Οκανιβαλισμός ήταν μια κοινή ταφική πρακτική στην Ευρώπη περίπου 15.000 χρόνια πριν, με τους ανθρώπους να τρώνε τους νεκρούς τους όχι για λόγους ανάγκης ή επιβίωσης, αλλά στο πλαίσιο της κουλτούρας τους, σύμφωνα με μια νέα έρευνα.
Τα φαγωμένα οστά και τα μετατραπέντα σε κούπες ανθρώπινα κρανία που είχαν ανακαλύψει ερευνητές στο σπήλαιο Γκοφ της Αγγλίας φαίνεται πως δεν ήταν κάτι μεμονωμένο, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Quaternary Science Reviews.
Η έρευνα εστίασε στην Μαγδαληναία περίοδο της ύστερης Άνω Παλαιολιθικής εποχής, πριν από 11.000 – 17.000 χρόνια πριν.
Οι ειδικοί του Μουσείου Εθνικής Ιστορίας του Λονδίνου στράφηκαν στη λογοτεχνία ώστε να αναγνωρίσουν 59 σημεία της Μαγδαληναίας εποχής όπου είχαν εντοπιστεί ανθρώπινα απολιθώματα. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκονταν στη Γαλλία, αλλα υπήρχαν αντίστοιχα μέρη και σε Γερμανία, Ισπανία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλιο, Πολωνία, Τσεχία και Πορτογαλία.
Δύο κρανία που έχουν μετατραπεί σε κύπελλα από τα σπήλαια Γκοφ της Αγγλίας και Κουρμπέ στη Γαλλία – Φωτ.: Trustees of the Natural History Museum, London
Στις 25 από αυτές τις τοποθεσίες κατέστη εφικτή η ερμηνεία των νεκρικών συμπεριφορών.
Σε 15 από αυτές εντοπίστηκαν ανθρώπινα οστά που έφεραν σημάδια μάσησης, κρανία με σημάδια τομών και κόκαλα εκούσια σπασμένα σε συγκεκριμένα σημεία απ’όπου φέρεται να αφαιρούσαν μυελό των οστών, υποδεικνύοντας ότι ασκούνταν κανιβαλισμός. Υπήρχαν ενδείξεις που υποδήλωναν πως σε κάποιες περιπτώσεις τα ανθρώπινα λείψανα αναμειγνύονταν με ζωικά.
Στις 25 από αυτές τις τοποθεσίες κατέστη εφικτή η ερμηνεία των νεκρικών συμπεριφορών.
Σε 15 από αυτές εντοπίστηκαν ανθρώπινα οστά που έφεραν σημάδια μάσησης, κρανία με σημάδια τομών και κόκαλα εκούσια σπασμένα σε συγκεκριμένα σημεία απ’όπου φέρεται να αφαιρούσαν μυελό των οστών, υποδεικνύοντας ότι ασκούνταν κανιβαλισμός. Υπήρχαν ενδείξεις που υποδήλωναν πως σε κάποιες περιπτώσεις τα ανθρώπινα λείψανα αναμειγνύονταν με ζωικά.
Ο τελετουργικός χειρισμός των ανθρώπινων λειψάνων και η συχνή τους εμφάνιση σε τοποθεσίες της βόρειας και δυτικής Ευρώπης υποδεικνύουν πως ο κανιβολισμός ήταν μια διαδεδομένη νεκρική πρακτική, κι όχι διατροφική αναγκαιότητα, στην κουλτούρα της Μαγδαληναίας περιόδου, σημειώνουν οι ερευνητές.
«Είναι αδιαμφισβήτητο το ότι η συχνότητα των κανιβαλιστικών περιπτώσεων στις Μαγδαληναίες τοποθεσίας ξεπερνά οποιαδήποτε ανάλογη συμπεριφορά αρχαιότερων ή μεταγενέστερων ομάδων ανθρωποειδών, υποδηλώνοντας πως ο νεκρικός κανιβαλισμός ήταν μια μέθοδος που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι της Μαγδαληναίας εποχής για να απορρίψουν τους νεκρούς τους» σημειώνεται στη μελέτη.
«Αντί να θάβουν τους νεκρούς τους, αυτοί οι άνθρωποι τους έτρωγαν» εξηγεί η Σίλβια Μπέλο, παλαιοανθρωπολόγος στο Εθνικό Μουσείο Ιστορίας και συνεπικεφαλής της έρευνας.
\Χάρτης των περιοχών της Μαγδαληναίας εποχής όπου εντοπίστηκαν δείγματα κανιβαλισμού – Πηγή: Trustees of the Natural History Museum, London
«Ο κανιβαλισμός δεν ασκείτο απλώς για λόγους αναγκαιότητας. Αυτό είναι ενδιαφέρον γιατί πρόκειται για την αρχαιότερη γνωστή έως σήμερα απόδειξη κανιβαλισμού ως ταφικής πρακτικής» προσθέτει η ίδια.
Αλλού κανιβαλισμός, αλλού ταφή
Επιπλέον, οι ερευνητές κατάφεραν να συλλέξουν γενετικά στοιχεία από οκτώ τοποθεσίες και να τα συγκρίνουν με αρχαιολογικά ευρήματα ώστε να ταυτοποιήσουν μια σχέση μεταξύ των νεκρώσιμων συμπεριφορών και της γενετικής προέλευσης.
«Ο κανιβαλισμός δεν ασκείτο απλώς για λόγους αναγκαιότητας. Αυτό είναι ενδιαφέρον γιατί πρόκειται για την αρχαιότερη γνωστή έως σήμερα απόδειξη κανιβαλισμού ως ταφικής πρακτικής» προσθέτει η ίδια.
Αλλού κανιβαλισμός, αλλού ταφή
Επιπλέον, οι ερευνητές κατάφεραν να συλλέξουν γενετικά στοιχεία από οκτώ τοποθεσίες και να τα συγκρίνουν με αρχαιολογικά ευρήματα ώστε να ταυτοποιήσουν μια σχέση μεταξύ των νεκρώσιμων συμπεριφορών και της γενετικής προέλευσης.
Διαπίσωσαν πως υπήρχαν δύο ξεχωριστές ομάδες προγόνων στην Ευρώπη την εποχή εκείνη, μια μαγδαληναίου και άλλη μια του επιγραβέττιο πολιτισμού, ενός διαφορετικού ευρωπαϊκού ανθρώπινου πολιτισμού.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν πως όσοι ανήκαν στην μαγδαληναία κουλτούρα στη βορειοδυτική Ευρώπη προτιμούσαν να τρώνε τους νεκρούς τους, ενώ εκείνοι του επιγραβέττιου πολιτισμού τούς έθαβαν χωρίς να κανιβαλισμό.
«Υπήρξε μια στροφή προς την ταφή των νεκρών τους, μια συμπεριφορά που παρατηρείται ευρέως στη νότια κεντρική Ευρώπη και αποδίδεται σε έναν δεύτερο ξεχωριστό πολιτισμό, γνωστό ως επιγαβρέττειο» σημειώνεται στην ανακοίνωση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας.
«Πιστεύουμε πως αυτή τη αλλαγή στη νεκρική συμπεριφορά που αναγνωρίζεται εδώ, είναι ένα παράδειγμα δημογραφικής μείξης όπου ουσιαστικά ένας πληθυσμός φτάνει και αντικαθιστά έναν άλλο και φέρνει μαζί του αλλαγή συμπεριφορών» τονίζει ο Γουίλιαμ Μαρς, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο μουσείο.
Πρόκειται για προκαταρκτικά αποτελέσματα και απαιτείται περαιτέρω ανάλυση των ευρημάτων σε μεγαλύτερη κλίμακα καταλήγουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου