Τζον Κάρπεντερ

 

Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συνθέτης. Θεωρείται ένας από τους ανανεωτές του κινηματογράφου του φανταστικού.

Ο Τζον Κάρπεντερ (John Carpenter) είναι αμερικανός σκηνοθέτης του κινηματογράφου, σεναριογράφος και συνθέτης. Θεωρείται ένας από τους ανανεωτές του κινηματογράφου του φανταστικού (κυρίως θρίλερ και ταινίες τρόμου) τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80, την περίοδο της μεγάλης του ακμής, έχοντας επηρεάσει πλήθος ομοτέχνων του. Τις περισσότερες φορές γράφει ο ίδιος τα σενάρια των ταινιών του και συνθέτει τη μουσικής τους. Παρότι οι ταινίες του δεν είχαν ιδιαίτερη εμπορική απήχηση, εκτός από εξαιρέσεις, πολλές από αυτές αποτελούν αντικείμενο λατρείας από τους σινεφίλ.

Ο Τζον Κάρπεντερ γεννήθηκε στην Καρθαγένη της Νέας Υόρκης στις 16 Ιανουαρίου 1948. Γιος καθηγητή μουσικής, ενδιαφέρθηκε από τα μαθητικά του χρόνια για τον κινηματογράφο και γύριζε ταινιούλες με μία φορητή κάμερα. Κατά τη διάρκεια των κινηματογραφικών σπουδών του στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, γύρισε το μικρού μήκους γουέστερν «The Resurrection of Broncho Billy» («Η ανάσταση του Μπρόνκο Μπίλι»), που κέρδισε το Όσκαρ ταινίας μικρού μήκους το 1970.

Στο πανεπιστήμιο άρχισε και το γύρισμα της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του «Σκοτεινό Αστέρι» («Dark Star»), που θα ολοκληρωθεί αργότερα και θα προβληθεί το 1974. Είναι μία ταινία επιστημονικής φαντασίας, με βάση ένα αρκετά πρωτότυπο και ασυνήθιστο σενάριο, που με τα χρόνια λατρεύτηκε και λατρεύεται από τους φίλους του είδους.

Ο Τζον Κάρπεντερ σκηνοθετεί την Αντριέν Μπαρμπό στην ταινία «Η Ομίχλη» (1980)

Ο Κάρπεντερ θα ειδικευτεί στον κινηματογράφο του φανταστικού, επηρεασμένος από τις παλιές αμερικανικές ταινίες β’ κατηγορίας (B Movies), αλλά και από τα γουέστερν σκηνοθετών, όπως ο Χάουαρντ Χοκς και ο Τζον Φορντ. Το θρίλερ του «Ο σταθμός 13 δέχεται επίθεση» («Assault on Precinct 13», 1976) είναι κατά κάποιο τρόπο μεταφορά του «Ρίο Μπράβο» του Χοκς σε μία σύγχρονη μεγαλούπολη.

Το 1978 παρουσίασε μία από τις σημαντικότερες ταινίες του και από τις επιδραστικότερες στην κατηγορία των ταινιών τρόμου. «Η νύχτα με τις μάσκες» («Halloween», 1978) είναι η απεικόνιση των παιδικών φόβων για τον «μπαμπούλα», μια ταινία που μοιάζει με έναν ατελείωτο εφιάλτη για τη νεαρή ηρωίδα, την οποία υποδύεται η Τζέιμι Λι Κέρτις. Ακολούθησαν κλασικές ταινίες τρόμου, όπως «Η Ομίχλη» («The Fog», 1980), «Η Απειλή» («The Thing», 1982) με μουσική του Ένιο Μορικόνε, και «Κριστίν» («Christine»), που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ.

Η «Απόδραση από τη Νέα Υόρκη» («Escape from New York», 1981), είναι μία ταινία καταδίωξης, την οποία ο Κάρπεντερ καταφέρνει με ξεχωριστή μαεστρία να εμποτίσει με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας. Ακολούθησαν δύο ενδιαφέροντα έργα, η ταινία επιστημονικής φαντασίας «Στάρμαν» («Starman», 1984) με πρωταγωνιστή τον Τζεφ Μπρίτζες και η κωμωδία επιστημονικής φαντασίας «Χαμός στην Τσάινατουν» («Big Trouble in Little China», 1986).

Από τη δεκαετία του ‘90, η καριέρα του Τζον Κάρπεντερ άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα (δημιουργικά και εμπορικά) και ουσιαστικά λίγα πράγματα έκανε τη νέα χιλιετία. Το 2019 τιμήθηκε στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών με το βραβείο των γάλλων σκηνοθετών «Χρυσή Άμαξα» ως «η δημιουργική ιδιοφυΐα ωμών, φανταστικών και εντυπωσιακών συναισθημάτων».