Τάσος Κοντογιαννίδης
akontogiannidis@yahoo.gr
Τότε που η γυναίκα, κλεισμένη στον γυναικωνίτη, έβλεπε τον γαμπρό που της διάλεξαν, πριν τον στεφανωθεί …
Η γυναίκα, στα πρώτα, μετεπαναστατικά χρόνια, βρισκόταν σε πολύ μειονεκτική θέση. Ζούσε στο περιθώριο, χωρίς λόγο και δικαιώματα κλεισμένη στο σπίτι «περί των έσω φροντίζειν». Εστερείτο μορφώσεως και έφερε κατάδηλα τα ίχνη της οθωμανικής οπισθοδρόμησης. ΄Αλλωστε, στο σπίτι υπήρχε ο γυναικωνίτης για τις γυναίκες και ο ανδρωνίτης ή οι ανδρώνες για τους άνδρες. Δεν πήγαιναν τα κορίτσια στα σχολεία, διότι εφοβούντο οι πατεράδες τους «μη μαθόντα γράμματα, μεταχειρισθώσιν αυτά αντί οργάνων ατόπου ανταποκρίσεως».
Νόμιζαν οι αφελείς φουστανελοφόροι, πως κρατώντας τα κορίτσια στην αμάθεια και την αγραμματοσύνη, τα προστάτευαν από τον… κίνδυνο του έρωτος! Αυτοί, που έψαλλαν παλιά το «πάθημα της καλογριάς», που ερωτεύθηκε, «πέταξε τα ράσα της, έκοψε τα κομπολόγια κι έμπλεξε με τον τραγουδιστή που τη μάγεψε με τα λόγια!…» Η εκλογή του συζύγου για την κόρη, ανήκε στη δικαιοδοσία των γονέων της. Και τα κορίτσια υποχρεωτικά, υπέκυπταν στη θέληση τους, ήταν δεν ήταν ο σύζυγος της αρεσκείας τους…
Ο Δημήτρης Σούτσος, ανώτερος δικαστής, πήγε στη Σύρο το 1835 για να τελέσει του γάμους του με τη Σμαράγδα Σούτσου, που δεν είχαν συγγένεια. Ούτε ο γαμπρός εγνώριζε τη νύφη ούτε η νύφη τον γαμπρό. Ο Σούτσος ήταν ασχημάνθρωπος και δεν άρεσε στη νύφη, η οποία, μόλις βγήκε από το δωμάτιο της και τον αντίκρισε, ως μέλλοντα σύζυγό, εξερράγη σε δάκρυα και σε κοπετούς, για να δείξει ότι δεν θέλει να τον παντρευθεί. Μάταια, οι γονείς και οι φίλες της προσπαθούσαν να την μεταπείσουν για να μη προκληθεί σκάνδαλο από τη ματαίωση του γάμου.
Της μιλούσαν για τα πνευματικά και επαγγελματικά χαρίσματα του γαμπρού, για την ικανότητα, την αρετή και την υπόληψη του στην κοινωνία, αλλά εκείνη ανένδοτη, έκλαιγε κι αρνιόταν. Το σκάνδαλο ήταν έτοιμο να εκραγεί, η κοινωνία τη Σύρου θα μιλούσε γι αυτό και η οικογένεια θα γινόταν ρεζίλι! Τη στιγμή εκείνη εμφανίζεται και προσφέρεται ως νύφη η μικρότερη αδελφή της Σμαράγδας, η Σεβαστή, ως θυσία στο βωμό των προλήψεων και της στενοκεφαλιάς. Δέχεται να παντρευτεί τον δικαστή, αλλά οι γονείς της αρνήθηκαν και εξανάγκασαν την Σμαράγδα να παντρευθεί τον ασχημάνθρωπο Δημήτρη Σούτσο. Τελικά μετέβησαν στην Αθήνα όπου τέλεσαν τον γάμο!
Μερικά χρόνια νωρίτερα, επι Καποδίστρια, η σύζυγος του Σπυρίδωνα Τρικούπη( κόρη του Μαυροκορδάτου), μάταια προσπαθούσε με την προτροπή του συζύγου της που της δίδαξε ελευθερία και ισότητα να αλλάξει την ατμόσφαιρα. Οργάνωνε, γιορτές στο Ναύπλιο, όπως στις 27-4-1828, στο αρχοντικό του πατέρα της, με προσκεκλημένους και αγωνιστές του ’21 με τις συζύγους τους, όσοι είχαν. Ανάμεσα τους ήταν και ο Θοδωράκης Γρίβας με την σύζυγό του. Χρέη ορχήστρας ( επειδή δεν υπήρχαν όργανα) έκανε ο λόγιος αξιωματικός Κων. Αξελός «τραγουδώντα και κρούοντα τον ρυθμόν, δια των παλαμών!»
Σ’ εκείνον τον χορό, ένας κομψός καλοντυμένος νέος που ήρθε από την Ευρώπη, προσκάλεσε την γυναίκα του Γρίβα να χορέψουν. Εκείνη τον κοίταξε αμήχανα, αλλά επενέβη ο Γρίβας, που θεώρησε την πρόσκληση ως προσβολή κατά της τιμής του! Σηκώθηκε γεμάτος οργή, τράβηξε το γιαταγάνι του και απειλούσε να κατασφάξει το νέο που τόλμησε να ζητήσει από την γυναίκα του να χορέψει, που άλλωστε δεν ήξερε από χορούς! Ο νέος κατατρόμαξε, κάλεσε σε βοήθεια και οι παρευρισκόμενοι μόλις και μετά βίας κατάφεραν να τον φυγαδεύσουν από τα χέρια του οργισμένου Γρίβα.
Σ’ εκείνη την ομήγυρη, παρουσία του Σπυρίδωνος Τρικούπη, ο Α. Ραγκαβής διηγήθηκε το εξής περιστατικό, που συνέβη σε άλλη γυναίκα αγωνιστού τού ’21, η οποία κατάκοπη, αποκοιμήθηκε στην εξοχή κάτω από ένα δένδρο. Ξύπνησε με φρίκη όταν αισθάνθηκε ότι ένα φίδι είχε χωθεί κάτω από τα μακριά φορέματα της, το οποίο « ανήρχετο εις το σκέλος της». Εν τούτοις η γυναίκα , δεν επέτρεψε σε κανέναν που βρέθηκαν εκεί για να την βοηθήσει, για να μην δουν προφανώς τις γάμπες της μέχρις ότου ειδοποιήθηκε ο σύζυγός της, «ήλθεν και απήλλαξεν αυτήν του φαρμακερού εραστού!…»
Τάσος Κ. Κοντογιαννίδης, akontogiannidis@yahoo.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου