Αν αναρωτιέστε ποια μπορεί να ήταν η έμπνευση πίσω από το κάστρo του Walt Disney, η απάντηση βρίσκεται πίσω από ένα μεσαιωνικό χειρόγραφο γεμάτο προσευχές.
Μάλιστα, το περίφημο χειρόγραφο από τον Μεσαίωνα που ενέπνευσε ένα κάστρο του Walt Disney, το κατά κόσμον Cinderella Castle, αλλά παρέμενε αθέατο από το κοινό και τους μελετητές για περισσότερα από 40 χρόνια, θα εκτεθεί στη Γαλλία αυτό το καλοκαίρι.
Σελίδες από το «Les Très Riches Heures» (Οι Πολύ Πλούσιες Ώρες) – ένα περίτεχνα διακοσμημένο βιβλίο προσευχής του 15ου αιώνα – θα εκτεθούν στο Château de Chantilly, βόρεια του Παρισιού. Ο λόγος για τον οποίο το εν λόγω χειρόγραφο παρέμενε στην αφάνεια εδώ και τόσα χρόνια είναι η αποκατάσταση του βιβλίου- οποία ήταν μακροχρόνια, αλλά και δαπανηρή.
Συγκεκριμένα, το «Les Très Riches Heures» έχει να έρθει στο φως της δημοσιότητας από την δεκαετία του 1980.
Μέρος του «Les Très Riches Heures», Πηγή: Wikipedia Commons
Τι περιέχει το χειρόγραφο
Το χειρόγραφο 416 σελίδων, το οποίο παραγγέλθηκε από τον Ιωάννη, δούκα του Berry, αδελφό του βασιλιά της Γαλλίας Καρόλου Ε’, είναι ένα «βιβλίο ωρών» που καταγράφει προσευχές που πρέπει να λέγονται σε κάθε ώρα της ημέρας, μαζί με ένα ημερολόγιο των εκκλησιαστικών εορτών και των ημερών των αγίων.
Περιέχει 131 πολύπλοκες μινιατούρες, 300 διακοσμημένα κεφαλαία γράμματα και διακοσμητικά περιγράμματα που δημιουργήθηκαν από ακριβές χρωστικές ουσίες και χρυσό πάνω σε ευαίσθητες σελίδες από περγαμηνή από δέρμα μοσχαριού.
Πολλές εικόνες είναι αναπαραστάσεις αγροτών που καλλιεργούν και λεπτοκαμωμένων ευγενών σε κομψά κτίρια, καθώς και παραδοσιακές θρησκευτικές σκηνές.
Μέρος του «Les Très Riches Heures», Πηγή: Wikipedia Commons
Οι δημιουργοί
Το βιβλίο δημιουργήθηκε από τρεις Ολλανδούς αδελφούς, τον Πολ, τον Γιόχαν και τον Χέρμαν Λίμπρουγκ, οι οποίοι εργάστηκαν σε αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως διεθνές γοτθικό στυλ που ξεκίνησε από τη Βουργουνδία και τη βόρεια Ιταλία και εξαπλώθηκε σε όλη τη δυτική Ευρώπη, και θεωρείται το σπουδαιότερο έργο τους.
Όταν τα αδέλφια και ο δούκας πέθαναν 1416 – πιθανώς από τον Μαύρο Θάνατο (ή Μαύρη Πανώλη) καθώς όλοι πέθαναν την ίδια χρονιά – το χειρόγραφο, ημιτελές και αδέσμευτο, πέρασε στον ξάδελφο του Berry, τον δούκα του Ανζού.
Λίγο αργότερα εργάστηκαν πάνω στο βιβλίο και άλλοι καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων πιστεύεται ότι ήταν και ο Ολλανδός Μπαρτελεμύ ντ’ Άικ, γνωστός ως ο «δάσκαλος των σκιών», ο οποίος είχε επίσης την έδρα του στη Βουργουνδία.
Μέρος του «Les Très Riches Heures», Πηγή: Wikipedia Commons
Από το φως στο σκοτάδι και τούμπλαλιν
Για περισσότερα από 40 χρόνια μετά το θάνατο του Berry, η ακριβής τοποθεσία του «Les Très Riches Heures» παρέμεινε μυστήριο μέχρι το 1485, όταν το απέκτησε ο Κάρολος, δούκας της Σαβοΐας, ο οποίος ανέθεσε στον Γάλλο ζωγράφο και φωτιστή Ζαν Κολόμπ να ολοκληρώσει το έργο.
Με τον θάνατο του Κάρολου πέντε χρόνια αργότερα, το έργο πέρασε από τα χέρια πολλών αξιωματούχων και ευγενών οικογενειών στις Κάτω Χώρες (Ολλανδία), καθώς και στη Γαλλία και την Ιταλία. Το 1856 επανεμφανίστηκε στο Twickenham, στο σπίτι του Ερίκου, του δούκα του Aumale, γιου του βασιλιά Λουδοβίκου-Φιλιππου, ο οποίος ζούσε εξόριστος στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Όταν ο δούκας επέστρεψε στη Γαλλία το 1877, εγκατέστησε τη συλλογή έργων τέχνης του και το βιβλίο στο Château de Chantilly, το σπίτι του, όπου παρέμεινε έκτοτε. Το μουσείο Condé, που ιδρύθηκε στο κτήμα για να στεγάσει τα έργα, είναι ανοιχτό στο κοινό από το 1898, αλλά το «Les Très Riches Heures» σπάνια έχει εκτεθεί και ποτέ δεν έχει δανειστεί.
Μέρος του «Les Très Riches Heures», Πηγή: Wikipedia Commons
Το κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης
Το βιβλίο παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό άγνωστο μέχρι τα τέλη του 19ου και τον 20ό αιώνα, όταν οι εικόνες του έγιναν σημείο αναφοράς για τον μεσαίωνα στη φαντασία του κοινού. Το κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης στη Disneyland Paris εμπνεύστηκε εν μέρει από εικόνες κάστρων από το «βιβλίο των ωρών».
«Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται τον μεσαίωνα, αυτές είναι οι εικόνες που βλέπουν», δήλωσε ο Ματιέ Ντελντίκ, διευθυντής του μουσείου Condé.
Είπε ότι η έκθεση θα περιλαμβάνει επίσης βιβλία από τη συλλογή του δούκα του Berry που θα εκτεθούν για πρώτη φορά από τον 15ο αιώνα. Ο Berry, γνωστός ως Ιωάννης ο Μεγαλοπρεπής, του οποίου το σύνθημα ήταν «Le Temps venra» (ο καιρός θα έρθει), ήταν ένας από τους μεγαλύτερους προστάτες των τεχνών της μεσαιωνικής Γαλλίας και συνέλεγε εικονογραφημένα χειρόγραφα.
Ο Ντελντίκ δήλωσε ότι η αποκατάσταση του «Les Très Riches Heures» θα ολοκληρωθεί μετά το κλείσιμο της έκθεσης και την επιστροφή του χειρόγραφου στο αρχείο του μουσείου.
«Είναι πολύ εύθραυστο και κινδυνεύει να υποστεί ζημιά από το φως για να εκτεθεί σε μόνιμη έκθεση», είπε. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτή η έκθεση θα είναι μοναδική. Όλοι γνωρίζουν για αυτό το βιβλίο – αλλά κανείς δεν το έχει δει».
*Πηγή: The Guardian
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου