Γαλλία: Στοπ στις ηλεκτρονικές τζούρες

Η γαλλική κυβέρνηση ετοιμάζεται να απαγορεύσει έως το τέλος του έτους τα γνωστά «σφηνάκια» καπνού μίας χρήσης

Η κυβέρνηση της Γαλλίας σκοπεύει να απαγορεύσει σύντομα τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μίας χρήσης (disposable vapes) –γνωστά σε τοπικό επίπεδο ως «σφηνάκια»– λόγω της επιβάρυνσης που ασκούν στη δημόσια υγεία αλλά και στο περιβάλλον. Μιλώντας στο ραδιόφωνο RTL, η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν δήλωσε ότι το μέτρο αποτελεί μέρος ενός νέου αντικαπνιστικού σχεδίου, το οποίο η κυβέρνηση έχει μελετήσει και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του έτους.

Αρκετές άλλες χώρες στην Ευρώπη, όπως η Γερμανία, το Βέλγιο και η Ιρλανδία, έχουν ανακοινώσει παρόμοιες απαγορεύσεις. Το Ηνωμένο Βασίλειο λέγεται ότι εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο της απαγόρευσης.

Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μίας χρήσης κοστίζουν περίπου 9 ευρώ –λιγότερο από ένα πακέτο 20 κανονικών τσιγάρων– και έχουν διάρκεια περίπου 600 «τζούρες» – το κατά προσέγγιση ισοδύναμο 40 τσιγάρων. Επιπλέον κυκλοφορούν σε μια εντυπωσιακή πληθώρα χρωμάτων, σχημάτων και γεύσεων.

Η Εθνική Ακαδημία Ιατρικής της Γαλλίας τα χαρακτήρισε μια «ιδιαίτερα πονηρή παγίδα για τα παιδιά και τους εφήβους». Σύμφωνα με την Ελιζαμπέτ Μπορν, «δημιουργούν ένα αντανακλαστικό, μια χειρονομία, την οποία συνηθίζουν τα παιδιά και στη συνέχεια καταλήγουν να έλκονται από τα τσιγάρα».

Στοχεύουν σε εφήβους 

Πολλοί αντικαπνιστές ακτιβιστές κατηγορούν τους κατασκευαστές των «e-cigarettes» –αρκετοί από τους οποίους έχουν έδρα στην Κίνα– ότι στοχεύουν σκόπιμα στους εφήβους, χρησιμοποιώντας τα έντονα χρώματα και μια σειρά από ελκυστικές γεύσεις, όπως μαρσμέλοου, σοκολάτα, φουντούκι, καρπούζι και παγωτό. Σύμφωνα με τη γαλλική Συμμαχία κατά του Καπνίσματος (ACT), το 13% των παιδιών ηλικίας 13-16 ετών έχουν τουλάχιστον μία φορά πάρει «τζούρα» από ηλεκτρονικό τσιγάρο. Οι περισσότεροι λένε ότι ξεκίνησαν γύρω στην ηλικία των 11 ή 12 ετών.

«Η απαγόρευση είναι μια μεγάλη νίκη για την κοινωνία των πολιτών. Αυτά τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μίας χρήσης λειτουργούν ως πύλη εισόδου στο κάπνισμα για τους νέους», λέει ο πρόεδρος της ACT, Λοΐς Ζοσεράν. «Εχουμε μπροστά μας κάτι σαν επιδημία. Είναι τρομερό το πώς η καπνοβιομηχανία έχει βαλθεί να δημιουργήσει εξάρτηση στα παιδιά», προσθέτει.

Ο Σαμ, ένας 16χρονος μαθητής από το Παρίσι, δήλωσε ότι άρχισε να καπνίζει ηλεκτρονικά τσιγάρα μίας χρήσης πριν από δύο χρόνια, λίγο μετά την πρώτη εμφάνισή τους στη Γαλλία, παρακινημένος από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Μιλούσαν πολύ γι’ αυτό στο TikTok. Ηταν σαν μια τάση. Και σκέφθηκα “ναι, γιατί όχι;”», δηλώνει. «Εχουν ευχάριστη όψη και, εντάξει, στο μυαλό μου δεν είναι τόσο επικίνδυνα όσο ο καπνός. Τα αγαπημένα μου είναι το παγωμένο σταφύλι και το βερίκοκο. Υποθέτω ότι αν προχωρήσει η απαγόρευση, θα αγοράσω ένα κανονικό ηλεκτρονικό τσιγάρο και θα του αλλάζω τις γεύσεις».

Αν και θεωρητικά στη χώρα απαγορεύεται να αγοράσει κανείς «σφηνάκια» –όπως είναι γνωστά τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μίας χρήσης– αν είναι κάτω των 18 ετών, ο Σαμ είπε ότι ήταν πολύ εύκολο να παρακάμψει τον περιορισμό. Σύμφωνα με την ACT, οι καπνοπώλες αποφεύγουν συστηματικά να ζητούν ταυτότητες από τους νεαρούς πελάτες.