Για τρεις μέρες τον περασμένο Φεβρουάριο, η Βρετανική Βιβλιοθήκη του Λονδίνου εξέθεσε και τα τέσσερα πρωτότυπα χειρόγραφα. Στην φωτογραφία βλέπουμε το ένα.
Το έγγραφο που έθεσε τα θεμέλια για τη δημοκρατία καθιερώθηκε από τον χειρότερο μονάρχη της Βρετανίας, τον βασιλιά Ιωάννη (Ιωάννης ο Ακτήμων) της Αγγλίας.
Η 800 χρόνων περγαμηνή, η Magna Carta (Μεγάλη Χάρτα, αποκαλείται και Magna Carta Libertatum (Μεγάλος Χάρτης των Ελευθεριών) συχνά θεωρείται ως ένα από τα πιο διάσημα ιστορικά έγγραφα του κόσμου, επειδή έθεσε τα θεμέλια για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες στις οποίες βασίζεται η σύγχρονη δημοκρατία.
Δέκα γεγονότα σχετικά με τη Μάγκνα Κάρτα που μπορεί να σας εκπλήξουν
Αρχικά δεν προοριζόταν ως μια ευγενή δήλωση αρχών.
Ο στόχος ήταν πιο άμεσος και πρακτικός. Ήταν μια συνθήκη ειρήνης που διαπραγματεύτηκε ένας δεσποτικός βασιλιάς για να καταστείλει μια εξέγερση 25 βαρόνων, οι οποίοι είχαν κουραστεί από την καταβολή υψηλών φόρων για τη χρηματοδότηση της βασιλείας του και τον ανάγκασαν να διαπραγματευτεί.
Εκπονήθηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του χειρότερου βασιλιά της Βρετανίας.
Ο Βασιλιάς Ιωάννης είναι γνωστός ως Κακός Βασιλιάς Ιωάννης. Οι ποταπές πράξεις του ήταν αμέτρητες ανάμεσά τους η φυλάκιση της συζύγου του, ο θάνατος των αντιπάλων από λιμοκτονία και η δολοφονία του ανιψιού του. Επέβαλε υψηλούς φόρους και κατάσχεσαι περιουσίες για να πληρώσει ξένους πολέμους. Σα να μην έφτανε το ότι ήταν τύραννος, ήταν ατάλαντος. Παρά τις μαζικές αυξήσεις φόρων για τη χρηματοδότηση των στρατευμάτων του, απέτυχε να ανακτήσει τα ηπειρωτικά εδάφη που είχε χάσει. Κανένας άλλος Βρετανός βασιλιά έκτοτε δεν ονομάστηκε Ιωάννης.
Ο Ιωάννης της Αγγλίας - πηγή
60 ημέρες από την επισφράγιση του εγγράφου, ο Ιωάννης προσπάθησε να το ακυρώσει.
Δύο μήνες αφότου σφράγισε τη Μάγκνα Κάρτα, ο βασιλιάς ζήτησε από τον πάπα να την ακυρώσει. Ο πάπας εξέδωσε μια παπική βούλα χαρακτηρίζοντάς την "παράνομη, άδικη, επιβλαβή για τα βασιλικά δικαιώματα και ντροπή για τους Άγγλους".
Μπορεί να είχε ξεχαστεί, αν δεν υπήρχε ο 9χρονος γιος του Ιωάννη.
Ο Ερρίκος Γ', ο γιος του Ιωάννη, ανέλαβε το θρόνο, όταν ο πατέρας του πέθανε από δυσεντερία στο 1216. Μέσα σε λίγους μήνες από το θάνατό του, το 1217, η Μάγκνα Κάρτα επανεκδόθηκε στο όνομά του ως μέσο για ειρήνη με τους βαρόνους. Όταν ο Ερρίκος έκλεισε τα 18 το 1225, επανέκδοσε την οριστική.
Έκδοση του εγγράφου που εξέδωσε ο Ερρίκος Γ' το 1225 - πηγή
Τα πιο σημαντικά τμήματά της παραμένουν στο αγγλικό δίκαιο μέχρι και σήμερα.
Οι Ρήτρες 39 και 40, τα πιο σημαντικά και τα πιο γνωστά σημεία του εγγράφου των 3550 λέξεων, ίδρυσαν το κράτος δικαίου ως θεμελιώδη αρχή: κανείς, ούτε καν ο βασιλιάς, δεν είναι υπεράνω του νόμου. Επίσης εξασφαλίζουν βασικά ατομικά δικαιώματα και εγγυώνται τη δικαιοσύνη και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.
Στο πρωτότυπο αναφέρθηκαν και εμπορικές συμφωνίες.
Στο κείμενο γράφτηκε επίσης μια συμφωνία για την απομάκρυνση των ιχθυοφραγμάτων από τον Τάμεση και τον ποταμό Medway, καθώς και συμφωνίες που επέτρεπαν στους εμπόρους να ταξιδεύουν ελεύθερα στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της Αγγλίας, εκτός από τις εμπόλεμες περιόδους.
Αρχικά, δεν είχε αναγνωριστεί η σημασία της.
Ούτε ο Σαίξπηρ δεν κατάλαβε τη σημασία της. Στο έργο του "Η ζωή και ο θάνατος του βασιλιά Ιωάννη", ο Σαίξπηρ δεν αναφέρει πουθενά τη Μάγκνα Κάρτα, ούτε την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ του βασιλιά και των ευγενών που την καθιέρωσαν.
Αργότερα, μεγάλοι ηγέτες κόσμος είδαν τη σημασία της ως σύμβολο της ελευθερίας.
Οι βασικές αρχές της είναι θεμελιώδους σημασίας για άλλα ιστορικά έγγραφα. Ο Τόμας Τζέφερσον ενσωμάτωσε έννοιες της στην Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας και το Χάρτη των Δικαιωμάτων. Ο Μαχάτμα Γκάντι την παρέθεσε σε μια αποχαιρετιστήρια επιστολή που δημοσιεύθηκε, όταν έφυγε από τη Νότια Αφρική το 1914.
Απόηχοι της Μάγκνα Κάρτα περιλαμβάνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη του 1948 για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση του 1950 περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Νέλσον Μαντέλα αναφέρθηκε στο έγγραφο σε μια διάσημη ομιλία του το 1964.
Μόνο 4 αντίγραφα της έκδοσης του 1215 παραμένουν σήμερα.
Και υπάρχουν λιγότερες από 2 δωδεκάδες αντίγραφα των διαφόρων εκδόσεων του 13ου αιώνα. Μια άλλη ανακαλύφθηκε νωρίτερα φέτος σε ένα βικτοριανό λεύκωμα στην πόλη Σάντουιτς, στη νοτιοανατολική ακτή της αγγλικής.
Το μόνο αντίγραφο σε ιδιωτικά χέρια αγοράστηκε τη δεκαετία του 1980 από τον Τεξανό δισεκατομμυριούχο και πρώην υποψήφιο πρόεδρο των ΗΠΑ Ρος Περό, ο οποίος πλήρωσε 1.500.000 δολάρια για μια έκδοση του 1297 και τη δώρισε στο National Archives στην Ουάσιγκτον. Το 2007, ο Περό πούλησε το αντίγραφο μέσο του οίκου Sotheby’s στον David Rubenstein, δισεκατομμυριούχο χρηματοδότη και φιλάνθρωπο, για 21,3 εκατομμύρια δολάρια. Το αντίγραφο παραμένει στα National Archives.
Η ιστορία της είναι τόσο μακρά και περίπλοκη που ακόμη και οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας μερικές φορές κάνουν λάθος.
Σε μια εμφάνιση στο David Letterman το 2013, έγινε ένα κουίζ στον πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον για τη βρετανική ιστορία, και απέτυχε να θυμηθεί την αγγλική μετάφραση της Magna Carta.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου