τον Δρ. Philippe Collombert, τον επικεφαλής της αρχαιολογικής αποστολής, οι τοίχοι είναι διακοσμημένοι με εξαιρετικές επιγραφές και ανάγλυφα, μεταξύ των οποίων και ένα περίτεχνο διάζωμα που φέρει τους τίτλους και το όνομα του κατόχου.

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία είναι η οροφή, βαμμένη σε κόκκινο χρώμα που προσομοιάζει με τούβλα γρανίτη, ένα συνηθισμένο υλικό στις μνημειακές κατασκευές. Στο κέντρο της οροφής είναι χαραγμένο το όνομα και οι τίτλοι του γιατρού.

Ένα ακόμη σημαντικό εύρημα μέσα στον μασταμπά, είναι μια πέτρινη σαρκοφάγος, της οποίας το εσωτερικό είναι διακοσμημένο με ιερογλυφικά που παρέχουν επιπλέον στοιχεία για τον Teti Neb Fu και τα κατορθώματά του.

Η ανασκαφή εντάσσεται στο πρόγραμμα που έχει ξεκινήσει το 2022 από τη Γαλλό – Ελβετική ομάδα σε μια περιοχή, νότια των ταφικών δομών του Φαραώ Pepi I, έναν ακόμη εξέχοντα κυβερνήτη της Έκτης Δυναστείας, και τους τάφους των συζύγων του. Κατά την πρώιμη φάση του προγράμματος αυτού, η ομάδα ανακάλυψε τον μασταμπά του περίφημου βεζίρη Uni, που είναι γνωστός για μία από τις μεγαλύτερες αυτοβιογραφίες του που έχουν καταγραφεί σε ιερογλυφικές επιγραφές.

Η αυτοβιογραφία αυτή, αφηγείται με λεπτομέρειες τα πολιτικά και διοικητικά κατορθώματά του. Βρίσκεται στον δευτερεύοντα τύμβο στην Άβυδο, στην πόλη Σοχάγκ της Αιγύπτου.

Η ανακάλυψη του τάφου του Teti Neb Fu, ενισχύει τη σημασία της Σαχάρας ως κεντρικού σημείου για την αρχαιολογική κατανόηση της ζωής και του πολιτισμού του Παλαιού Βασιλείου.

Λήψη από το εσωτερικό του τάφου, (Φωτογραφία: Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου).

Η περιοχή αυτή, η οποία φιλοξενεί την Πυραμίδα του Φαραώ Ζοζέρ, ήταν μια πελώρια νεκρόπολη αξιωματούχων, ιερέων και γιατρών. Εξακολουθεί να αποκαλύπτει μυστικά που ρίχνουν φως στο προηγμένο επίπεδο των κοινωνικών, θρησκευτικών και επιστημονικών εξελίξεων που καταγράφηκαν στην κοινωνία τότε, πάνω από 4.000 χρόνια στο παρελθόν.

Το μέλλον των ανασκαφών

Η αρχαιολογική ομάδα θα συνεχίσει να εργάζεται στην περιοχή, αποσκοπώντας στην αποκάλυψη περισσότερων δομών και τεχνουργημάτων που θα επιτρέψουν μια πιο λεπτομερή αναδόμηση της ιστορίας υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων στο Παλαιό Βασίλειο.

Ο Δρ. Khaled, τόνισε ότι, αυτές οι ανακαλύψεις, εκτός από το ότι εμπλουτίζουν την ιστορική γνώση, συντελούν στην προαγωγή του πολιτιστικού τουρισμού στην Αίγυπτο, παγιώνοντας την παγκόσμια σημασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς.

*Η Σελκέτ (ή Σερκέτ, και στα ελληνικά Σέλκις) είναι η θεά της Αιγυπτιακής μυθολογίας για τη θεραπεία των δηλητηριωδών τσιμπημάτων, ενώ αρχικά υπήρξε η θεοποίηση του σκορπιού. Η Σελκέτ επίσης θεωρούνταν ως προστάτιδα των νεκρών