Η Μασσαλιώτιδα

Πολεμικό επαναστατικό άσμα, που υιοθετήθηκε προοδευτικά ως Εθνικός Ύμνος της Γαλλίας.

Γράφτηκε στις 24 Απριλίου 1792 από τον λοχαγό του Μηχανικού Κλοντ Ζοζέφ Ρουζέ ντε Λιλ, τη νύκτα της κήρυξης του πολέμου μεταξύ Γαλλίας και Αυστρίας, προς τιμή του στρατάρχη Νίκολας Λούκνερ, ενός Βαυαρού που έγινε Γάλλος και έπαιξε σημαντικό ρόλο στη Γαλλική Επανάσταση. Ο πρωτότυπος τίτλος του εμβατηρίου είναι Πολεμικό Άσμα για τη Στρατιά του Ρήνου.

Μασσαλιώτιδα (Marseillaise) ονομάστηκε, επειδή τραγουδήθηκε από τους στρατιώτες της Μασσαλίας που έφτασαν στο Παρίσι και συμμετείχαν στην εξέγερση της 10ης Αυγούστου 1792, η οποία οδήγησε στην κατάργηση της Μοναρχίας, μεσούσης της Γαλλικής Επανάστασης. Η Μασσαλιώτιδα έγινε για πρώτη φορά Εθνικός Ύμνος της Γαλλίας στις 14 Ιουλίου 1795, ανήμερα της έκτης επετείου από την Πτώση της Βαστίλης.

Απαγορευμένη κατά τη διάρκεια της Αυτοκρατορίας και της Παλινόρθωσης, επειδή θεωρήθηκε επαναστατικό τραγούδι, η Μασσαλιώτιδα ξαναβρήκε την αίγλη της στην Επανάσταση του 1830, όταν ο Εκτόρ Μπερλιόζ την ενορχήστρωσε και την αφιέρωσε στον Ρουζέ Ντε Λιλ. Απαγορεύθηκε εκ νέου από το φιλοναζιστικό καθεστώς του Βισί, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το Σεπτέμβριο του 1944, με εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας, η Μασσαλιώτιδα παίζεται στα σχολεία για να γιορτασθεί η Απελευθέρωση και να τιμηθούν οι μάρτυρες. Τα Συντάγματα του 1946 και 1958 καθιέρωσαν την Μασσαλιώτιδα ως τον Εθνικό Ύμνο της Γαλλίας (Άρθρο 2).

Για πολλά χρόνια η Μασσαλιώτιδα ήταν ο Ύμνος του Διεθνούς Επαναστατικού και Αριστερού κινήματος. Οι στίχοι της Διεθνούς (The Intenationale) γράφτηκαν το 1870 από τον Εζέν Ποτιέ πάνω στη μουσική της Μασσαλιώτιδας. Το 1871 υιοθετήθηκε ως Ύμνος της Παρισινή Κομμούνας, τραγουδήθηκε από τους απεργούς του Σικάγου στα αιματηρά γεγονότα του Χέιμαρκετ που οδήγησαν στην καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς και μαζί με τη Διεθνή, που είχε αποκτήσει τη δική της μουσική το 1888 από τον Πιερ Ντεζετέ, ήταν οι επίσημοι ύμνοι της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία. Σταδιακά, η Μασσαλιώτιδα υποχώρησε και η Διεθνής επικράτησε ως ο Ύμνος του Διεθνούς Επαναστατικού και Αριστερού κινήματος.

Διασκευές της Μασσαλιώτιδας

Το 1882 ο ρώσος συνθέτης Πιοτρ Ιλιτς Τσαϊκόφσκι χρησιμοποίησε εκτεταμένα αποσπάσματα της Μασσαλιώτιδας για το συμφωνικό του κομψοτέχνημα 1812.

Γιανίκ Νοά: Oh Reve, ποπ διασκευή.

Τζάνγκο Ράινχαρντ: Echoes of France, τζαζ διασκευή.

Beatles: Διασκευασμένο απόσπασμα στο τραγούδι τους All you need is love.

Σερζ Γκενζμπούρ: Aux Armes et cetera, ρέγκε διασκευή με τη συμμετοχή του Ρόμπι Σέξπηρ, του Σλάι Ντένμπαρ και της Ρίτας Μάρλεϊ.

Οι καμπάνες του Δημαρχείου της βαυαρικής πόλης Χαμ παίζουν κάθε μέρα στις 12:05 μ.μ. τη Μασσαλιώτιδα, προς τιμή του διακεκριμένου τέκνου της στρατάρχη Νίκολας Λούκνερ.