Στην πρόσφατη Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού, οι άνδρες βγήκαν με τακούνια, από γόβες και μπότες στην πασαρέλα της Vivienne Westwood μέχρι χοντρά loafers που φόρεσε ο ράπερ Jaden Smith ως καλεσμένος της Louis Vuitton.
Μπορεί τα τακούνια φορεμένα από άνδρες στην πασαρέλα να φαίνεται σαν μια προοδευτική κίνηση, αν και υπήρξε μια εποχή που αυτό ήταν κάποτε ο κανόνας. Η σχέση των γυναικών με τα ψηλοτάκουνα παπούτσια χρονολογείται από τον 17ο αιώνα, όταν έγιναν βασικό στοιχείο στις γκαρνταρόμπες των εύπορων για την ικανότητά τους να κάνουν τα πόδια να φαίνονται μικρότερα και πιο λεπτεπίλεπτα.
Αλλά πριν από αυτό, φοριόντουσαν αποκλειστικά από τους άνδρες και αποτελούσαν ένδειξη ανδρισμού και υψηλού κοινωνικού στάτους.
Μέχρι τις δεκαετίες του 1970 και του ’80, παρά τις φιλόδοξες προσπάθειες του glam rock να εξομαλύνει τα πανύψηλα τακούνια στη σκηνή, οι άνδρες που ήθελαν να προσθέσουν ύψος το έκαναν συχνά κρυφά, με πρόσθετα που κρύβονταν (μερικές φορές) στα παπούτσια τους.
Από τον Rick Owens στον Prince
Σήμερα, οι εξαιρέσεις στα κόκκινα χαλιά και τις πασαρέλες συχνά θεωρούνται ότι ανατρέπουν τις νόρμες των φύλων, είτε πρόκειται για τις μπότες πλατφόρμας «Kiss» με το διάφανο τακούνι του σχεδιαστή μόδας Rick Owens, είτε για το ταλέντο του ηθοποιού Jared Leto για τα λευκά ή χρυσά τακούνια που ταιριάζουν με τη ντίσκο, είτε για την τεράστια συλλογή του μουσικού Prince από μπότες με bedazzled και ζωγραφισμένες στο χέρι.
Ωστόσο, σε έναν κόσμο όπου το μεγαλύτερο ύψος εξακολουθεί να θεωρείται γενικά ελκυστικό χαρακτηριστικό, αναγκάζοντας ορισμένους άνδρες να εξωραΐζουν το ύψος τους στις εφαρμογές γνωριμιών ή – στο πιο ακραίο άκρο – να υποβάλλονται σε επώδυνες επεμβάσεις επιμήκυνσης ποδιών, τίθεται το ερώτημα: Γιατί τα τακούνια δεν είναι ευρύτερα αποδεκτά από όλα τα φύλα;
O Prince λάτρευε τα τακούνια
Μετά τον Διαφωτισμό άλλαξαν τα πράγματα
Η Elizabeth Semmelhack, ανώτερη επιμελήτρια του Μουσείου Παπουτσιών Bata στο Τορόντο, το οποίο στεγάζει τη μεγαλύτερη συλλογή υποδημάτων στον κόσμο, που χρονολογείται 4.500 χρόνια πριν, επισημαίνει τον Διαφωτισμό τον 17ο και τον 18ο αιώνα, ο οποίος άλλαξε ριζικά τις ιδέες γύρω από την ανθρωπότητα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι φιλόσοφοι βρήκαν κοινό έδαφος μεταξύ ανδρών διαφορετικής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, αλλά ένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των δύο φύλων. Οι άνδρες ορίζονταν ως δραστήριοι, ενώ οι γυναίκες θεωρούνταν διακοσμητικές.
«Είναι αυτές οι πολύ κωδικοποιημένες και βαθιά ριζωμένες έννοιες του φύλου που νιώθουμε ακόμη και σήμερα» εξήγησε η Semmelhack στο CNN.Ο Rick Owens σχεδιάζει ανδρικά παπούτσια με πολύ ψηλά τακούνια
Μια παλιά ιστορία ύψους
Η έρευνα της Semmelhack εντοπίζει τα τακούνια πίσω στον 10ο αιώνα στη Δυτική Ασία – αν και πιστεύει ότι θα μπορούσαν να είναι πολύ παλαιότερα – όταν σχεδιάστηκαν για να βοηθούν τους αναβάτες αλόγων να κρατούν τα παπούτσια τους στους αναβολείς τους.
Από την αρχή, τα τακούνια φοριούνταν για να υποδηλώνουν κύρος, αλλά χρειάστηκαν αιώνες για να γίνουν εισαγωγή στην Ευρώπη μέσω του εμπορίου με την Περσία κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα.
«Η έννοια της φτέρνας ήταν τόσο συνδεδεμένη με αυτές τις ιδέες της ιππασίας και, στο ευρωπαϊκό μυαλό, της αρρενωπότητας, οπότε έτσι καταλήγει να μεταφράζεται στα δυτικά υποδήματα», εξήγησε η Semmelhack.
Τον 17ο αιώνα, οι πλούσιοι Ευρωπαίοι άνδρες φορούσαν δύο είδη τακουνιών: τα δερμάτινα με σόλα (το είδος που συναντάμε στις πρακτικές μπότες ιππασίας) και τα δερμάτινα με κάλυμμα (για τα πιο πολυτελή στυλ της αυλής).
Το τελευταίο μεταφέρθηκε τελικά στη γυναικεία ένδυση, την οποία βλέπουμε σήμερα στα στιλέτο και στα kitten heels, ενώ η δερμάτινη σόλα παραμένει δημοφιλές στις καουμπόικες μπότες. Εκείνη την εποχή, τα ψηλότερα τακούνια σήμαιναν υψηλότερο κύρος για τους άνδρες, καθώς δεν ήταν πρακτικά για μεγάλες βόλτες ή εργασία.
Γνωστά ως «Les talons rouges» στα γαλλικά, τα κόκκινα τακούνια ήταν ένα βασιλικό σύμβολο κύρους που ο βασιλιάς περιόριζε σε μια επιλεγμένη ομάδα ευγενών
«Les talons rouges»
Μια από τις πιο διάσημες απεικονίσεις των περίτεχνων ανδρικών τακουνιών μπορεί να δει κανείς στο κρατικό πορτρέτο του Λουδοβίκου ΙΔ’ του 1701 από τον Hyacinthe Rigaud. Ο Γάλλος μονάρχης λάμπει με χρυσά και μπλε φορέματα και λευκές κάλτσες, ενώ φοράει λευκά παπούτσια με κόκκινα τακούνια.
Γνωστά ως «Les talons rouges» στα γαλλικά, τα κόκκινα τακούνια ήταν ένα βασιλικό σύμβολο κύρους που ο βασιλιάς περιόριζε σε μια επιλεγμένη ομάδα ευγενών, σύμφωνα με το Μουσείο J. Paul Getty, όπου στεγάζεται ο πίνακας.
Άλλα έργα της εποχής δείχνουν ευγενείς γυναίκες με μεσοφόρια που κρύβουν τα παπούτσια, ενώ οι άνδρες τεντώνουν τα πόδια τους για να αναδείξουν τα περιζήτητα υποδήματά τους. (Αιώνες αργότερα, οι κόκκινες λουστραρισμένες σόλες του Γάλλου σχεδιαστή Christian Louboutin προωθήθηκαν στην αγορά με παρόμοιο πολυτελές αποτέλεσμα).
Καθορισμός των γραμμών του φύλου
Παρά τα χαρακτηριστικά που αποδίδονται σήμερα στο ανδρικό ύψος, τα ανυψωτικά χαρακτηριστικά των τακουνιών δεν αποτέλεσαν παράγοντα της δημοτικότητάς τους, σύμφωνα με την Semmelhack.
Το ύψος και η αρρενωπότητα δεν είχαν ακόμη περιπλεχθεί, αλλά οι γυναίκες έγιναν οι μοναδικές κάτοχοί τους λόγω «ενός νέου προτύπου γυναικείας ομορφιάς, που ήταν τα μικρά πόδια», εξήγησε.
«Το ψηλό τακούνι γίνεται ένα εργαλείο στο πλαίσιο της γυναικείας μόδας για να σηκώσει τον όγκο των γυναικείων ποδιών προς τα πάνω και κάτω από τις φούστες τους για να κάνει τα πόδια τους να φαίνονται όσο το δυνατόν μικρότερα, και η τοποθέτηση του τακουνιού είναι πολύ προωθημένη προς τα εμπρός, επιτρέποντάς τους να αφήνουν πολύ μικρά ίχνη πίσω τους».
Μια από τις πιο διάσημες απεικονίσεις των περίτεχνων ανδρικών τακουνιών μπορεί να δει κανείς στο κρατικό πορτρέτο του Λουδοβίκου ΙΔ’ του 1701 από τον Hyacinthe Rigaud
Μόλις εξαφανίστηκαν από την ανδρική μόδα τα τακούνια με δερμάτινη επένδυση, δεν επέστρεψαν.
Μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα, μια σαρωτική και νηφάλια αναδιαμόρφωση της δυτικής ανδρικής ενδυμασίας είδε τους άνδρες να απομακρύνονται από τα ζωηρά χρώματα, τα πλούσια υφάσματα, τις παραλλαγές στις σιλουέτες και τα περιττά στολίδια – μια καμπή που αργότερα χαρακτηρίστηκε ως «Μεγάλη ανδρική απάρνηση» από τον Βρετανό ψυχολόγο John Carl Flügel.
Καθώς οι άνδρες στράφηκαν σε πρακτικά, λιγότερο επιπόλαια ενδύματα, τα τακούνια των παπουτσιών τους παρέμειναν επίσης λογικά – αν και όχι για τις γυναίκες, των οποίων το ύψος του τακουνιού διαπνεόταν από πολύπλοκες κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις με κάθε προστιθέμενο ή αφαιρούμενο μισό εκατοστό.
Με αυτή την πτυχή έπαιξαν οι καλλιτέχνες drag και η queer κουλτούρα του χορού, όπου τα τακούνια εντείνουν το δράμα και την παράσταση.
Τα τακούνια παραμένουν ταμπού
«Μόλις τα τακούνια θηλυκοποιηθούν πλήρως, γίνονται ένα σύμβολο του γυναικείου παραλογισμού. Ομοίως, γίνονται αυτό το σύμβολο της γυναικείας σεξουαλικότητας», δήλωσε η Semmelhack.
«Και έτσι, καταλήγεις με ένα δίκοπο μαχαίρι». Οι άνδρες, επίσης, αντιμετωπίζουν διπλά πρότυπα: παρά τα θετικά χαρακτηριστικά που συνδέονται με τα μεγαλύτερα ύψη, ο μέσος άνδρας παγκοσμίως είναι πιο κοντός από 1.80μ.
Ορισμένοι παγκόσμιοι ηγέτες και δημόσια πρόσωπα έχουν διατηρήσει την ψευδαίσθηση με πρόσθετα παπουτσιών και σόλες.
Τα τακούνια μπορεί να είναι μια πιο κομψή λύση, αλλά το ταμπού παραμένει – παρά το γεγονός ότι πολλά στυλ με τακούνια που θεωρούνται τολμηρά στους άνδρες δεν είναι στην πραγματικότητα καθόλου θηλυκά, σημείωσε η Semmelhack. «Ο κόσμος μιλάει γι’ αυτό ως σούπερ gender-bending», είπε. «Αλλά είναι όντως έτσι, ή είναι απλώς μια ανάκτηση ιστορικών ανδρικών μόδων από το παρελθόν;».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου