Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα των άρθρων -Τα δημοσιεύματα στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν τους συγγραφείς.

Οκτωβρίου 02, 2024

Ο μάγος του 18ου αιώνα που δεν είχε άκρα και ξετρέλανε την Αγγλία

Ο κόσμος που είχε συγκεντρωθεί στο Corner House κοντά στο Charing Cross του Λονδίνου είχε έρθει να δει μια τραγωδία. Ένας άνδρας που είχε διαφημίσει ότι μπορεί να αποδείξει τα κατορθώματα του στη μαγεία, την καλλιγραφία, την τέχνη και τη μουσική, δεν είχε πόδια -του τα έκοψαν στα γόνατα κατά τη γέννησή του- ενώ τα χέρια του κατέληγαν στους αγκώνες του.



Είχαν προετοιμαστεί για ένα σκληρό θέαμα. Άλλωστε, του είχαν ήδη αρνηθεί να δώσει παράσταση στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας, όπου οι αξιωματούχοι φοβήθηκαν ότι θα μπορούσε να ταράξει τις εγκύους.

Έτσι, ο Matthew Buchinger ταξίδεψε στην Αγγλία, όπου η νοσηρή περιέργεια συναγωνιζόταν τις ευαισθησίες. Όπως οι γενειοφόρες γυναίκες ή οι μικροκέφαλοι που συμπλήρωναν τις παραστάσεις στους επόμενους αιώνες, η επιτυχία του Buchinger εξαρτιόταν από την ικανότητά του να αντιμετωπίσει την φύση του.

Αλλά ο μικρόσωμος άνδρας -είχε ύψος μόλις 29 ίντσες- ήταν διαφορετικός: ο Buchinger δεν ήταν "διακοσμητικός", "γλάστρα". Το να βρίσκεται απλά πάνω στην σκηνή, δεν ήταν η παράστασή του. Έπαιξε πολλά μουσικά όργανα, αρκετά με την βοήθεια διαφόρων μηχανών. Έβγαλε έναν σουγιά και μια πένα και έφτιαξε μια τέλεια εικόνα του. Έκανε απίστευτες καλλιγραφίες, μερικές από τις οποίες αγοράστηκαν επί τόπου από τους θεατές. Τέλος, ξυρίστηκε μόνος του με ένα ξυράφι, χωρίς το παραμικρό κόψιμο.

Όταν το πλήθος πίστεψε ότι τα είχε δει όλα, έβγαλε τρία κύπελλα που είχαν οι μάγοι για να κρύψουν και να εμφανίσουν διάφορα αντικείμενα. Καθώς τα μάτια τους παρακολουθούσαν το κύπελλο με την κρυμμένη μπάλα, ο Buchinger το αναποδογύρισε για να αποκαλύψει ένα ζωντανό πουλί.

Ήταν ένα εντυπωσιακό θέαμα, που το έκανε έξι φορές την ημέρα για πολλά χρόνια. Ο ίδιος διασκέδασε τον Γεώργιο Α' της Αγγλίας, παντρεύτηκε τέσσερις φορές και μεγάλωσε 14 παιδιά. Η φήμη του έφτασε σε τέτοιο σημείο, που το όνομα "Buchinger" έγινε αργκό για τους "μικρούς".

Σε όλες τις παραστάσεις του, έβλεπε πάντα τις ίδιες εκφράσεις: η αρχική θλίψη -ή και χλευασμός- για τον αξιολύπητο άνθρωπο που δεν είχε χέρια, σιγά-σιγά μεταμορφωνόταν σε δέος.


Ο Buchinger γεννήθηκε στην πόλη Anspach της Γερμανίας το 1674 από φτωχούς γονείς -όχι τόσο φτωχοί βέβαια που να μην μπορούν να αναθρέψουν τα υπόλοιπα 8 παιδιά τους. Από όλα τα παιδιά, μόνο ο Matthew (μερικές φορές γράφεται ως "Matthias" και "Buckinger") είχε ελαττώματα. Μάλλον έπασχε από φωκομέλεια, μια εξαιρετικά σπάνια συγγενής διαταραχή που αφορά δυσπλασία των άκρων (δυσμελία). Το δεξί χέρι του σταματούσε στον αγκώνα του. Το αριστερό ήταν λίγο πιο πέρα από τον αγκώνα. Κάθε σκέλος του κατέληγε σε μια προεξοχή που έμοιαζε με ένα φουσκωμένο μπαλόνι, έναν κάλο.

Οι γονείς του τον έκρυβαν από τα μάτια του κόσμου κατά το μεγαλύτερο μέρος της εφηβείας του. Εκεί, στην απομόνωση, μόνος του τελειοποίησε τις δεξιότητές του: την καλλιγραφία, τη μουσική και την τέχνη. Κρατώντας ένα αντικείμενο με το δεξί χέρι του και στερεώνοντάς το με το αριστερό του του επέτρεπε εκπληκτική επιδεξιότητα, η οποία τελειοποιήθηκε με τη συνεχή εξάσκηση.

Έχοντας την αίσθηση ότι είχε μερικές ικανότητες που έρχονταν σε πλήρη αντίθεση με την εμφάνισή του, ο Buchinger ήθελε να δει αν θα μπορούσε να εντυπωσιάσει τον κόσμο. Έφτασε στην Αγγλία στα 40 του, πρόθυμος να παρουσιάσει τις δεξιότητές του μπροστά σε (πλούσιο) κοινό. Ανάμεσα στο κοινό για το καλωσόρισμά του βρισκόταν και ο βασιλιάς Γεώργιος Α', του οποίου το ενδιαφέρον ίσως να τράβηξε το περίτεχνο και αλαζονικό βιογραφικό του Buchinger (εικόνα κάτω).


Ο βασιλιάς διασκέδασε με τον Buchinger, ο οποίος ήλπιζε ότι θα γινόταν χορηγός του για την υπόλοιπη ζωή του. Το 1716, έδωσε στον βασιλιά ένα ειδικά κατασκευασμένο όργανο και το αίτημά του για μια αμοιβή που θα ισοδυναμούσε με σύνταξη. Ο βασιλιάς αρνήθηκε, αλλά του έδωσε ένα μικρό ποσό ως δωρεά και τον έδιωξε.

Συγκλονισμένος, ο Buchinger αποφάσισε να δίνει παραστάσεις για να βγάζει τα προς το ζην. Εκείνη την εποχή, η Αγγλία είχε μια ακόρεστη όρεξη για "τέρατα" και παραστάσεις με νάνους και ανθρώπους χωρίς άκρα προσέλκυαν πολύ κόσμο. Εμφανίστηκε σε πολλές περιοχές του Λονδίνου και υποσχόταν να αποδείξει τις 13 μοναδικές δεξιότητες του για ένα σελίνι από κάθε θεατή. Εκτός από τη μαγεία, μπορούσε να μοιράσει κάρτες και να παίξει ζάρια, να γεμίσει και να ρίξει με όπλο, να παίξει διάφορα όργανα, συχνά με την προσθήκη μιας συσκευής που είχε τροποποιήσει για τις ανάγκες του. Το μυαλό του ήταν καινοτόμο και οι φυσικοί περιορισμοί του είχαν καταστρατηγηθεί από την διάνοιά του.

Η Αγγλία είχε μαγεύτηκε: Οι παραστάσεις του ήταν δημοφιλείς και τον καλούσαν μέχρι και σε σπίτια για να δώσει ιδιωτικές παραστάσεις.

Όμως, η πιο αξιοσημείωτη δημόσια "παράστασή" του ίσως και να ήταν αποτέλεσμα μιας εσωτερικής αναταραχής. Ενώ ήταν παντρεμένος με τη δεύτερη σύζυγό του, λέγεται ότι ο Buchinger έπεσε θύματα λεκτικής και σωματικής κακοποίησης. Η ανοχή του έφτασε στα όρια της: Την έριξε στο έδαφος, μέσα στη μέση του δρόμου, και άρχισε να της σφίγγει το λαιμό με τις απολήξεις του, μέχρι να του ορκιστεί ότι δε θα τον ακουμπούσε ποτέ ξανά (ίσως και λόγω του τσακωμού, λίγο αργότερα χώρισε και παντρεύτηκε άλλες δύο φορές).

Μετά από έναν περιορισμό στη Σκωτία, ο Buchinger επέστρεψε δριμύτερος. Πλέον μπορούσε να παίξει γκάιντα και να χορεύει αρμονικά, με έναν τρόπο που ο ίδιος περιέγραφε "όπως και κάθε άνθρωπος, χωρίς πόδια".

Παρά τις περίτεχνες μηχανές του, χρειαζόταν μόνο χαρτί και μολύβι για να αποκαλύψει την απίστευτη ικανότητα του στην καλλιγραφία. Μπορούσα να γράφει αντίστροφα, ανάποδα, ακόμη και να αναστρέφει τα γράμματα και να έχει ένα αποτέλεσμα σαν σε καθρέφτη.


Τα σκίτσα, τα οποία συχνά πουλούσε στις παραστάσεις, είχαν απίστευτη λεπτομέρεια. Ο ίδιος έκανε πολλές αυτοπροσωπογραφίες, συμπεριλαμβανομένου και μιας που είχε γράψει σχολαστικά τους Ψαλμούς και την Κυριακή Προσευχή στις μπούκλες των μαλλιών του:


Πολλά από τα έργα του ήταν μερικές φορές παραγγελίες θαυμαστών του. Κάποτε είχε φτιάξει το οικογενειακό δέντρο του, όπου ο ίδιος ήταν ο κορμός, οι σύζυγοί του τα κλαδιά, και τα παιδιά του τα φρούτα του. Ασχολούνταν όμως και με ένα άλλο χόμπι: την κατασκευή πλοίων και άλλων μινιατούρων σε μπουκάλια. Ένα μοντέλο του Buchinger ενός υποβρύχιου ορυχείου, με μικροσκοπικούς εργάτες, πιστεύεται ότι είναι ένα από τα πρώτα παραδείγματα του είδους.


Όταν ένιωθε ότι ο κόσμος κουραζόταν από τις παραστάσεις του, ταξίδευε κάπου αλλού, γυρνώντας από την Αγγλία στη Σκωτία, στην Ιρλανδία και πίσω πάλι. Όντας κουρασμένος, ζήτησε και πάλι ένα ποσό για να συνταξιοδοτηθεί, αυτή τη φορά από τον Παλατινό Επίτροπο. Με μόλις δύο παραστάσεις την ημέρα, κατήγγειλε ότι οι εργαζόμενοι έκλεβαν τα κέρδη του. Ο Επίτροπος ήταν ασυγκίνητος.

Το 1733, έγραψε στον Ερλ της Οξφόρδης προσφέροντάς του ένα πίνακα που χρειάστηκε 15 μήνες για να τον ολοκληρώσει, με αντίτιμο όποιο ποσό επέλεγε ο Ερλ. Στην επιστολή, έκανε αόριστη αναφορά για "χάρη" που ένιωθε ότι θα μπορούσε να τον αποτρέψει από το να εργαστεί και πάλι. Άγνωστο το ποια ήταν η απάντηση του Ερλ. Έξι χρόνια αργότερα, πέθανε σε ηλικία 65 χρονών. Αν και δεν είναι σαφές τι θα μπορούσε κανείς να μάθει από τον σκελετό του, ο ίδιος επέμεινε σε έναν φίλο του σε ένα τοπικό πανεπιστήμιο, να παραδώσει το σώμα του στην επιστήμη.

Οι συλλέκτες του Buchinger ήταν μανιώδεις τόσο ενώ ζούσε όσο και μετά το θάνατό του. Ορισμένα από τα έργα του βρίσκονται στην Harleian Collection της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, ενώ άλλα στα χέρια θαυμαστών του. Κάθε έργο του συνοδεύεται από μια μακρά υπογραφή που λειτουργεί ως μια σύντομη αυτοβιογραφία του, όπου ο Buchinger αναφέρεται στον εαυτό του ως "αυτός που γεννήθηκε χωρίς χέρια και πόδια". Φαινόταν σημαντικό γι' αυτόν ότι ο κόσμος έπρεπε να γνωρίζει τους σημαντικούς φυσικούς περιορισμούς του.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου